Để phân tích tại sao thị trường lại biến động? Hầu hết các nhà đầu tư, nhà phân tích và thậm chí cả các phóng viên tài chính sẽ xem xét tin tức trước. Có thể là dữ liệu việc làm hay lạm phát đã được công bố, hay một công ty thông báo rằng họ đang được mua lại hoặc ngân hàng trung ương đã có một bài phát biểu kém lạc quan về nền kinh tế…

Tuy nhiên, một số ít người lại tôn sùng các nhà vẽ biểu đồ hay các nhà phân tích kỹ thuật và tin rằng, sự chuyển động của cổ phiếu, trái phiếu và tiền tệ có thể được tiên đoán bởi việc tạo và diễn giải các biểu đồ.

Các phương pháp của phân tích kỹ thuật rất nhiều, đa dạng và được đặt tên một cách kỳ lạ. Giao cắt tử thần (Death Cross) xuất hiện khi đường trung bình động (MA) ngắn hạn của giá tài sản giảm xuống dưới đường trung bình động dài hạn. Các mức Fibonacci thoái lui (Fibonacci retracement levels) dựa trên ý tưởng rằng một tài sản tăng giá sẽ giảm trở lại mức trước khi tăng. Sự trượt lùi như vậy được cho là sẽ dừng lại ở các mức dựa trên số Fibonacci, ví dụ như mức 61,8%.

“Đám mây ichimoku” được các nhà đầu tư Nhật Bản yêu thích và xem việc xây dựng một đám mây che phủ khu vực giữa hai mức giá trung bình cao và thấp trong tuần, tháng hoặc hai tháng. Trong đó, giá trên mây được xem là tích cực và giá dưới mây là tiêu cực.

Burton Malkiel, nhà kinh tế học tại Princeton và là tác giả của cuốn sách “Bước đi ngẫu nhiên trên Phố Wall” đã nói rằng, một nhà phân tích kỹ thuật thực sự chỉ cần những thông tin như vậy và “thậm chí không quan tâm đến việc công ty đang kinh doanh ra sao hoặc lĩnh vực gì, miễn là họ có thể nghiên cứu biểu đồ của nó”.

Những phương pháp này mặc dù hơi điên rồ, nhưng gần đây đã thu hút sự chú ý vì cách chỉ số S&P 500 đã biến động xung quanh những vùng theo phân tích kỹ thuật. Sau khi giảm xuống mức thấp nhất 3.637 điểm vào ngày 17/6, chỉ số này đã bắt đầu tăng điểm trở lại. Vào ngày 16/8, S&P 500 đạt đỉnh ở mức cao nhất trong ngày khoảng 4.325 điểm, gần sát đường MA 200 ngày tại 4.326 điểm – mức kỹ thuật được cho là quan trọng.

Theo phân tích kỹ thuật, một tài sản đã giảm giá nhưng đang hồi phục trở lại thường sẽ gặp kháng cự ở các mức này.

Đối với các nhà phân tích kỹ thuật, điều đó liên quan đến việc khi một tài sản không thể “vượt qua” kháng cự – đó là dấu hiệu của một xu hướng hồi phục của thị trường giá xuống chứ không phải là một thị trường tăng giá thực sự. Và như vậy, lần này, dường như đã xảy ra khi chỉ số S&P 500 đã giảm khoảng 8% kể từ ngày 16/8.

Một số ít người lại tôn sùng các nhà vẽ biểu đồ hay các nhà phân tích kỹ thuật

Nhiều nhà đầu tư chính thống sử dụng một số phiên bản của việc đi theo xu hướng. Đầu tư theo yếu tố được phát minh bởi nhà kinh tế học Eugene Fama từng đoạt giải Nobel và Kenneth French, phương pháp này cũng được sử dụng bởi các quỹ định lượng thành công như AQR Capital Management.

Phương pháp này chia lợi nhuận thành các yếu tố thành phần như “quy mô” (các công ty nhỏ kiếm được lợi nhuận tốt hơn các công ty lớn hơn) hoặc “chất lượng” (các doanh nghiệp ổn định, nợ thấp kiếm được lợi nhuận tốt hơn các công ty rủi ro hơn) hay theo “động lượng” (cổ phiếu đang tăng có xu hướng tiếp tục tăng). Tuy nhiên, cách tiếp cận của họ phức tạp hơn một chút so với việc nhìn vào biểu đồ giá.

Các thuật toán của AQR có xu hướng kết hợp các yếu tố như động lượng với các yếu tố khác. Chẳng hạn, họ có thể mua một công ty nhỏ hoặc chất lượng cao trong khi giá cổ phiếu đã tăng gần đây.

Tuy nhiên, không thể hiểu được nỗi ám ảnh của những nhà phân tích kỹ thuật về các ngưỡng hỗ trợ/kháng cự và xu hướng. Không có sự khác biệt thực sự giữa một euro trị giá 1.,0001 USD hay 0,9999 USD, nhưng những “con số lớn” này trên thị trường ngoại hối lại có tầm quan trọng.

Điều này một phần mang tính biểu tượng và một phần thực tế, vì khách hàng có xu hướng đặt lệnh gần số tròn và các sản phẩm phái sinh có xu hướng được bán với “giá thực hiện” tròn. Như vậy là sẽ cần nhiều hoạt động hơn để đồng euro giảm từ 1,0001 USD xuống 0,9999 USD so với việc giảm từ 1,0487 USD xuống 1,0485 USD.

Khi đặt lệnh, các nhà đầu tư thường cố gắng tìm hiểu xem những người khác đang đặt lệnh ở giá nào. Điều đó có thể giúp họ đặt lệnh dừng lỗ ở một mức độ hợp lý. Nếu số lượng đủ lớn các nhà đầu tư nhìn vào các phân tích kỹ thuật để dự đoán hành vi thì phân tích kỹ thuật bắt đầu quan trọng.

Có lẽ giá trị thực sự của phân tích kỹ thuật là những gì công dụng của nó cho bạn biết về các điều kiện thị trường. Không ai bận tâm tới những “biểu đồ đẹp” của các nhà phân tích kỹ thuật khi nền kinh tế tốt, lợi nhuận cao và cổ phiếu đang tăng lên một cách thuận lợi và cũng không thực sự sẽ có nhiều người quan tâm khi thị trường bước vào một thị trường gấu điên cuồng, khi giá sẽ lao dốc qua mọi mốc hỗ trợ mà các nhà phân tích kỹ thuật đã vẽ ra hoặc chưa ngờ tới.

Mặt khác, trong khi phần lớn những người cảm thấy bồn chồn về hướng đi của cuộc đời mình thường có xu hướng quan tâm đến chiêm tinh học hơn, thì những nhà đầu tư không thoải mái về xu hướng của thị trường sẽ tìm đến sự yên tâm dễ dàng với một biểu đồ bắt mắt.

Hoai An Le (Theo Tinnhanhchungkhoan)