Nhiều NĐT cá nhân trên TTCK Việt Nam hiện nay tham gia thị trường với mục đích đầu cơ nhằm làm giàu nhanh chóng. Có lẽ cuộc đời của Jesse Livermore sẽ giúp cho họ rút tỉa ít nhiều từ những bài học của ông.

Jesse Livermore sinh năm 1877 tại Bang Massachusetts, Mỹ. Livermore cho rằng, hầu hết NĐT mất tiền là do giao dịch ngẫu hứng, thiếu kỷ luật và không có kế hoạch hay quy tắc định trước. Ông luôn tuân thủ quy tắc đầu tiên của mình là cắt lỗ khi giá cổ phiếu giảm 10% hay ít hơn.

Vào năm 1901, khi TTCK New York trong giai đoạn tăng trưởng, ông bỏ ra 10.000 USD mua cổ phiếu của Công ty Northern Pacific và giá trị tài khoản “biến” thành 50.000 USD. Nhưng ông đã bán khống hai cổ phiếu khác và làm mất trọn số tiền trong tài khoản hai ngày sau đó. Qua đó, ông nhận ra rằng, người ta cần phải bị thua lỗ mới học được cách điều chỉnh của thị trường. Đồng thời, khi “tiên đoán” thị trường là đồng nghĩa với đánh bạc, việc dự đoán thị trường như thế nào là rất khó. Việc đầu cơ cần khả năng kiên nhẫn và chỉ hành động khi thị trường phát ra tín hiệu đầu cơ.

Ông cũng nhận ra rằng, ông đã phạm sai lầm khi bán ra quá sớm để chốt lời khi thị trường đang tăng và điều quan trọng là cần quan sát thị trường xem nó diễn biến ra sao và nó ảnh hưởng đến hầu hết cổ phiếu ra sao, chứ không phải là cố dự đoán nó sẽ biến động như thế nào trong tương lai. Trải qua những kinh nghiệm thực tiễn, vào năm 30 tuổi, Livermore đã trở thành NĐT thành công với chiến lược đầu tư nổi tiếng là “thăm dò” và “kim tự tháp”.

Chiến lược “Kim Tự Tháp”

Chiến lược “kim tự tháp” của Livermore dựa trên việc thêm vào vị thế khi giá cổ phiếu đang tăng, tận dụng lợi nhuận từ các giao dịch thắng để mở thêm vị thế mới. Điều này giúp tối đa hóa lợi nhuận khi xu hướng thị trường vẫn mạnh mẽ. Livermore mua thêm số lượng cổ phiếu nhỏ hơn mỗi khi giá tăng thêm, tạo ra hình dạng kim tự tháp trong danh mục đầu tư của mình. 

Ví dụ, mua 100 cổ phiếu ban đầu ở mức giá 10 USD, sau đó mua thêm 50 cổ phiếu khi giá tăng lên 11 USD, và 25 cổ phiếu khi giá tăng lên 12 USD​.

Chiến lược “Thăm Dò”

Chiến lược “thăm dò” của Livermore liên quan đến việc mua một lượng nhỏ cổ phiếu để kiểm tra thị trường trước khi đưa ra quyết định lớn hơn. Nếu những cổ phiếu thăm dò này mang lại lợi nhuận, ông sẽ tiếp tục mua thêm nhiều hơn và đưa chúng vào chiến lược “kim tự tháp.” Nếu không hiệu quả, ông sẽ bán đi và không mua thêm nữa. Phương pháp này giúp Livermore giảm thiểu rủi ro khi bước vào các giao dịch mới và đảm bảo chỉ đầu tư lớn vào các cổ phiếu có tín hiệu tốt​.

Tâm lý và Kỷ luật Đầu Tư

Livermore hiểu rõ tầm quan trọng của tâm lý và kỷ luật trong giao dịch. Ông luôn tuân thủ kế hoạch giao dịch của mình, giữ tâm lý bình tĩnh và tránh xa cảm xúc như sợ hãi hay tham lam, những yếu tố có thể dẫn đến quyết định thiếu suy nghĩ. Livermore cũng ghi chép lại các giao dịch của mình để phản ánh và điều chỉnh phương pháp giao dịch khi cần thiết. Sự kiên nhẫn và kỷ luật này là yếu tố quan trọng giúp ông đạt được thành công.

Kinh nghiệm và Bài Học

Qua các trải nghiệm thực tế, Jesse Livermore đã nhận ra rằng thành công trong đầu tư không đến từ việc giao dịch ngẫu hứng mà là từ sự kiên nhẫn và chiến lược rõ ràng. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc hiểu rõ các mô hình giá và khối lượng giao dịch là rất quan trọng để xác định điểm vào và ra khỏi thị trường. Livermore khuyến cáo các nhà đầu tư nên chờ đợi các điểm then chốt và chỉ nên mở vị thế khi thị trường đã xác nhận xu hướng​.

Kết Luận

Cuộc đời và chiến lược đầu tư của Jesse Livermore mang lại nhiều bài học quý báu cho các nhà đầu tư hiện đại. Từ việc áp dụng chiến lược “kim tự tháp” và “thăm dò” đến việc duy trì kỷ luật và kiên nhẫn, Livermore đã chứng minh rằng sự thành công trong đầu tư không phải là điều ngẫu nhiên mà là kết quả của sự nghiên cứu kỹ lưỡng và chiến lược rõ ràng. Các nhà đầu tư có thể học hỏi từ ông để xây dựng cho mình những phương pháp đầu tư hiệu quả và bền vững.

Happy Live team sưu tầm/ Khoa Nguyễn, Thạc sỹ Tài chính – Đại học Washington, Mỹ

Có thể bạn quan tâm cuốn sách:

Cách thức kinh doanh và đầu cơ cổ phiếu! – How to trade in stocks

ĐẶT SÁCH NGAY