101 lời khuyên tài chính cá nhân: Làm thế nào để đạt tự do tài chính?
Giàu có về tài chính và tự do tài chính là hai điều hoàn toàn khác nhau. Khi bạn tách biệt được hai khái niệm này, vô vàn lựa chọn hấp dẫn sẽ mở ra để bạn có một cuộc sống tài chính thoải mái.
Nội dung bài viết này được trích từ cuốn sách 101 Lời Khuyên Tài Chính từ Thái Phạm, cuốn sách được viết bởi nhà đầu tư, chuyên gia tài chính có hơn 17 năm kinh nghiệm trên TTCK, cuốn sách cung cấp 101 bài học vỡ lòng và thông thái giúp bạn từng bước xây dựng cho tương lai tài chính thịnh vượng của chính bạn.
Đọc thêm các bài viết khác về 101 lời khuyên tài chính từ Thái Phạm tại đây
Tự do tài chính là có “đủ” tiền để đưa ra những quyết định trong cuộc sống mà không bị chi phối bởi tiền bạc, hay nói cách khác là chính bạn không bị trở thành nô lệ của đồng tiền.
“Ở đời chỉ cần có tiền là xong tất!”, không thể tổng kết toàn bộ cuộc sống chỉ bằng một câu giản đơn như thế.
Cuộc sống không chỉ là bảng cân đối lời – lỗ, mọi quyết định đưa ra không chỉ nên dựa trên lợi nhuận.
Tiền bạc không nên là sức mạnh thống trị cuộc đời con người. Nghèo vẫn sạch được, đói vẫn thơm được, không nhất thiết phải phú quý mới sinh lễ nghĩa. “Biết đủ là đủ” là một cách sống văn minh và nhân văn.
TỰ DO TÀI CHÍNH QUAN TRỌNG HƠN GIÀU CÓ
Tự do tài chính không đồng nghĩa với giàu có. Bao nhiêu là “đủ” tùy vào mỗi cá nhân. Một người có hàng tỷ đồng mỗi năm vẫn có thể bị tù túng trong chính “cái hộp” biệt thự của họ, trong khi người khác đạt được tự do chỉ với 50 triệu đồng mỗi năm.
Để dễ hiểu hơn, hãy nhìn tự do tài chính dưới góc nhìn của một người cổ đại. Với anh chàng ăn lông ở lỗ này, thức ăn chính là nguồn tài nguyên thống trị nhiều quyết định của anh. Nếu lương thực khan hiếm, tìm kiếm thức ăn sẽ chiếm lĩnh toàn bộ tâm trí anh ta. Khi lương thực dư dả, anh ta mới thảnh thơi tận hưởng những thú vui tinh thần khác. Nói cổ đại là vậy, nhưng tình cảnh đối phải đối mặt thường trực với sự thiếu thốn nhu cầu vật chất cơ bản như thế không hiếm ngày nay, trên thế giới vẫn có hàng chục triệu người đang phải đối mặt với đói nghèo.
Với thức ăn, có giới hạn trần cho số lượng bạn có thể tiêu thụ.
Nhưng không hề có giới hạn trần cho việc tiêu xài tiền bạc.
Giàu có chỉ là một góc của bức tranh tổng thể. Nếu tổng chi vượt quá tổng thu, thì không quan trọng bạn giàu hay nghèo: Bạn không tự do gì hơn những người chỉ hưởng lương tối thiểu. Theo đuổi sự giàu có là một mục tiêu đáng trân trọng (miễn là bạn thực hiện bằng cách đóng góp giá trị), nhưng giàu có không đảm bảo cho sự bình an tâm hồn và sự thỏa mãn, vốn thường được đính kèm làm “quà khuyến mãi” khi bạn đạt tự do tài chính.
Một người thường đặt mục tiêu tài chính bằng cách định lượng số tiền kiếm được hoặc số tiền tiết kiệm được. Có được ___ vào ngày ___. Vậy chưa đủ. Suy nghĩ giản đơn này sẽ không giúp bạn đạt được tự do tài chính một cách dễ dàng trừ phi bạn nỗ lực ở tất cả khía cạnh.
Để đạt được tự do tài chính có ba nền tảng chính:
- Ngưỡng chi phí cuộc sống thấp: Tối ưu hóa chi phí và sống đơn giản.
- Thu nhập cao hơn chi tiêu: Kiếm nhiều tiền nhất có thể.
- Tự động hóa tài chính: Thu nhập tự động và chi tiêu tự động.
-
Ngưỡng chi phí cuộc sống thấp
Ngưỡng chi phí cuộc sống là số tiền tối thiểu bạn cần để hưởng thụ một cuộc sống thoải mái. Một ngưỡng chi phí cuộc sống thấp có nghĩa bạn có thể hoàn toàn thỏa mãn chỉ với một ít tiện nghi vật chất. Có ngưỡng chi phí cuộc sống thấp nghĩa là bạn sẵn sàng hy
sinh nhiều hơn để tạo ra những thay đổi lớn. Một anh nhân viên công sở có chi phí cuộc sống tầm 10 triệu/tháng. Nếu có cơ hội chuyển sang một nghề anh đam mê, nhưng lương khởi điểm chỉ có 5 triệu, anh sẽ không dám tiến bước. Một chi phí cuộc sống thấp là tự do. Càng ít ràng buộc bởi vật chất chừng nào, bạn càng tự do chừng đó. Dưới đây có hai yếu tố để giúp bạn có ngưỡng chi phí cuộc sống thấp.
Yếu tố thứ nhất là khả năng giảm thiểu ham muốn của bạn.
Khi bạn thoải mái và hài lòng với những gì bạn có thì bạn đã có tất cả. Warren Buffett từng nói: “Đừng nhầm lẫn chi phí cuộc sống với chất lượng cuộc sống”. Đa số chúng ta đều bị tẩy não để ham muốn nhà cao cửa rộng, ăn ngon mặc đẹp, điện thoại hi-tech, xe hơi sang trọng với niềm tin rằng, sở hữu chúng sẽ giúp bạn hạnh phúc, thành đạt hơn. Nhưng bạn cần tỉnh táo phân loại ưu tiên.
Một người có ít tiền vẫn sống thoải mái hạnh phúc được. “Biết đủ là đủ” là yếu tố tạo nên hạnh phúc bền vững.
Yếu tố thứ hai là tối ưu hóa chi tiêu. Ông bà ta có câu: “Buôn tàu bán bè không bằng ăn dè tiết kiệm”. May mắn thay, có rất nhiều cách cho một người tiêu dùng khôn ngoan tiết kiệm, nấu ăn ở nhà thay vì ăn tiệm là một ví dụ điển hình, không chỉ tốt cho hầu bao của bạn mà còn tốt cho sức khỏe.
Một điều thú vị là, hạnh phúc và chi phí cuộc sống có quan hệ hai chiều. Khi bạn cảm thấy hạnh phúc, thì cũng cảm thấy chi phí cuộc sống của bạn thấp, và điều đó lại khiến bạn hạnh phúc hơn.
-
Thu nhập cao hơn chi tiêu
Thống kê của Visa International về mức độ tiêu xài cá nhân xác định Việt Nam dẫn đầu bảng. Nếu tính theo thu nhập đầu người, người Việt Nam qua mặt cả dân Mỹ về mặt tiêu xài. Dù bạn không muốn nợ tiêu dùng, nhưng người yêu, vợ con và đa số thành viên gia đình sẵn sàng mua sắm giùm bạn. Một vài khoản nợ là đầu tư.
Bạn mượn tiền đi học, khởi nghiệp hoặc mua nhà là cần thiết để đạt những mục tiêu quan trọng hơn. Nhưng hầu hết món nợ hôm nay của bạn không liên quan gì đến đầu tư tương lai. Mua một bộ cánh đẹp hơn, chiếc xe hơi ngầu hơn, căn nhà lớn hơn, ăn ngon hơn. Tiêu thụ hôm nay với cái giá của ngày mai.
Lợi nhuận là thu nhập trừ đi chi phí. Không quan trọng bạn kiếm được bao nhiêu mà quan trọng bạn giữ lại được bao nhiêu.
Lúc này sự khác biệt giữa giàu có và tự do tài chính rất rõ ràng.
Nếu bạn tiêu dùng gần hết số tiền kiếm được mỗi tháng, bạn có thể có một lối sống thoải mái, nhưng bạn chưa đạt được tự do. Để đạt tự do tài chính, bạn phải kiếm nhiều tiền nhất có thể trong khả năng của bạn và chủ động tiết kiệm.
Việc kiếm tiền phụ thuộc vào năng lực tạo ra giá trị và khả năng vận chuyển giá trị của bạn. Bạn càng tập trung phát triển những kỹ năng tạo ra giá trị chừng nào, số tiền bạn kiếm được càng nhiều chừng đó. Bước kế tiếp là bạn tự marketing bản thân để thỏa sức phát triển trong một môi trường thích hợp.
Điều này thường đòi hỏi một đòn liên hoàn bao gồm kỹ thuật viết CV, thư giới thiệu, săn việc và phỏng vấn. Với những bạn tự khởi nghiệp, hiểu biết về marketing sẽ giúp bạn kiếm tiền hiệu quả hơn.
Hãy trả cho chính mình trước.
Khi bạn có khả năng bỏ 10%, 30% hoặc 50% thu nhập của bạn vào tài khoản tiết kiệm, bạn đã gia tăng sự tự do lên 10%, 30% hoặc 50%. Bất kể bạn mất bao lâu để đạt được sự tự do, hãy nhớ rằng bạn đang lao động vì những điều lớn lao hơn là những ngày nghỉ nhàn hạ.
-
Tự động hóa tài chính
Trong thế giới lý tưởng của những kẻ giàu tưởng tượng, xã hội sẽ giàu có vật chất vượt trội nhu cầu sinh lý, đến mức con người làm việc hoàn toàn vì niềm vui thích lao động thay vì kế sinh nhai. Chuyện này không xảy ra với tất cả mọi người, nhưng sẽ xảy ra với một số ít người có khả năng tạo thu nhập tự động trước.
Theo báo cáo Nielsen năm 2012, Việt Nam có khoảng 8 triệu người được xếp vào tầng lớp trung lưu và sẽ còn gia tăng lên thêm trong những năm tiếp theo. Khi tầng lớp trung lưu ngày càng nhiều lên thì thiên đường ở hạ giới của Việt Nam cũng đang giảm dần đi.
Một mô hình tự do tài chính hoàn chỉnh có nghĩa thu nhập của bạn là tự động: Qua lãi suất (ngân hàng, bất động sản), bán bản quyền (sách, âm nhạc), hay sự nghiệp kinh doanh, đầu tư chứng khoán.
Một cách khác là tạo tài khoản tiết kiệm trị giá một năm thu nhập của bạn.
Khoản thu nhập thụ động hoặc tài khoản tiết kiệm này sẽ làm phanh hãm, giữa bạn và “những công việc thu nhập cao nhưng bạn không đam mê”.
Cuối cùng, tự động hóa chi tiêu sẽ khép lại trọn vẹn mô hình tự do tài chính của bạn. Nguồn thu nhập tự động thôi không đủ, nếu bạn vẫn phải bận tâm cân đối bảng chi tiêu và trả hóa đơn hằng tháng thì bạn vẫn còn nỗi lo tài chính.
Bạn có biết rằng ngân hàng có thể tự động thanh toán các hóa đơn tiền điện, nước cho bạn?
Happy Live Team
Nguồn: 101 lời khuyên tài chính cá nhân từ Thái Phạm
Có thể bạn quan tâm: 101 Lời khuyên tài chính cá nhân từ Thái Phạm
Từng bước xây dựng tương lai tài chính của bạn và gia định thịnh vượng, bền vững