Nhà siêu đầu tư Seth Klarman có câu nói nổi tiếng rằng: “Các món hàng đầu tư là những tài sản sinh ra dòng tiền, nếu không làm được điều đó thì chúng là đầu cơ”. Đó là một quan sát đơn giản nhưng nhạy bén về những món hàng có thể mất giá mà nhiều người tiêu dùng đang xem như đầu tư, chẳng hạn như vàng, túi xách, và các tấm thẻ in hình cầu thủ bóng chày nổi tiếng.

Thế thì logic đằng sau câu nói của ông Klarman là gì? Những món hàng đầu tư là các tài sản mà cung cấp hàng hóa hay dịch vụ có giá trị cho ai đó và tạo ra dòng tiền. Một vụ đầu tư có thể là vào một doanh nghiệp có lợi nhuận hay một phần sở hữu trong một doanh nghiệp như thế, chẳng hạn như cổ phiếu. Những vụ đầu tư tốt trở nên có giá trị hơn theo thời gian vì chúng làm tăng dòng tiền. Những người sở hữu các tài sản này được hưởng dòng tiền đó, vì thế nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu ở đó.

Trái lại, những món hàng đầu cơ là các tài sản không tạo ra dòng tiền. Giá trị của chúng gắn với bất kỳ mức giá nào mà mọi người sẵn lòng trả tiền cho chúng. Vì chúng không sinh ra tiền, nên bất kỳ lợi nhuận tiềm năng nào từ tài sản này đều phụ thuộc, chủ yếu, vào việc làm cho ai đó khác trả một mức giá cao hơn những gì mà bạn đã bỏ ra. Đó được gọi là thuyết “kẻ ngốc hơn” (Điều này không phải để nói rằng một số người có thể kiếm tiền trong các vụ đầu cơ, mà là chúng không phải là cơ sở vững chắc cho đầu tư).

Lời khuyên của Klarman là: Hãy mua các món hàng đầu tư, đừng mua các món hàng đầu cơ. Đối với nhiều nhà đầu tư, điều đó nghĩa là mua cổ phiếu của các công ty tạo ra dòng tiền trên thị trường chứng khoán. Bằng cách dùng tiêu chí của Klarman thì 3 hình thức “đầu tư” rất phổ biến sau đây không phải là đầu tư chút nào.

1. Mốt nhất thời

Giày, túi xách và các tấm thẻ in hình cầu thủ bóng chày… là hình ảnh thu nhỏ của sự đầu cơ. Người tiêu dùng bỏ tiền vào những sản phẩm này nghĩ rằng chúng sẽ có giá trị nhiều hơn trong một vài năm tới, và các nhà sản xuất thường rất hạnh phúc khi tiếp tay cho sự tưởng tượng này bằng những bộ sưu tập “được sản xuất với số lượng có giới hạn” với mức giá cao ngất.

Nhiều hàng tiêu dùng đã có được chỗ đứng trong lòng mọi người, chẳng hạn như các nhân vật hành động trong bộ phim Star Wars, các tấm thẻ in hình ngôi sao thể thao, những con thú nhồi bông Beanie Babies, hoa tulip Hà Lan – tất cả đều là đầu cơ. Một vài năm sau, chúng bị quên lãng khi trào lưu tiếp theo nổi lên.

Với bất kỳ thứ gì có giá trị thẩm mỹ, hãy mua nó vì bạn yêu thích nghệ thuật, túi xách hay các nhân vật được yêu thích. Đừng kỳ vọng sẽ bán lại được nó với giá cao hơn.

2. Ngôi nhà của bạn

Không ai thích nghe rằng tài sản lớn nhất duy nhất của họ là một sự đầu cơ, nhưng đó là trường hợp xảy ra với ngôi nhà mà bạn đang sống trong đó. Ngôi nhà hay căn hộ không tạo ra tiền mặt cho người đang sống trong đó. Vì thế, giống như các vụ đầu cơ khác, giá của một căn nhà không phụ thuộc vào việc sản sinh ra dòng tiền của nó cho người chủ.

Thế bất động sản đầu tư thì sao? Một ngôi nhà có người sở hữu sống trong đó khác với một bất động sản mà bạn sở hữu để tạo ra thu nhập từ việc cho thuê. Theo định nghĩa, một bất động sản cho thuê là một sự đầu tư và có khả năng là một vụ đầu tư tốt, tùy thuộc vào giá bán và cách nó được quản lý. Tuy nhiên, một ngôi nhà “được chuyển đổi”, nơi mà người mua có ý định nhanh chóng thay đổi hiện trạng của nó và bán đi, thì có lẽ sau một lần cải tạo lại, là một sự đầu cơ. Vâng, nhiều lợi nhuận tốt có thể được tạo dựng dựa trên đầu cơ – nhưng chính tài sản đó là một sự đầu cơ.

Tất cả chúng ta phải sống ở một nơi nào đó, sở hữu một ngôi nhà vì bạn thích nó, hoặc vì nó có ý nghĩa về mặt tài chính tốt hơn so với cho thuê. Đừng sở hữu một ngôi nhà chỉ vì bạn nghĩ rằng bạn có thể bán nó với giá cao hơn sau này.

3. Vàng và những hàng hóa khác

Các nhà đầu tư vàng rất thích nói rằng kim loại này có giá trị thật sự vì nó là một tài sản cứng, không giống như tiền giấy, vốn có thể được tạo ra tùy thích. Tuy vậy, nó chỉ là một món hàng đầu cơ, giống như ngôi nhà và các mốt nhất thời, vì giá trị của nó không dựa trên việc sản sinh ra dòng tiền của nó. Các nhà đầu cơ đang đặt cược vào việc vàng sẽ tăng giá trị để họ có thể kiếm thêm tiền khi bán đi, chứ không phải vì hệ thống tài chính sẽ đổ vỡ và chúng ta sẽ chỉ có kim loại lấp lánh để giao dịch. Mọi chuyện cũng tương tự với những loại hàng hóa khác, như các quý kim khác, kim cương và các mặt hàng nông nghiệp. Bitcoin cũng nằm trong nhóm này.

Nếu bạn thích vàng, hãy mua cổ phiếu của một công ty “có thể đầu tư được” đang khai thác nó và sản sinh ra tiền từ các hoạt động của họ. Nếu giá vàng tăng, công ty này sẽ có triển vọng nhiều hơn so với chính loại hàng hóa đó.

Nguồn: MarketWatch/vietstock

Cách thức kinh doanh và đầu cơ cổ phiếu! – How to trade in stocks

ĐẶT SÁCH NGAY