Định nghĩa

Bank run là hiện tượng xảy ra khi nhiều khách hàng của một ngân hàng cùng nhau rút tiền gửi từ ngân hàng đó trong một thời gian ngắn. Bank run là gì và ảnh hưởng của bank run đối với ngân hàng hiện nay?

Bank run là gì? Ảnh hưởng của bank run đối với ngân hàng hiện nay

Bank run là gì?

Bank run là một hiện tượng xảy ra khi nhiều khách hàng của một ngân hàng cùng rút tiền gửi ra khỏi ngân hàng trong một thời gian ngắn. Điều này có thể gây ra tình trạng mất thanh khoản tạm thời hoặc vĩnh viễn cho ngân hàng và dẫn đến việc phá sản của ngân hàng.

Bank run thường xảy ra do sự mất niềm tin của người gửi tiền vào khả năng tài chính và thanh khoản của ngân hàng. Khi có tin đồn về sự yếu kém của ngân hàng, khách hàng sẽ cùng nhau rút tiền gửi ra khỏi ngân hàng, dẫn đến việc ngân hàng không còn đủ tiền mặt để đáp ứng nhu cầu rút tiền của khách hàng. Điều này có thể khiến ngân hàng phải đóng cửa hoạt động.

Nguyên nhân diễn ra tình trạng bank run

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bank run, bao gồm:

– Tin đồn về sự yếu kém tài chính của ngân hàng: Khi có thông tin về việc ngân hàng đang gặp khó khăn tài chính, khách hàng sẽ lo lắng và cùng nhau rút tiền gửi ra khỏi ngân hàng. Điều này có thể dẫn đến tình trạng mất thanh khoản và phá sản của ngân hàng.

– Suy thoái kinh tế: Trong thời kỳ suy thoái kinh tế, nhiều ngân hàng có thể gặp khó khăn về thanh khoản và tài chính. Điều này dẫn đến việc khách hàng mất niềm tin và rút tiền gửi ra khỏi ngân hàng.

– Các sự kiện chính trị, xã hội bất ổn: Những sự kiện như chiến tranh, khủng bố, bất ổn chính trị,…cũng có thể làm giảm lòng tin của khách hàng vào hệ thống ngân hàng và dẫn đến bank run.

– Sự cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng: Khi có ngân hàng khác đang cung cấp các dịch vụ tài chính hấp dẫn hơn, khách hàng sẽ có xu hướng rút tiền khỏi ngân hàng cũ để gửi vào ngân hàng mới, dẫn đến tình trạng bank run.

– Sự thiếu hiểu biết của khách hàng về hoạt động của ngân hàng: Khi khách hàng không hiểu rõ về cơ chế hoạt động của ngân hàng, họ dễ trở nên lo lắng và rút tiền khỏi ngân hàng khi có bất kỳ tin đồn nào.

Một số ví dụ về bank run nổi tiếng trong lịch sử bao gồm:

Cuộc bank run xảy ra tại Ngân hàng Northern Rock ở Anh vào năm 2007, khi nhiều khách hàng cùng nhau rút tiền gửi khỏi ngân hàng này do lo ngại về khả năng tài chính của ngân hàng.

Cuộc bank run xảy ra tại Ngân hàng Thung Lũng Silicon (SVB Bank) ở Mỹ vào năm 2023, khi nhiều công ty khởi nghiệp rút tiền gửi khỏi ngân hàng này do lo ngại về tình hình tài chính.

Cuộc bank run xảy ra tại Ngân hàng ACB ở Việt Nam vào năm 2012, khi nhiều khách hàng rút tiền gửi khỏi ngân hàng này do tin đồn về việc ACB gặp khó khăn tài chính.

Ảnh hưởng của bank run đối với ngân hàng và nền kinh tế

Đối với ngân hàng

Bank run có thể gây ra những ảnh hưởng rất nghiêm trọng đối với hoạt động của ngân hàng, bao gồm:

– Mất thanh khoản: Khi nhiều khách hàng rút tiền gửi khỏi ngân hàng cùng một lúc, ngân hàng sẽ không còn đủ tiền mặt để đáp ứng nhu cầu rút tiền của khách hàng, dẫn đến tình trạng mất thanh khoản.

– Phá sản ngân hàng: Nếu ngân hàng không thể đáp ứng được nhu cầu rút tiền của khách hàng, họ sẽ buộc phải đóng cửa và phá sản.

– Ảnh hưởng đến uy tín và niềm tin của khách hàng: Bank run sẽ làm giảm uy tín và niềm tin của khách hàng vào ngân hàng, ảnh hưởng đến khả năng hoạt động và thu hút khách hàng của ngân hàng trong tương lai.

– Khó khăn trong việc huy động vốn: Sau khi trải qua bank run, ngân hàng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn từ khách hàng do niềm tin của họ bị suy giảm.

– Tăng chi phí hoạt động: Để ứng phó với bank run, ngân hàng phải tăng chi phí hoạt động, chẳng hạn như tăng lãi suất để thu hút khách hàng gửi tiền trở lại.

Đối với nền kinh tế

Ngoài ảnh hưởng đối với ngân hàng, bank run cũng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với nền kinh tế, bao gồm:

– Ảnh hưởng đến hệ thống tài chính: Khi một hoặc nhiều ngân hàng lớn phá sản do bank run, điều này sẽ gây ra sự mất ổn định trong hệ thống tài chính, ảnh hưởng đến hoạt động của các ngân hàng khác và toàn bộ nền kinh tế.

– Giảm thanh khoản trong nền kinh tế: Khi ngân hàng gặp khó khăn về thanh khoản, họ sẽ hạn chế cho vay, dẫn đến giảm thanh khoản trong nền kinh tế. Điều này làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp.

– Ảnh hưởng đến niềm tin của người dân: Bank run sẽ làm giảm niềm tin của người dân vào hệ thống ngân hàng, ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của các ngân hàng và sự phát triển của nền kinh tế.

– Gây ra sự suy thoái kinh tế: Trong trường hợp bank run xảy ra với nhiều ngân hàng lớn, điều này có thể dẫn đến sự suy thoái của nền kinh tế, làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp, giảm sản xuất và tiêu dùng.

– Ảnh hưởng đến các chính sách kinh tế vĩ mô: Để ứng phó với bank run, chính phủ và các cơ quan quản lý phải áp dụng các chính sách kinh tế vĩ mô như giảm lãi suất, tăng thanh khoản,…Điều này có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của nền kinh tế.

– Giảm tín dụng: Gặp khó khăn về thanh khoản là điều mà các ngân hàng gặp phải, họ sẽ giảm cung cấp tín dụng, khiến hoạt động kinh tế và đầu tư suy giảm.

– Đẩy cao tỷ lệ lạm phát: Chính phủ có thể phải in tiền, dẫn đến lạm phát và giảm giá trị của đồng tiền, nếu họ phải can thiệp để cứu ngân hàng.

Bank run không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng mà còn có thể gây ra những tác động tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế. Hy vọng trong bài viết này có thể giúp bạn hiểu rõ về bank run và các biện pháp đối phó là rất quan trọng để bảo vệ tiền gửi và đầu tư an toàn.

Nguồn: tikop