Kiến thức hệ thống giao dịch Ichimoku Kinko Hyo toàn tập (Từ A đến Z) phần 1
Hệ thống giao dịch Ichimoku Kinko Hyo – hay thường gọi là “Mây Ichimoku” – từ lâu đã trở thành công cụ phân tích quan trọng của các nhà đầu tư từ Nhật Bản, châu Á đến phương Tây. Không chỉ là một chỉ báo đơn lẻ, Ichimoku là một hệ thống giao dịch toàn diện được thiết kế để giúp nhà đầu tư “nhìn thoáng qua là hiểu thị trường đang ở trạng thái nào”. Điều này lý giải vì sao các trader ở Nhật xem Ichimoku như “giáo trình vỡ lòng”, sử dụng trong mọi loại thị trường: cổ phiếu, ngoại hối, trái phiếu, hàng hóa, vàng, hay các sản phẩm phái sinh. Trong phần 1 của series “Ichimoku từ A đến Z”, chúng ta sẽ tìm hiểu nguồn gốc của hệ thống, triết lý đằng sau nó và giải thích từng thành phần quan trọng theo cách dễ hiểu nhất, giúp nhà đầu tư mới có thể tiếp cận một cách nhẹ nhàng nhưng nắm được tinh thần cốt lõi của Ichimoku Kinko Hyo.
1. Ichimoku Kinko Hyo là gì? Bản chất thật sự của hệ thống Mây Ichimoku
Nhiều người lầm tưởng Ichimoku là một chỉ báo kỹ thuật. Thực tế, nó là một hệ thống giao dịch hoàn chỉnh, tích hợp nhiều thành phần hoạt động đồng thời nhằm xác định xu hướng, hỗ trợ – kháng cự, đo sức mạnh xu hướng và đưa ra tín hiệu giao dịch. Tên gọi “Ichimoku Kinko Hyo” có nghĩa là “biểu đồ cân bằng trong một cái nhìn”, hàm ý rằng chỉ cần nhìn vào biểu đồ Ichimoku, nhà đầu tư có thể đọc được toàn cảnh thị trường: xu hướng đang tăng hay giảm, động lượng mạnh hay yếu và các vùng giá quan trọng. Nhờ khả năng tổng hợp dữ liệu vượt trội và cách trình bày trực quan, Ichimoku thường tạo lợi thế cho người biết cách đọc nó, đặc biệt với biểu đồ nến Nhật – nền tảng phân tích kỹ thuật của người Nhật. Đối với nhà đầu tư mới, dù biểu đồ Ichimoku lúc đầu có vẻ rối rắm, nhưng khi hiểu cấu trúc và nguyên tắc cân bằng của nó, bạn sẽ thấy mọi thứ vô cùng mạch lạc và có logic rõ ràng.
Nguồn gốc Ichimoku Kinko Hyo: 35 năm theo đuổi sự cân bằng của Goichi Hosoda
Ichimoku được tạo ra bởi Goichi Hosoda – một nhà báo Nhật Bản, người chuyên đưa tin về thị trường gạo. Mặc dù không phải là nhà toán học hay học giả nghiên cứu hàn lâm, Hosoda lại là người có khả năng quan sát thị trường tinh tế. Ông bắt đầu nghiên cứu Ichimoku vào năm 1930, huy động hơn 2.000 sinh viên để thực hiện hàng nghìn phép tính thủ công và mô phỏng nhiều kịch bản thị trường trong thời kỳ chưa có máy tính. Sau 35 năm, ông hoàn thiện hệ thống và xuất bản nó vào năm 1969. Ngay lập tức, Ichimoku trở thành “cú nổ lớn” tại Nhật Bản, được các công ty chứng khoán, phòng giao dịch và nhà đầu tư cá nhân sử dụng rộng rãi. Đối với người Nhật, Ichimoku không chỉ là công cụ, mà là triết lý nhìn thị trường qua sự cân bằng – yếu tố luôn tồn tại trong văn hóa Nhật Bản từ võ đạo, nghệ thuật đến cách họ quan sát biến động tự nhiên.
Ý nghĩa của tên gọi Ichimoku Kinko Hyo và triết lý cân bằng trong phân tích kỹ thuật Nhật Bản
Tên gọi Ichimoku Kinko Hyo gồm ba phần: Ichimoku: nhìn thoáng qua, Kinko: cân bằng, Hyo: biểu đồ
Trong đó, “Kinko” – sự cân bằng – là khái niệm quan trọng nhất. Toàn bộ hệ thống Ichimoku được xây dựng dựa trên tư tưởng rằng giá luôn tìm cách trở về trạng thái cân bằng trước khi tiếp tục xu hướng. Tương tự như triết lý võ đạo Nhật Bản, mọi đòn thế đều xuất phát từ trạng thái cân bằng; thị trường cũng vậy, mọi cú tăng mạnh hoặc giảm sâu đều bắt đầu từ giai đoạn cân bằng giá. Chính vì thế, Ichimoku không chỉ mô tả hành động giá hiện tại mà còn dự báo chuyển động tương lai thông qua đám mây (Kumo), độ dày của mây, và vị trí của các đường Tenkan, Kijun, Senkou Span. Tư duy cân bằng này là chìa khóa để giải mã khả năng dự đoán xu hướng độc đáo của Ichimoku.
Cấu trúc của Ichimoku: Hệ thống gồm 5 thành phần chính
Ichimoku được tạo nên từ 5 đường và một vùng mây Kumo, tất cả kết hợp thành một hệ thống nhất quán. Các thành phần bao gồm:
1. Tenkan-sen (đường chuyển đổi – Conversion Line)
Được tính bằng trung bình của mức cao nhất và mức thấp nhất trong 9 kỳ: Tenkan-sen = (Cao nhất 9 kỳ + Thấp nhất 9 kỳ)/2.
Tenkan-sen đóng vai trò là “đường nhanh”, thể hiện xu hướng ngắn hạn. Khi Tenkan-sen dốc lên, thị trường đang tăng mạnh; khi nó đi ngang, giá đang tích lũy hoặc sideway. Đây là một trong những đường phản ứng nhanh nhất của hệ thống.
2. Kijun-sen (đường cơ sở – Base Line)
Tương tự Tenkan-sen nhưng được tính trên 26 kỳ: Kijun-sen = (Cao nhất 26 kỳ + Thấp nhất 26 kỳ)/2.
Kijun là “đường chậm”, đại diện cho xu hướng trung – dài hạn. Nó cũng đóng vai trò hỗ trợ – kháng cự mạnh. Sự tương tác giữa Tenkan-sen và Kijun-sen giúp nhà đầu tư nhận diện thời điểm xu hướng thay đổi hoặc tiếp tục.
3. Senkou Span A (đường dẫn A)
Được tính bằng trung bình của Tenkan-sen và Kijun-sen rồi dịch 26 kỳ về phía trước: Senkou Span A = (Tenkan + Kijun)/2.
Đây là đường tạo nên một cạnh của mây Kumo và thể hiện xu hướng tương lai.
4. Senkou Span B (đường dẫn B)
Được tính bằng trung bình cao nhất và thấp nhất trong 52 kỳ rồi cũng dịch 26 kỳ về phía trước: Senkou Span B = (Cao nhất 52 kỳ + Thấp nhất 52 kỳ)/2.
Senkou Span B tạo cạnh còn lại của Kumo và mang tính ổn định cao hơn Senkou A do được tính trên chu kỳ dài hơn.
5. Chikou Span (đường trễ – Lagging Span)
Chikou lấy giá đóng cửa hiện tại và dịch ngược về quá khứ 26 kỳ. Nếu Chikou nằm trên đường giá, xu hướng tăng mạnh; nếu nằm dưới, xu hướng giảm rõ rệt; bám sát giá là tín hiệu nhiễu hoặc sideway. Chikou giúp xác nhận xu hướng bằng cách so sánh hiện tại với quá khứ.
Kumo – Đám mây Ichimoku và vai trò quan trọng trong việc đọc xu hướng
Đám mây Ichimoku (Kumo) là phần đặc biệt nhất của hệ thống. Kumo được tạo bởi khoảng không giữa Senkou Span A và Senkou Span B. Chính việc dịch chuyển về tương lai khiến Ichimoku trở thành một trong số ít hệ thống kỹ thuật có khả năng dự báo trước vùng hỗ trợ – kháng cự.
– Mây dày cho thấy xu hướng hiện tại rất mạnh và khó bị phá vỡ.
– Mây mỏng phản ánh sự yếu đi của xu hướng và cảnh báo khả năng đảo chiều.
– Giá trên mây = xu hướng tăng.
– Giá trong mây = nhiễu và rủi ro cao.
– Giá dưới mây = xu hướng giảm.
Sự “đổi màu mây” – khi Senkou Span A cắt Senkou Span B – thường báo hiệu thay đổi xu hướng tiềm năng trong tương lai.
Ý nghĩa của bộ số 9 – 26 – 52 trong Ichimoku
Người mới thường lầm tưởng đây là số ngày giao dịch của Nhật Bản, nhưng sự thật không phải vậy. Goichi Hosoda nghiên cứu hàng nghìn kịch bản và phát hiện ba chu kỳ giá quan trọng nhất – những thời điểm giá có xác suất đảo chiều cao nhất – chính là 9, 17 và 26. Từ các con số này, ông xây dựng bộ chu kỳ 9 – 26 – 52 cho hệ thống. Đây không phải giới hạn cứng nhắc, nhưng lại là bộ số mang tính cân bằng và chính xác nhất cho Ichimoku. Vì vậy, Hosoda khuyến nghị không nên thay đổi các thông số mặc định nếu muốn hệ thống hoạt động theo đúng triết lý ban đầu.
Tổng kết phần 1: Điều gì làm Ichimoku trở nên đặc biệt?
Ichimoku không chỉ là một tập hợp các đường trung bình động; nó là hệ thống giao dịch mang triết lý sâu sắc về sự cân bằng của thị trường. Ichimoku kết hợp giữa hiện tại – quá khứ – tương lai trong cùng một biểu đồ, giúp nhà đầu tư thấy được toàn cảnh xu hướng chỉ trong một cái nhìn. Với người mới, nó giúp đơn giản hóa sự phức tạp của biểu đồ nến; với người có kinh nghiệm, nó là công cụ mạnh mẽ để tìm điểm mua – bán có xác suất cao. Phần 1 giúp bạn nắm nền tảng của hệ thống. Ở phần 2, chúng ta sẽ đi vào thực chiến hơn: cách đọc mây, các tín hiệu Tenkan–Kijun, Kumo Breakout và những sai lầm phổ biến khi sử dụng Ichimoku.
Nếu bạn muốn tìm hiểu bài bản và đầy đủ hơn, bạn có thể tham khảo ấn bản mới nhất của “Ichimoku Charts – Hệ thống giao dịch Ichimoku Kinko Hyo”, cuốn sách nền tảng giúp bạn hiểu đúng triết lý cân bằng và ứng dụng Ichimoku trong thực chiến.
Happy Live team biên soạn
