“Người đàn ông đánh bại mọi thị trường” có thật sự hay?
Đây không phải là cuốn sách dành cho những nhà đầu tư thích tìm hiểu về hệ thống giao dịch. Cuốn sách này giống như một cuốn tiểu sử nói về con đường xây dựng tư duy của Edward Thorp.
Với kiến thức chuyên sâu về toán học đặt biệt là xác suất thống kê, tác giả sẽ giúp cho bạn đọc đột phá tư duy về bản chất của thị trường tài chính, tư duy về quản trị rủi ro và tiền. Khi bạn bắt đầu đọc quyển sách và nhận thấy quá trình hình thành tư duy của Thorp, bạn sẽ nhận ra hành trình ông ta trở thành một trong những nhà đầu tư vĩ đại như thế nào.
EDWARD O.THORP NGƯỜI ĐÀN ÔNG ĐÁNH BẠI MỌI THỊ TRƯỜNG
Là 1 thiên tài toán học, vừa là tay cờ bạc hàng đầu và cũng là nhà đầu tư huyền thoại có lẽ chỉ có thể tồn tại trong các bộ truyện tranh hay phim điện ảnh. Tuy nhiên, điều khó tin này đã xảy ra trong thực tế. Ông từng tìm ra cách đánh bại các nhà cái trong trò Blackjack khi đang làm nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Học viện công nghệ Massachuset (MIT). Sau khi xuất bản cuốn sách đầu tay năm 1962 về cách đếm bài (card counting) và chiến thắng nhà cái, ông trở nên nổi tiếng đến nỗi nhiều sòng bạc ở Las Vegas đã cấm ông vào chơi. Nhiều sòng bạc cũng đã phải thay đổi luật chơi để những người sử dụng hệ thống đếm bài của ông không thể chiến thắng và lấy hết tiền của họ.
Thorp nghiên cứu trò chơi theo Xác suất thống kê (môn học phổ biến của những trường đại học ở Việt Nam) và kiểm tra kỹ lưỡng từng khía cạnh của trò chơi. Thorp đã xây dựng hệ thống mang cho ông lợi thế (edge) hay kỳ vọng toán học dương 44% trong trò con quay Roulette. Còn trong trò xì lác (hoặc xì tố, xì dách theo tên gọi tùy từng vùng miền), ông đã xây dựng hệ thống đếm bài đầu tiên (vẫn còn được sử dụng cho đến ngày nay).
Thông qua tính toán và quan sát, Thorp tạo nên một hệ thống lý giải cho vô số những lá bài còn lại sau khi các lá bài trước được chia cho các tay chơi. Về cơ bản, Thorp nhận thấy rằng những lá bài nhỏ sẽ có lợi cho người chia bài (dealer) và khi họ rời bàn, lợi thế này sẽ chuyển cho tay chơi và do đó nên đặt cược nhiều hơn.
Cũng như vậy, những lá bài lớn sẽ có lợi cho người chơi và khi họ rời bàn, lợi thế này chuyển lại cho nhà cái hay dealer, vì vậy lúc này nên đặt ít tiền hoặc không đặt cược (khác với cờ bạc dân gian, ở các casino mỗi ván bạn sẽ thoải mái quyết định đặt cược bao nhiêu tiền hoặc không đặt cược). Dùng cách này, Thorp ước tính, tay chơi bạc có 1 tới 5% khả năng thắng nhà cái.
Áp dụng kĩ thuật đó, Thorp tấn công các sòng bạc Las Vegas và trở về với túi tiền đầy căng. Một buổi tối điển hình, ông có thể kiếm số tiền tương đương 70.000 USD hiện nay. Không lâu sau, một số sòng bạc yêu cầu Thorp ngừng chơi vì một điều đơn giản: thắng bạc nhiều quá và họ không biết tại sao Thorp làm được như vậy.
Tài năng của Thorp tiếp tục được sử dụng khi ông bước chân vào thị trường chứng khoán phố Wall. Có vẻ như chỉ có đỉnh cao của thị trường tài chính mới có thể giúp ông thể hiện hết sự thông minh vượt trội của mình. Trên phố Wall, ông đã kiếm được hàng trăm triệu USD. Ra đời năm 1969, quỹ Princeton Newport Partners của Thorp được coi là quỹ đầu tư định lượng (quant investing tức sử dụng thuật toán để tự động giao dịch) đầu tiên của thế giới, và phương pháp sau đó đã trở nên phổ biến trên phố Wall.
Sau 18 năm không có quý nào thua lỗ, quỹ này đã biến 1,4 triệu USD thành 273 triệu USD, đạt mức lợi suất cao hơn gấp đôi so với tốc độ tăng trưởng của chỉ số S&P 500. Có thể nói những kỹ năng siêu việt về toán học, định giá quyền chọn và những chiếc máy tính đã đem đến cho ông lợi thế khổng lồ so với các nhà đầu tư khác.
Những gì mà Thorp đã làm được mang đến cho ông danh hiệu “người đỡ đầu” của nhiều trong số những nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới. Warren Buffett, bạn chơi bài bridge thân thiết của Thorp, khuyên các nhà đầu tư trong quỹ đầu cơ đầu tiên của ông hãy chuyển sang quỹ của Thorp.
>>Nhấp vào đây để tìm hiểu thêm về Người đàn ông đánh bại mọi thị trường
Danh sách các sáng kiến của ông đã gây ảnh hưởng đến nhiều người
- Ông là người đầu tiên phát hiện ra công thức định giá quyền chọn trước khi Black-Scholes tìm thấy và công bố đại chúng.
- Ông là người đầu tiên lập ra quỹ đầu tư định lượng.
- Ông là người đầu tiên sử dụng phương pháp STAR (Statistical Arbitrage- Kinh doanh chênh lệch giá dựa trên thống kê).
- Cuốn sách của ông viết về xì tố và giao dịch đã ảnh hưởng cực lớn đến ông vua trái phiếu Bill Gross.
- Ông đã cảnh báo mọi người về trùm lừa đảo Bernie Madoff, trước khi điều đó trở thành sự thực.
Sau đây là các bài học mà chúng ta học được từ tư duy của Thorp được trích ra từ quyển sách.
THỊ TRƯỜNG NGÀY NAY KHÁC XA SO VỚI NHỮNG GÌ ADAM SMITH MIÊU TẢ
Sự không hiệu quả của thị trường phụ thuộc vào kiến thức của người quan sát. Hầu hết những người tham gia thị trường đều không có lợi thế rõ ràng. Đối với họ, thị trường dường như hoàn toàn hiệu quả, cũng chẳng khác gì các quân bài trong Blackjack hay những con số trong trò con quay Roulette xuất hiện như thể ngẫu nhiên.
Các thị trường không hề ngẫu nhiên. Chúng chỉ trông có vẻ ngẫu nhiên đôi với những ai thiếu hiểu biết. Khi bạn có hiểu biết, bạn đã có lợi thế. Những hiểu biết đúng đắn giúp bạn biến những con số ngẫu nhiên thành những con số có thể dự đoán được.
Có thể nói rằng, mặc dù Thorp sinh ra trong giới học thuật, nhưng ông lại sống ngoài thế giới học thuật. Ông chưa bao giờ tin vào điều đó. Thế giới học thuật và lý thuyết thị trường hiệu quả (Adam Smith) cho rằng, không ai có thể đánh bại thị trường và sòng bài. Nhưng Thorp đã chứng minh điều ngược lại.
Thị trường mà Adam Smith nói đến khác xa so với thị trường của chúng ta ngày nay. Ông ấy đã hình dung ra 1 thị trường có rất nhiều kẻ mua người bán, không ai có thể thống trị hay chi phối nó. Còn ngày nay thì sao? Có những người chơi lớn và quyền lực đến nỗi họ có thể tác động đến cả chính sách quản lý. Ông cũng cho rằng hiện trên phố Wall vẫn còn rất nhiều chiến thuật lừa đảo kiểu mô hình Ponzi.
ĐÁNH BẠC ĐƠN GIẢN CŨNG CHÍNH LÀ ĐẦU TƯ (GAMBLING AS TRADING)
Cả hai đều phải sử dụng các phân tích dựa trên toán học, thống kê và máy tính. Mỗi loại đều yêu cầu quản trị tiền, tỷ lệ lợi nhuận/rủi ro hợp lý. Nếu đặt cược quá lớn, bạn dễ bị cháy tài khoản.
Chú ý rằng Thorp không nói về các chứng chỉ MBA, các bằng cấp kinh tế hoặc các chứng chỉ học thuật tài chính. Thorp cho rằng, chúng không hề hữu ích cho bạn để trở thành một trader vì thiếu các kỹ năng xác định quy mô vị thế (position sizing) và quản trị rủi ro.
Đối với ông, sòng bài hay poker là nơi tốt nhất để đào tạo và huấn luyện các kỹ năng trading trong đầu tư. Chơi Poker buộc bạn phải suy nghĩ tư duy mọi thứ dưới góc nhìn xác suất trong khi quản trị rủi ro và xây dựng lợi thế.
“Hiểu về các trò chơi đánh bạc như poker, xì tố và một số dạng khác là một trong những nơi huấn luyện tốt nhất để bạn bước vào thế giới giao dịch. Bạn phải học cách quản lý tiền, học cách tính toán khả năng thắng cược, học cách biết phải làm gì khi bạn có lợi thế” – Thorp nói
>>Nhấp vào đây để tìm hiểu thêm về Người đàn ông đánh bại mọi thị trường
TẬP TRUNG VÀO NĂNG LỰC CỦA MÌNH ĐỂ XÂY DỰNG LỢI THẾ
Sòng bài hay nhà cái tiến hành hoạt động dựa trên lợi thế (edge). Bạn không thể thành công trong giao dịch nếu như không có lợi thế (edge). Lợi thế chính là kỳ vọng toán học dương của hệ thống giao dịch. Bạn phải biết lợi thế mà hệ thống bạn đang sử dụng.
Thorp nói: “Để đánh bại thị trường, hãy tập trung vào sự hiểu biết của bạn và khả năng đánh giá của bạn. Hãy tập trung vào “vòng tròn năng lực” của bạn”.
Ông khuyên nhà đầu tư nên tìm hiểu và kết hợp 2 phương pháp phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản. Vào những năm 2000, Thorp đã xây dựng hệ thống giao dịch theo sau xu hướng (Trend Following). Trong quá trình này, ông đã nhận ra có thể kết hợp một số thông tin và chỉ số tài chính cơ bản và các dấu hiệu kỹ thuật để tạo ra hệ thống giao dịch tốt hơn là sử dụng kỹ thuật thuần túy.
ĐÒN BẨY VÀ KHOẢN LỖ TỐI ĐA
Thorp không dựa vào các mô hình kiểm soát rủi ro mà sử dụng xác suất để dự báo khoản lỗ lớn nhất. Ngược lại, Thorp khuyên trader nên tin rằng điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra.
Thorp nói: “Bài học về việc sử dụng đòn bẩy là như sau: Hãy giả định điều tồi tệ nhất xảy ra và tự hỏi liệu bạn có thể chấp nhận nó không. Nếu câu trả lời là không, hãy giảm số tiền vay hay tỉ lệ margin xuống.”
NHỮNG YẾU TỐ CẦN THIẾT ĐỂ ĐÁNH BẠI THỊ TRƯỜNG
- Trên thị trường chứng khoán nắm bắt thông tin càng sớm càng tốt, nhóm người đầu tiên hành động dựa vào thông tin thì thu được lợi nhuận. Những người khác thì không có gì hoặc thua lỗ (nguồn thông tin nội bộ? thông tin tốt được đăng lên CafeF là tin để bán ra hay mua vào cổ phiếu?).
- Hãy là một nhà đầu tư lý trí có kỷ luật. Chú trọng logic và phân tích hơn chứ không phải những lời chào mời hay cảm xúc.
- Tìm một phương pháp phân tích ưu việt với bạn, rèn luyện và tuân thủ nó.
- Giao dịch với một mức biên an toàn khi ta biết chứng khoán đang ở mức định giá sai và tận đụng điều này, khi bạn nhận diện ra cơ hội hãy đầu tư trước đám đông.
Quyển sách sẽ giúp ích cho sự nghiệp đầu tư của mọi người với góc nhìn thành công từ một nhà đầu tư vĩ đại!
Happy Live Team
Có thể bạn quan tâm
Người Đàn Ông Đánh Bại Mọi Thị Trường – Edward Thorp