Đừng làm mòn giá trị của bản thân bằng việc so sánh bạn với người khác. Bởi vì mỗi người trong chúng ta đều là những người đặc biệt.

Lúc còn trẻ, mọi việc thật dễ dàng về cả tài chính lẫn những khía cạnh khác trong cuộc sống (hoặc bạn chưa kịp nhận ra những khó khăn ngay ở thời điểm này), bạn tốt nghiệp đại học và có công việc ổn định với một mức lương trung bình – khá, nhưng liệu sức trẻ có phải là một cái cớ hợp lý để sự thăng tiến trong công việc diễn tiến một cách tự nhiên?

Dĩ nhiên là không rồi. Đường cung tiền của bạn ngắn hơn so với bạn tưởng đấy. Một nghiên cứu từ Payscale cho thấy thu nhập của phụ nữ đạt đỉnh ở tuổi 39, trung bình vào khoảng 60.000 đô la. Sau đó, có thể sẽ có những biến động về lương, nhưng ít khi cao hơn tỷ lệ lạm phát.

Tôi tiếp tục xem xét dữ liệu phân tích ở nam giới, kết quả cho thấy tiền lương và sự thăng tiến của họ sẽ tăng lên cho đến năm 48 tuổi, và mức đỉnh trung bình là 95.000 đô la.

Lauren Lyons Cole, một Nhà lập kế hoạch tài chính ở New York đã đúc kết như sau: “Thu nhập của bạn cũng sẽ không đi lên theo đường thẳng hay trong một quỹ đạo không ngừng phát triển”.

Thế điều gì thực sự đang ngầm diễn ra xung quanh cuộc sống của chúng ta? Ở độ tuổi 20 – 22 là khoảng thời gian bạn chập chững rời giảng đường đại học và bước chân ra xã hội, cảm giác hào hứng và thích thú muốn khám phá dường như là không thể tránh khỏi dưới lăng kính đầy “màu hồng” này. Bạn có thể nộp đơn vào nhiều công ty khác nhau, nhảy việc để tìm một mức lương phù hợp với nguyện vọng và sự “ảo tưởng năng lực” tức thời để leo lên các nấc thang danh vọng. Theo nghiên cứu của PayScale, cả nhân viên nam và nữ đều tăng lương thêm 60% vào năm 30 tuổi. Thế nhưng sau đó, tốc độ tăng sẽ chậm lại đối với phụ nữ. Đặc biệt rơi vào độ tuổi 39, thu nhập của đa số phụ nữ sẽ tăng ít hơn 20% so với tuổi 30 của cô ấy. Sau 30 tuổi, điều sợ hãi lớn nhất chính là sự lão hóa ập đến, phụ nữ thường có xu hướng nghỉ việc và ở nhà làm nội trợ, cưới chồng, chăm lo cho gia đình nhỏ của mình nhiều hơn. Đến lúc này, điều bạn chắc chắn nhận ra chính là chi phí sinh hoạt sẽ tăng lên, chứ không còn là lương bổng nữa.

Trái ngược lại với phụ nữ, bức tranh toàn cảnh về mức độ thăng tiến trong công việc của nam giới có vẻ sáng sủa hơn, cụ thể là sau tuổi 30 với mức tăng lương mạnh mẽ và liên tục nếu như bạn trang bị đủ bề dày kinh nghiệm và kỹ năng làm việc. Cũng trong nghiên cứu này, ở tuổi 48, thu nhập của số đông nam giới đã tăng 45% so với tuổi 30 của họ. Kết quả này thoạt nhìn qua cũng khá khả quan, nhưng sẽ rất lâu bạn mới nghỉ hưu để từ thời điểm đạt đỉnh đó.

Tôi có đọc qua một cuộc khảo sát với chủ đề “Khi về già, bạn hối tiếc nhất điều gì?”, và đây là top 5 điều khiến người ta hối tiếc nhất, được thống kê trên toàn cầu.

Thứ nhất: 92% người hối tiếc khi còn trẻ không đủ nỗ lực để bây giờ sống một cuộc sống bình thường, không thành tựu.
• Thứ hai: 73% người hối tiếc khi còn trẻ chọn sai nghề nghiệp.
• Thứ ba: 62% người hối tiếc trong việc nuôi dạy con cái sai cách.
• Thứ tư: 57% người hối tiếc vì không trân trọng bạn đời.
• Thứ năm: 45% người hối tiếc vì đã không đối xử tốt với cơ thể của mình.

Tất cả những điều trên đều là những thứ quan trọng trong cuộc đời, và khoảng 80% những việc mấu chốt trong cuộc đời lại có liên quan tới các lựa chọn trong những năm tháng tuổi 20. Cuộc sống không chờ đợi bạn, và thời gian cũng thế. Hãy cố gắng học và trau dồi thật nhiều để có thể kiếm tiền sớm hơn những bạn đồng trang lứa, phát triển và kỹ năng dày dặn hơn họ để không phải cảm thấy bị chông chênh và áp lực. Đây là những điều tôi khuyên bạn nên làm ở từng giai đoạn cuộc đời.

1. Hãy có kế hoạch cụ thể

Tốt nghiệp đại học, sở hữu tấm bằng cử nhân – bạn cho rằng đây là nền tảng để bạn có một công việc ổn định và phát triển lâu dài. Nhưng ngoài kia có vô số sinh viên cũng vừa tốt nghiệp như bạn, thậm chí họ có thể giỏi hơn và lưu loát nhiều ngoại ngữ hơn bạn. Quan trọng nhất vẫn là phải biết mình đang ở đâu, lên kế hoạch và định hướng phát triển cho bản thân, nhìn lại xem mình còn yếu ở những điểm nào mà khắc phục và mạnh ở đâu để phát huy.

Kathy Caprino, Chủ tịch Công ty Huấn luyện Sự nghiệp và Lãnh đạo Ellia Communications khuyên thế hệ trẻ rằng: “Từ công việc đầu tiên, bạn hãy vạch cho mình một chiến lược sự nghiệp. Sau đó có thể linh động biến đổi và nắn chỉnh lại. Hãy hiểu rõ bản thân biết đâu là thứ mình đam mê, đâu là thứ mình giỏi, và cố gắng đưa ra một chiến lược nghề nghiệp phù hợp nhất”.

2. Lựa chọn tiếp tục theo đuổi đam mê hay công việc nhiều tiền?

Theo phân tích tại PayScale, khác biệt nhất giữa nam và nữ chủ yếu là do sự lựa chọn công việc: “Nam giới có xu hướng tìm đến những ngành kỹ thuật, khoa học máy tính, đảm trách vai trò quản lý và lãnh đạo nhiều hơn phụ nữ, các công việc đó cho thấy xu hướng tăng lương tương đối nhất quán qua nhiều năm”, Katie Bardaro, Trưởng ban kinh tế ở PayScale nhận xét.

Nhiều bạn thường bị luẩn quẩn trong vòng tròn nên theo đuổi ngành nghề mà mình đam mê hay là ngành nghề giúp kiếm được nhiều tiền. Ở điểm này, tôi muốn bạn xác định được việc bạn đã có kế hoạch cụ thể và trang bị kiến thức đủ nhiều cho ngành nghề mà bạn đam mê hay chưa? Vì đã gọi là đam mê thì chắc chắn bạn sẽ dành rất nhiều thời gian cho nó, thậm chí là… ngủ cũng nằm mơ thấy nó (Đấy là tôi!). Tất nhiên tôi không chắc chắn rằng theo đuổi ngành mà bạn đam mê thì bạn sẽ không thất bại, vì cho dù là như thế nào, chúng ta cũng sẽ va vấp để trải nghiệm và có thêm nhiều bài học mới. Bạn có thể sử dụng phương pháp làm những việc mà bạn đam mê, xã hội lại cần nó, điều này sẽ giúp bạn kiếm ra thật nhiều tiền – rõ là điều tuyệt vời phải không?

Còn nếu như bạn đang không cảm thấy yêu thích công việc mình đang làm, hãy trả lời câu hỏi “Vì sao bạn lại ghét nó?”, câu trả lời cũng chính là một gợi mở giúp bạn lựa chọn thích nghi hay “rẽ hướng” sang một con đường mới tốt hơn cho bạn.

3. Chịu trách nhiệm với sự lựa chọn của mình

Nếu có cơ hội ngồi vào một vị trí cao hơn trong công ty, bạn có dám thử sức với nó? Nếu không, thì tại sao không? “Bạn nên tham gia họp với cấp trên thường xuyên và có kế hoạch phát triển sự nghiệp rõ ràng. Đừng bao giờ là một kẻ bù nhìn”. Nói cách khác, hãy có chính kiến trong bất kỳ quyết định nào kể cả trong công việc hay trong cuộc sống. Trong một buổi họp, hãy cố gắng đưa ra ý kiến của mình và sẵn sàng nhận góp ý từ lãnh đạo, vì điều này sẽ giúp bạn trở nên trưởng thành hơn. Quan trọng nhất vẫn là dù làmsai, hãy chịu trách nhiệm với lỗi lầm của chính mình và tìm cách khắc phục.

4. Tiết kiệm

Trong những năm đầu tiên sau đại học, cuộc sống của bạn sẽ tương đối đơn giản, ít nhất là về tài chính. Bạn có thể chưa phát sinh thêm nhiều chi phí khác ngoài chi phí sinh hoạt. Hãy cố gắng đề ra và tuân thủ theo các phương pháp tiết kiệm như: Nguyên tắc 6 chiếc hũ, Quy tắc 50-30-20, Phương pháp Kakeibo của người Nhật,… nhằm tối đa hóa việc tiết kiệm để có quỹ khẩn cấp, bạn có thể dành để đầu tư cho bản thân hoặc những lần đi du lịch nhé.

Với rất nhiều người, tuổi đôi mươi đồng nghĩa với tiêu xài thỏa thích. Chúng ta mua xe hơi, đi du lịch, và có cả người giúp việc nữa. Nhưng không nên dùng hết tiền của mình vào mấy thứ đó, cho đến khi bạn tiết kiệm đủ để gây dựng sự nghiệp cá nhân thật vững mạnh

5. Có ý thức mở rộng các mối quan hệ, kết bạn với những người ưu tú

Rất nhiều người trẻ khi vừa mới tốt nghiệp, vẫn thích qua lại với vòng xã giao vốn có của mình, họ rụt rè trong giao tiếp với đơn vị hay xã hội rộng lớn hơn bên ngoài.

Chỉ muốn “đơn thương độc mã” dựa vào sức lực của mình để có thể “hùng cứ một phương”, không phải là không thể, nhưng đa phần kết quả sẽ là nỗ lực thì nhiều nhưng thành công lại chỉ đạt được nửa vời. Vì vậy, có ý thức tiếp xúc với những người ưu tú hơn, học hỏi cách mà họ làm việc, trở thành bạn bè với họ, gia nhập vào một nhóm những người ưu tú, sẽ rất có lợi cho quá trình trưởng thành và tiến bộ của một người.

Happy Live Team (Trích sách 101 Lời khuyên tài chính từ Thái Phạm)

Có thể bạn quan tâm: 101 Lời khuyên tài chính cá nhân từ Thái Phạm

Từng bước xây dựng tương lai tài chính của bạn và gia đình thịnh vượng, bền vững

ĐẶT SÁCH NGAY