Một nhà giao dịch sẽ không thể tránh được khả năng thua lỗ lớn nếu không thể đặt được điểm dừng lỗ ban đầu. Có thể nói, về cơ bản có 3 điểm mà 1 nhà giao dịch mới cần phải hiểu: Điểm mua, điểm bán và điểm dừng lỗ ban đầu.

Đặt điểm dừng ban đầu rất quan trọng. Thứ nhất, nó xác định mức rủi ro cuối cùng của giao dịch và do đó loại bỏ phần lớn cảm xúc khỏi quá trình giao dịch. Thứ hai, nhiều nhà giao dịch sẽ sử dụng mức rủi ro này để xác định quy mô giao dịch trong kế hoạch quản lý rủi ro/định cỡ vị thế. Ngay từ đầu, hãy nhớ rằng không thể tránh khỏi việc đánh đổi giữa điểm dừng gần và điểm dừng xa. Các điểm dừng gần hơn cho phép các vị thế lớn hơn, tức là lợi nhuận lớn hơn nếu thắng, trong khi các điểm dừng xa hơn có xác suất thắng cao hơn với quy mô vị thế nhỏ hơn. 

Vậy chúng ta nên đặt điểm dừng lỗ ban đầu ở đâu cho hợp lý? 

Điểm dừng theo tỷ lệ cố định 

Các nhà giao dịch cổ phiếu cổ điển nói riêng có xu hướng vào một vị thế và cho phép giá biến động chống lại họ trong khoảng 10% – 20%. Một ưu điểm của phương pháp này là nó xác định giới hạn lỗ cứng và rõ ràng. Có một điểm cắt lỗ sẽ tốt hơn nhiều so với việc không có điểm nào, dù nó không được suy tính kỹ lưỡng. 

Tuy nhiên, sử dụng một tỷ lệ chung cho các thị trường khác nhau sẽ không tối ưu. Quan trọng hơn là các thị trường khác nhau giao dịch với mức độ biến động rất khác nhau. Ví dụ, các cổ phiếu sôi động nhất dao động mỗi ngày không quá 3% giá cổ phiếu – phạm vi trung bình ngày khoảng 3% (dựa trên 500 cổ phiếu đang niêm yết tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2011), nhưng nhiều cổ phiếu có phạm vi trung bình 9% hoặc cao hơn. Điểm dừng 10% trên một thị trường có phạm vi trung bình ngày 9% và một thị trường có phạm vi trung bình ngày 3%, sẽ cho các kết quả rất khác nhau. Với thị trường đầu tiên, điểm cắt lỗ 10% nằm trong độ nhiễu động tiềm ẩn của một ngày giao dịch nên có lẽ không phải là điểm dừng thông minh. Điểm dừng tỷ lệ cố định không tốt hơn là bao so với việc không có điểm dừng nào.

Điểm cắt lỗ dựa trên biến động 

Một tinh chỉnh đơn giản là sử dụng điểm cắt lỗ theo tỷ lệ dựa trên một số thước đo biến động của thị trường. Ví dụ, nhà giao dịch có thể sử dụng điểm dừng gấp N lần phạm vi trung bình ngày của thị trường hoặc N lần động thái một độ lệch chuẩn trong một ngày. Trong thị trường biến động, các điểm dừng sẽ cách xa giá vào lệnh hơn nhiều, vì vậy quy mô vị thế sẽ nhỏ hơn. Các điểm cắt lỗ được tính theo cách này sẽ tự động tôn trọng các biến động tự nhiên của mỗi thị trường riêng lẻ. Các điểm cắt lỗ này có thể rất hữu dụng cho các nhà giao dịch tùy biến và thường là các điểm dừng ban đầu lý tưởng cho các hệ thống giao dịch theo thuật toán.

Đặt cắt lỗ theo cấu trúc thị trường

Cách thứ ba là thiết lập các điểm dừng dựa trên cấu trúc của chính thị trường. Đây chắc chắn là một nghệ thuật rất khó học, đặc biệt là đối với các nhà giao dịch mới bắt đầu. Không thể gói gọn điều này thành các quy tắc đơn giản, nhưng đây là một số hướng dẫn: 

– Đặt cắt lỗ theo vị trí của các điểm pivot

Nếu vào vị thế mua với đà ngắn hạn, đặt cắt lỗ ở điểm pivot đáy gần nhất (đường thẳng liền ở Hình 8.1). Cũng có thể lùi về điểm pivot áp chót trong nhiều trường hợp (đường nét đứt ở Hình 8.1), nhưng phải giảm mạnh kích thước vị thế. 

– Nói chung, bạn nên đặt cắt lỗ ban đầu xa một chút. Về sơ bộ, đừng đặt cắt lỗ ban đầu thấp hơn hai lần phạm vi trung bình thực (ATR) so với giá hiện tại và điểm dừng ban đầu đôi khi là hơn bốn lần ATR so với giá hiện tại (Để làm điều này, bạn có thể tính ATR cụ thể, nhưng cũng có thể ước lượng bằng mắt). 

– Nếu mua trong một vùng hỗ trợ không giữ vững hoàn hảo với nhiều bóng nến xuyên qua, thì điểm dừng duy nhất có ý nghĩa là dưới đáy cực hạn nhất. Hơn nữa, hoàn toàn có khả năng giá chạm cắt lỗ trong một cú sụt giảm qua đáy cực hạn. Nếu điều này xảy ra và bạn bị cắt lỗ do đột phá giả, bạn cần phải mua lại với một điểm dừng dưới đáy cực hạn mới đó. 

– Trên thực tế, nếu bạn lo lắng về một thị trường vì một lý do nào đó (ví dụ: một báo cáo sắp công bố hoặc một điều gì đó có thể tạo ra biến động quá mức), bạn nên chọn quy mô giao dịch nhỏ hơn. Một cách để thực hiện điều này là đặt điểm dừng ban đầu xa hơn. Đây là một công cụ chỉ được sử dụng trong những trường hợp cực kỳ hiếm hoi.

Điều quan trọng cần phải nhớ trong việc đặt điểm dừng lỗ ban đầu 

Điều quan trọng nhất là mọi giao dịch, không có ngoại lệ, đều có điểm rủi ro ban đầu chính xác được xác định tại thời điểm vào lệnh. Nói cách khác, bạn luôn biết mình sẽ thoát ra ở đâu khi đi sai hướng, và bạn phải luôn tôn trọng điểm dừng đó. 

Ngoài ra, nhà giao dịch mới nên thực hành đặt điểm dừng lỗ và kiểm tra tính hiệu quả của điểm dừng lỗ này trên phần mềm giao dịch của bạn, trước khi thực sự giao dịch. Một phần vì sự đặc thù của thị trường Việt Nam, điểm dừng lỗ sẽ có sự tinh chỉnh để phù hợp và bạn có thể tham khảo về công thức đặt điểm dừng lỗ tối ưu từ thầy Thái Phạm qua lớp học Kungfu Chứng Khoán tại đây: http://bit.ly/khoa-hoc-kungfu-chung-khoan

Có thể bạn quan tâm

The art an Science of Technical Analysis: Sự kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật trong ĐTCK

ĐẶT SÁCH NGAY