Quản lý danh mục cổ phiếu: Tuân thủ kỷ luật, nhưng sẵn sàng hạ cái tôi xuống để nhận sai và học hỏi
Trong thế giới đầu tư chứng khoán đầy biến động và cạnh tranh khốc liệt, việc quản lý một danh mục cổ phiếu tập trung không đơn thuần là “giữ và chờ đợi” – đó là một nghệ thuật đòi hỏi sự kỷ luật, khả năng ra quyết định lạnh lùng và một nền tảng tư duy đầu tư vững chắc. Nhà đầu tư huyền thoại William J. O’Neil từng nhấn mạnh: “Cắt lỗ nhanh, chốt lời hợp lý và biết nắm giữ những cổ phiếu thắng cuộc là cách để sống sót và chiến thắng lâu dài trên thị trường.
Nghệ Thuật Quản Lý Danh Mục Tập Trung: Kỷ Luật Thép Trong Tư Duy Đầu Tư Thành Công
Một danh mục đầu tư tập trung – tức nắm giữ ít mã cổ phiếu nhưng kỳ vọng lợi nhuận lớn – mang lại tiềm năng sinh lời vượt trội nếu chọn đúng cổ phiếu. Nhưng song song với cơ hội là rủi ro. Sai một ly, đi cả dặm! Vì thế, tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận 3:1 là nguyên tắc sống còn. Nghĩa là, khi lỗ 7–8%, bạn phải cắt. Khi lãi đạt 20–25%, nên bắt đầu hiện thực hóa lợi nhuận. Còn nếu may mắn tìm được một “siêu cổ phiếu”, hãy để lợi nhuận dẫn dắt bạn – giữ trong ít nhất 8 tuần để khai thác hết tiềm năng của xu hướng lớn.
Thị trường sẽ luôn thử thách bạn, đặc biệt khi cổ phiếu bất ngờ lao dốc 15% – 20%. Nhiều người rơi vào bẫy tâm lý: hy vọng hồi phục, không cam tâm bán lỗ, hoặc cho rằng “giá đã giảm quá nhiều để có thể giảm tiếp”. Nhưng thị trường không quan tâm đến hy vọng. Một cú rơi mạnh có thể báo hiệu vấn đề nội tại nghiêm trọng. Giống như một đốm lửa nhỏ, nếu không dập ngay, sẽ thành cháy rừng. Đó là lý do vì sao bạn phải chấp nhận sai lầm và hành động nhanh. Nhà đầu tư thành công là người phản ứng – không cảm xúc, không bào chữa.
Tôi đề cập đến điều này bởi vì một khi nó xảy ra, nhiều người bị cóng tâm lý. Họ quyết định sẽ đợi cổ phiếu tăng trở lại để có thể bán tại nơi đáng lẽ họ phải bán ngay từ đầu. Hoặc họ sẽ nghĩ cổ phiếu đã xuống quá nhiều nên không thể giảm được nữa, hoặc sự mất mát xảy ra quá nhanh và quá lớn khiến họ không muốn chấp nhận. Dù thế nào đi nữa, họ cũng không hiểu được sự thật là cổ phiếu càng giảm nhiều bao nhiêu, thì càng có nhiều lý do để bán trước khi nó gây ra thiệt hại nghiêm trọng hơn nữa. Một ngọn lửa trại nhỏ nếu không được dập tắt có thể trở thành một trận cháy rừng tàn khốc.
Có một điểm nữa cần chú ý. Đó là mỗi khi bạn quyết định mua hoặc bán một cổ phiếu, hãy thực hiện theo giá thị trường, nghĩa là mua hoặc bán với bất kỳ giá nào mà cổ phiếu đang giao dịch vào thời điểm đó. Nếu sử dụng lệnh giới hạn ấn định giá bán hoặc giá mua ở một mức cụ thể, sẽ có ngày bạn bị bỏ rơi, tức là không khớp được lệnh, và do đó không thoát được khỏi thứ bạn muốn bán hoặc không sở hữu được cổ phiếu bạn muốn mua. Bạn không đầu tư để vắt lấy từng giọt lãi nhỏ nhoi. Bạn đang đầu tư để kỳ vọng mức lãi tiềm năng lớn hơn thế nhiều.
Trung thực, đạo đức và khiêm tốn là những phẩm chất quan trọng hơn nhiều đối với nhà đầu tư thành công. Cái tôi lớn hay chỉ số IQ cao chẳng giúp ích được gì trong đầu tư, ngược lại còn khiến bạn khó chấp nhận sai lầm. Trong sự nghiệp đầu tư, chẳng ai không từng phạm phải sai lầm. Vì thế, bạn phải luôn sẵn sàng phân tích, thảo luận và thừa nhận nhiều sai lầm của mình trên thị trường. Đó thực sự là cách tất cả chúng ta học hỏi và thông minh hơn.
Đó cũng có thể là lý do tại sao phụ nữ đầu tư tốt như nam giới. Họ dường như ít bướng bỉnh hơn, cái tôi nhỏ hơn, và dễ tiếp thu hơn khi đọc và học các phương pháp đầu tư đúng đắn hơn.
Sau nhiều năm, tôi đã kết luận rằng lựa chọn cổ phiếu thành công phụ thuộc 60 đến 65% vào sự hiểu biết mọi yếu tố cơ bản chủ chốt về một công ty và ngành của nó, 35 đến 40% phụ thuộc vào hiểu biết về biểu đồ và hành động thị trường. Tất cả những cổ phiếu chiến thắng tốt nhất của tôi trong những năm qua đều có sự gia tăng lớn về lợi nhuận và doanh số bán hàng, biên lợi nhuận mạnh mẽ, lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu cao. Vào thời điểm đó, chúng là những công ty hàng đầu trong ngành theo các phép đo cơ bản đó, và hầu như tất cả đều được bán với tỷ lệ PE cao hơn bình thường. Ban đầu tôi có thể bị biểu đồ hoặc hành động thị trường của nhiều cổ phiếu trong số chúng thu hút, nhưng chúng sẽ không bao giờ hoạt động tốt như vậy nếu không sở hữu các nguyên tắc cơ bản mạnh mẽ cần thiết, sự bảo trợ của tổ chức và các sản phẩm hoặc dịch vụ mới mang tính cách mạng.
Mọi nỗ lực và cố gắng mà bạn bỏ ra đều sẽ luôn được đền đáp. Tất cả những chi tiết quan trọng bạn học được bằng cách nghiên cứu và quan sát lặp đi lặp lại sẽ giúp bạn bổ sung thêm kiến thức và kỹ năng, tạo ra sự thành công khác biệt trong thế giới đầu tư.
Khi đã lựa chọn đúng cổ phiếu và xác định đúng thời điểm mua, bạn sẽ thấy cổ phiếu của mình tăng ngay sau lần mua ban đầu, cung cấp cho bạn tấm đệm. Một tấm đệm tốt cho phép bạn có lợi nhuận để thực hiện một vài lần mua tiếp theo sau lần mua đầu tiên.
Để trở thành một nhà đầu tư thành công, bạn cần phải làm bài tập về nhà và đánh giá càng nhiều thông tin liên quan càng tốt. Bằng cách đó, bạn sẽ tự tin hơn vào khả năng của chính mình, và bạn sẽ không còn bị dao động bởi ý kiến của người khác, bất kể những ý kiến đó đanh thép hay được chấp nhận rộng rãi như thế nào, bất kể nó đến từ từ nguồn hoặc phương tiện nào .
Sẽ có hàng chục cổ phiếu dẫn dắt thị trường mới tuyệt vời trong mọi thị trường bò tót trong tương lai. Cơ hội sẽ là không giới hạn, nhưng tất cả đều phụ thuộc vào bạn. Nắm bắt được các cơ hội đó không phải là dễ dàng, bởi vì bạn cần phải đọc đi đọc lại để hiểu được tất cả. Lặp đi lặp lại là cách bạn học bất kỳ kỹ năng mới nào – và đầu tư thành công là kỹ năng bạn có thể học nếu bạn có mong muốn cháy bỏng cho đến khi bạn thành công. Chứng khoán thực sự là vùng đất của cơ hội cho tất cả mọi người.
William. O’Neil
