Không có gì là mãi mãi. Tại một thời điểm nào đó, giá cao hơn sẽ làm tăng nguồn cung, thị trường đạt được sự cân bằng và giá sẽ ngừng tăng. Làm thế nào để nhà đầu tư không quên chu kỳ thị trường, hiểu mình đang đứng ở đâu để phòng ngừa rủi ro, và hành động thận trọng trước một đám đông quá đỗi lạc quan?

Suy ngẫm về chu kỳ thị trường

Điều gì diễn ra ở cuối xu hướng tăng giá?

Trong một số xu hướng, mọi thứ trở nên điên rồ khi cơn điên xuất hiện. Bây giờ, mọi người sẽ nói về động thái này. Tất cả các chuyên gia đều thống nhất với nhau. Mặc dù thị trường có thể đã tăng giá vài trăm phần trăm trong một năm trở lại đây, nhưng giờ đây mọi người đều thấy rõ nhu cầu thực là rất lớn và tình hình sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn.

Lý trí bị vứt ra ngoài cửa sổ và mọi người không nhận ra dấu hiệu của các yếu tố cơ bản nhất, hoặc chính xác hơn, họ không hiểu các yếu tố cơ bản đã thay đổi như thế nào.

Ví dụ về một mặt hàng nông sản, sẽ có những câu chuyện, tin tức về việc thế giới đang cạn kiệt nông sản đó như thế nào, có thể là một câu chuyện ở đâu đó về bệnh bạc lá sẽ phá hủy mùa màng ở lục địa nào đó, và những dấu hiệu rõ ràng về ngày tận thế. Không hiểu sao không ai để ý rằng người nông dân vừa trồng gấp ba lần diện tích đã trồng năm trước – bàn tay vô hình hài hước như vậy đó.

Mặc dù cơn điên tăng giá có vẻ giống như một thế lực không thể ngăn cản, nhưng một điều rất thú vị sắp xảy ra: Sức mạnh không thể ngăn cản này sắp đối đầu với một vật không thể lay chuyển – chính là một nguồn cung lớn đang bắt đầu nhảy vào cuộc chơi.

Tâm lý đạt đến giai đoạn điên cuồng là khi những câu chuyện bắt đầu xuất hiện trên các phương tiện truyền thông phi tài chính. Những lúc như thế bạn sẽ có một và chỉ một công việc mà thôi – đó là tách ra khỏi tâm lý đám đông và bắt đầu thoát khỏi thị trường. Ít nhất, bạn phải hiện thực hóa một phần lợi nhuận và thực hiện các bước để giảm rủi ro trong phần tài sản còn lại của bạn.

Giai đoạn phân phối – một sự kết thúc?

Không có gì là mãi mãi. Tại một thời điểm nào đó, giá cao hơn sẽ làm tăng nguồn cung, thị trường đạt được sự cân bằng và giá sẽ ngừng tăng. Từ góc độ kỹ thuật, nói rộng ra, điều này có thể xảy ra theo hai cách.

– Mô hình sụp đổ cuối xu hướng tăng giá điên rồ, không phổ biến nhưng nên chú ý vì nó mang đến những cơ hội và rủi ro đột biến.

– Một kết cục phổ biến hơn là xu hướng tăng đã hết động lực và thị trường tiến vào một phạm vi giao dịch đi ngang khác.

Các tổ chức lớn đã tích lũy các vị thế trong giai đoạn đầu tiên và những người nắm giữ phần lớn tài sản của họ trong suốt thời kỳ tăng trưởng bắt đầu âm thầm bán ra (phân phối). Trong giai đoạn tích lũy, điều quan trọng là họ phải che giấu động thái mua vào để không khiến thị trường lao vào xu hướng tăng quá sớm. Tương tự, họ phải cẩn thận thoát hàng vì áp lực bán quá lớn có thể khiến thị trường rơi vào xu hướng giảm.

Những người chưa qua đào tạo không thể phân biệt được các giai đoạn phân phối và tích lũy – chúng đều là những vùng nằm ngang rộng lớn. Tuy nhiên, ở một mức độ tinh tế hơn, chúng ta sẽ thấy rằng nhiều dấu hiệu tích lũy cổ điển sẽ không còn xuất hiện. Khi giá giảm xuống dưới ngưỡng hỗ trợ, thị trường sẽ không nhanh chóng tăng lại.

Nói chung, giá có thể ôm sát đáy phạm vi giao dịch trong thời gian lâu hơn, áp lực ép giá sát đỉnh phạm vi phổ biến hơn một chút ở giai đoạn tích lũy. Thậm chí đột phá giả phá đỉnh phạm vi cũng có thể xảy ra, để lại các nến có bóng cao hơn các mức giá cao nhất của phạm vi. Mô hình này ngược lại với Spring Wyckoff, và thường được gọi là Upthrust. Cuối cùng, giá sẽ giảm xuống dưới hỗ trợ – là đáy phạm vi, và sẽ không thể tăng trở lại. Thị trường sẽ chuyển sang giai đoạn cuối cùng – giảm giá.

Về mặt tâm lý, đám đông thường vẫn hy vọng khi thị trường đi vào thời kỳ phân phối. Họ sẽ lấy mọi đột phá tiềm năng làm bằng chứng cho một xu hướng tăng mới đang đến gần và thường sẽ tìm mọi lý do để tiếp tục mua.

Hãy nhớ rằng mô hình này xảy ra ở các thị trường vừa có những bước tiến đáng kể, vì vậy bạn dễ dàng bắt gặp những câu như “Xem này, thứ này đã tăng 50% so với năm ngoái, các yếu tố cơ bản thật tuyệt vời và Phố Wall rõ ràng là thích nó”. Mỗi lần giá giảm là một cơ hội để mua thêm cổ phiếu hoặc hợp đồng, hiện đang rẻ hơn, vì vậy chúng như đang được khuyến mãi. Ai có thể bỏ qua một cơ hội tuyệt vời như vậy? Tuy nhiên, đám đông không nhìn thấy sự khác biệt tinh vi trong các mô hình đã chỉ ra rằng một xu hướng tăng khác có thể không xảy ra.

Giao dịch trong thị trường thực hoàn toàn không đơn giản. Một lý do là, trong giai đoạn tăng trưởng thứ hai, các thị trường sẽ thường đi vào các vùng đi ngang mở rộng. Đây nên được coi là các thời kỳ tích lũy thêm chuẩn bị cho một đợt tăng giá khác, hay xu hướng tăng đã kết thúc và đây là các thời kỳ phân phối? Có những manh mối tinh vi trong cấu trúc thị trường và biến động giá, nhưng không phải lúc nào bạn cũng có thể phán đoán chính xác trong thời gian thực.

Câu trả lời rất rõ ràng khi lùi lại bên trái hoặc giữa biểu đồ, nhưng lại không rõ ràng khi xem ở bên phải. Ngay cả với các phân tích và kế hoạch giao dịch tốt nhất, đôi khi chúng ta sẽ đưa ra quyết định sai lầm, vì vậy bất kỳ kế hoạch giao dịch tốt nào cũng sẽ tập trung vào quản lý rủi ro trước tiên.

Happy Live Team

Tổng hợp từ sách Phân tích Kỹ thuật: Sự kết hợp giữa Khoa học và Nghệ thuật trong đầu tư chứng khoán

Có thể bạn quan tâm 

Sự kết hợp giữa KHOA HỌC và NGHỆ THUẬT trong đầu tư chứng khoán

ĐẶT SÁCH