[Đầu tư 4 chữ M] Một doanh nghiệp tuyệt vời có gì?
Một công ty tuyệt vời có nhiều, nhưng không phải tất cả sáu phẩm chất chúng ta yêu cầu. Chúng ta sẽ hy vọng, nhưng không đòi hỏi, một sản phẩm có thể tạo thói quen tiêu dùng và được mọi người sử dụng, nên chúng ta sẽ tạm thời để 2 phẩm chất đó sang một bên.
Hãy xem chúng là những khuyến nghị và thêm vào khi bạn có trình độ đầu tư chuyên nghiệp hơn. Chúng ta sẽ bám vào phẩm chất “làm thế giới tốt đẹp hơn”, nhưng thế nào là thế giới tốt đẹp hơn sẽ do bạn quyết định, và phẩm chất đó sẽ quan trọng hơn là “hiểu công ty”.
Doanh nghiệp của chúng ta phải: (1) dễ hiểu và bán sản phẩm mà bạn cảm thấy ổn, (2) được bảo vệ khỏi đối thủ cạnh tranh, và (3) có ban điều hành chân thực, nhiệt tình, tận tụy và hướng về những người cổ đông.
Hãy đào sâu hơn vào yêu cầu 3 chữ M. Nếu bạn đã đọc quyển sách đầu tiên của tôi, đây sẽ là một khóa học nhẹ nhàng hơn với bạn. Và nó ắt hẳn là cần thiết hơn. Đã có nhiều thay đổi từ khi quyển sách đầu tiên của tôi ra đời. Những công ty được nhiều người tin tưởng, như Lehman Brothers và Washington Mutual, đã không còn tồn tại nữa. Chúng ta đã chứng kiến những người lính gác già ngã xuống. Phải chăng những doanh nghiệp tuyệt vời ấy đột nhiên biến mất? Hoàn toàn không phải.
Không có tí gì về Lehman là dễ hiểu cả, nên trừ phi bạn vô tình là người hiểu rõ thế giới của họ, bạn sẽ không bao giờ muốn đưa tiền vào đó cả. Và WaMu đã cho vay dưới mức lãi suất thông thường. Bạn đã thực sự nghĩ rằng bất động sản sẽ lên giá mãi mãi và những người vay dưới chuẩn đó là rủi ro tín dụng tuyệt vời? Nếu bạn biết về ngành này, bạn đã biết rằng nó là một doanh nghiệp nghiện tiền, bất chấp rủi ro. Bất kỳ nhân viên của WaMu nào cũng có thể nói cho bạn biết rằng mọi thứ đã quá mức kiểm soát. Và con hào kinh tế (Moat) của họ là gì? Nói cho cùng, là chẳng có gì cả. Họ chỉ là một doanh nghiệp tầm thường thiếu hoàn toàn sự bảo vệ, nên bị đối thủ dẫn đưa vào chốn sai lầm. Không có độc giả hay fan nào của tôi đã phạm sai lầm dính sâu vào WaMu.
Fannie Mae* lại là một câu chuyện khác. Fannie Mae đã có thể là một nơi đầu tư tốt. Nó hấp dẫn vì nó có vị thế độc quyền từ chính phủ và nó có 5 chỉ số lớn (Big Five) tuyệt vời. Bạn sẽ nhanh chóng được biết về 5 chỉ số lớn (Big Five) này. CEO của nó nhận lương khủng! (Đó cũng là một báo động đỏ cỡ bự đấy nhé). Và may mắn cho chúng ta, giá của nó cũng cao ngất ngưởng (một chủ đề mà chúng ta sẽ bàn sâu thêm ở các phần sau). Chỉ hai điều đó không cũng đủ để giữ chúng ta tránh xa khỏi một doanh nghiệp xào nấu số liệu rồi.
*Fannie Mae là Hiệp hội vay thế chấp quốc gia (Federal National Mortgage Associa- tion), thành lập từ năm 1938, nhằm hỗ trợ hàng triệu gia đình không đủ khả năng mua nhà hoặc có nguy cơ mất nhà do thiếu nguồn tài trợ vay vốn.
Vài người theo chủ nghĩa hoài nghi khẳng định rằng chẳng thể nào biết được điều gì đang diễn ra bên trong một doanh nghiệp. Đó là vì họ không biết cách đầu tư. Những nhà đầu tư vĩ đại sẽ cười nhạo nhận định ấy. Chúng ta rất mong rằng họ sẽ tiếp tục dạy những điều vớ vẩn như vậy trong các trường kinh doanh để chúng ta có thể tiếp tục mua các công ty tốt với giá tuyệt vời. Nếu chúng ta áp dụng công thức 3 chữ M, thị trường chứng khoán hiện tại đã không trải qua cơn ác mộng triền miên mà trở thành cơ hội cuộc đời. Và tôi không hề phóng đại khi nhận định như vậy. Bạn chỉ cần theo công thức 3 chữ M và làm bài tập về nhà (your homework).
Bạn cần phải hiểu tường tận ba chữ M này – “ý nghĩa” (Meaning), “con hào kinh tế” (MOAT), và “ban điều hành” (Management) – và lần lượt điểm qua chúng mỗi lần bạn đánh giá một công ty mà bạn cho là tuyệt vời và muốn mua giữ. Công thức 3 chữ M sẽ bảo vệ bạn khỏi cháy túi vì đầu tư vào một công ty KHÔNG tuyệt vời mà giá trị sẽ về zero.
Nguồn: Trích sách Ngày đòi nợ
Có thể bạn quan tâm: Payback Time – Ngày đòi nợ – Phil Town
(đầu tư theo phong cách Warren Buffett, Charlie Munger)
