Kiểm soát cảm xúc, tập thiền, thở sâu… không khiến bạn trở thành Super Trader – đây là lý do!
Trong thế giới giao dịch, người ta thường nói: “Hãy kiểm soát cảm xúc của mình.” Tuy nhiên, như Mark Douglas và Van Tharp – những huyền thoại trong lĩnh vực giao dịch – đã chỉ ra, gốc rễ của sự thành công không nằm ở việc kiểm soát cảm xúc, mà ở sự hiểu biết và chuẩn bị.
Kiểm soát cảm xúc, tập thiền, thở sâu… không khiến bạn trở thành Super Trader – đây là lý do!
Cảm xúc không phải là kẻ thù
Tập thiền, hít thở sâu hay đi bộ mỗi khi gặp thua lỗ là không đủ. Gốc rễ của vấn đề cảm xúc trong giao dịch không nằm ở kỹ thuật làm dịu cảm xúc, mà ở sự hiểu biết và chuẩn bị.
Douglas từng chia sẻ rằng ông không cố gắng kiểm soát cảm xúc của mình, mà thay vào đó, tập trung vào sự hiểu biết hệ thống giao dịch và xác suất. Khi bạn hiểu rõ hệ thống, biết cách nó hoạt động và hiệu quả của nó, nỗi sợ sẽ không còn cơ hội nảy sinh.
Van Tharp bổ sung một góc nhìn sắc sảo: “Bạn không giao dịch thị trường. Bạn giao dịch niềm tin của mình về thị trường.” Nếu niềm tin của bạn bị bóp méo bởi sự thiếu hiểu biết, bạn dễ rơi vào trạng thái sợ hãi hoặc tham lam – những cảm xúc khiến mọi người ra quyết định sai lầm.
Hiểu sai về giá trị của thắng và thua
Hầu hết các vấn đề cảm xúc trong giao dịch đều bắt nguồn từ niềm tin sai lầm rằng “tôi phải thắng deal này.” Thế nhưng, điều thực sự quan trọng đối với một nhà giao dịch không nằm ở kết quả tức thời, mà ở sự hiểu biết sâu sắc về hệ thống giao dịch, các nguyên tắc cơ bản của thị trường, và vai trò của xác suất. Khi bạn nắm rõ những yếu tố này, nỗi sợ hãi sẽ không còn chi phối bạn.
Hãy hình dung một người không hiểu hệ thống mà mình sử dụng, người đó có thể đặt khối lượng giao dịch quá lớn, không lường trước rủi ro phá sản; hoặc lo lắng mất mát từ một giao dịch đơn lẻ vì thiếu tư duy xác suất; hay dễ dàng để cảm xúc chi phối khi vui mừng quá mức lúc thắng và đau khổ tột độ khi thua. Tất cả những điều đó đều xuất phát từ sự thiếu hiểu biết.
Điều trị gốc rễ thay vì triệu chứng
Giải pháp thực sự không phải là cố gắng kiểm soát cảm xúc, mà là đào sâu vào gốc rễ vấn đề: hiểu rõ hệ thống của bạn hoạt động thế nào, xác định vị thế an toàn, và nhận ra rằng thắng hay thua của một giao dịch riêng lẻ không định đoạt thành công lâu dài. Khi hiểu biết và chuẩn bị đầy đủ, cảm xúc không còn là mối lo.
Như việc uống thuốc giảm triệu chứng không chữa được bệnh, kiểm soát cảm xúc chỉ là biện pháp tạm thời. Những nhà giao dịch có kiến thức sâu sắc và hiểu rõ xác suất thường không gặp vấn đề cảm xúc ngay từ đầu – bởi khi không có vấn đề, bạn cũng không cần phải kiểm soát nó.
Trí tuệ của một Super Trader
Van Tharp nhấn mạnh rằng một Super Trader không đơn giản chỉ là người có lợi nhuận cao. Đó là người hiểu rõ bản thân mình, làm chủ hệ thống, và sẵn sàng học hỏi từ mọi sai lầm. Điều này bao gồm:
– Phát triển một kế hoạch: Mọi quyết định phải được đưa ra dựa trên kế hoạch, không phải cảm xúc.
– Tối ưu hóa kích thước vị thế (position sizing): Đây là yếu tố quyết định đến việc đạt được mục tiêu lợi nhuận mà không bị phá sản.
– Giảm thiểu sai lầm: Mỗi sai lầm trong giao dịch đều phải được phân tích và học hỏi.
Để đạt được điều đó, bạn cần thay đổi cách nhìn nhận: không chỉ cố kiểm soát cảm xúc, mà hãy tập trung vào sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Khi bạn nhận ra rằng giao dịch không phải là việc “đánh bại thị trường,” mà là quản lý chính bản thân mình, bạn sẽ nắm được sức mạnh thật sự của mình. Và khi ấy, bạn không chỉ là một nhà giao dịch, bạn đã trở thành một Super Trader – người làm chủ cả hệ thống và cảm xúc một cách tự nhiên.
Happy Live team
Có thể bạn quan tâm:
Bí kíp làm chủ tâm lý giao dịch Super Trader – Expanded Edition
