“Sống trong chế độ sinh tồn khiến chúng ta chỉ tập trung vào 0,01% nhỏ bé, thay vì 99,99% to lớn của thực tại.” Đó là những gì thực sự diễn ra ở thời đại ngày nay, khi xã hội chúng ta tập trung quá nhiều vào trạng thái sinh tồn, mà quên rằng chúng ta hoàn toàn có thể tập trung vào trạng thái sáng tạo để giúp cuộc sống của chúng ta trở nên khác biệt và ý nghĩa hơn. Điều này cũng giải thích vì sao, cùng là một công việc, có người mãi loay hoay không thể thoát ra được guồng quay cơm áo gạo tiền, nhưng có người cảm thấy thật vui vẻ và hạnh phúc từng ngày khi làm công việc đó, thậm chí là sáng tạo hơn để tạo ra những kết quả khác biệt và đi xa hơn những người xung quanh. Vậy bí mật nằm ở đâu, tại sao việc quá tập trung vào trạng thái sinh tồn lại khiến con người ta mất đi nhiều cơ hội phát triển đến như vậy? hãy cùng đọc hết bài viết để cùng Happy Live giải đáp câu hỏi này nhé.

Hàng triệu năm về trước vào thời tiền sử, con người đã phải đối mặt với bài toán về sinh tồn, chúng ta phải luôn ở trong trạng thái căng thẳng, tập trung cao độ để đề phòng thú dữ và tìm cách chống chọi với thiên nhiên đầy khắc nghiệt. Rất dễ để thấy rằng, phần lớn thời gian con người dành sự tập trung trong trạng thái sinh tồn, thậm chí là nó kéo dài đến mãi sau này đến thời kỳ cổ đại và trung đại khi chúng ta phải dành phần lớn thời gian để đối mặt với các cuộc chiến tranh đẫm máu tranh giành quyền lực. Có thể nói, hoàn cảnh đã bắt buộc loài người sống và tập trung nhiều vào trạng thái sinh tồn, bởi vì nếu không, loài người sẽ bị diệt vong. Vì vậy, thời gian mà chúng ta dành cho sự sáng tạo là rất ít. 

Đó là lý do những giai đoạn chiến tranh, dịch bệnh kéo dài trong lịch sử, gần như không có bất kỳ một công trình kiến trúc đồ sộ nào ra đời. Bởi vì trong những năm tháng đó, con người phải đối mặt với sự sống còn, hay nói cách khác là sự sinh tồn của chính mình nên góc văn minh, văn hoá, kiến tạo buộc bị lu mờ.

Ngày nay, con người và thế giới bước vào chu kỳ của xã hội văn minh. Sự sinh tồn cũng được dịch chuyển lên một trang thái văn minh hơn, mạng sống của con người không còn bị đe dọa cướp đi một cách trực diện, nó trở nên gián tiếp hơn. Khi nói đến sinh tồn ở xã hội văn minh hiện tại người ta nghĩ ngay tới vấn đề no, đủ, cơm áo, gạo tiền thay vì sự chết chóc. Bên cạnh đó là tư duy về việc sống như thế nào, chất lượng của cuộc sống hay nói cách khác suy nghĩ về một cuộc sống tươi đẹp hơn, có sáng tạo, có nghệ thuật, có nhiều màu là cách con người đang vận hành cuộc sống hiện tại. Chúng ta gọi đó là trạng thái sáng tạo.

Tuy nhiên, có lẽ do con người đã tồn tại qua nhiều thế kỷ của sự sinh tồn nên ngày nay trạng thái đó vẫn là trạng thái mà con người ưu tiên lựa chọn mặc dù đang sống trong một thế giới hoà bình và văn minh. Sự sinh tồn khi được chú trọng quá mức sẽ biểu hiện ra qua các trạng thái căng thẳng, tập trung cao độ của bản thân.

Điều đáng lo ngại là đôi khi chỉ bằng suy nghĩ chúng ta có thể kích hoạt trạng thái căng thẳng này, ví dụ như khi đối diện với các sự kiện kẹt xe khi đi làm, sự bất hoà ý kiến trong công việc, cuộc sống, hay sự lo lắng khi đứng trước một dự án lớn,… Chúng ta dễ dàng trở nên căng thẳng, thậm chí cáu gắt, phản ứng một cách tiêu cực với những gì chúng ta đang đối mặt.

Đến đây, bạn có lẽ sẽ đặt câu hỏi: Vậy làm sao tôi có thể sáng tạo khi tôi còn đang lo cơm áo gạo tiền? 

Có một điều chắc chắn rằng nếu bạn muốn tương lai của bạn tốt đẹp hơn, thì bạn phải nghĩ khác đi. Khi bạn muốn sáng tạo ra bản ngã mới, thì bạn phải ngừng trở thành bản ngã cũ.

Sẽ có 3 cách để chúng ta có thể làm điều này.

Thứ nhất, bạn hãy bớt tập trung vào việc cơm áo gạo tiền. Dù thoạt đầu nghe có vẻ hơi lạ và điên rồ. Nhưng thực sự là như vậy, bạn sẽ nhận ra rằng kể cả bạn dành cả ngày ra tập trung vào cơm áo gạo tiền, bạn cũng không thể thay đổi được hiện trạng hiện tại của bạn, nếu không muốn nói là điều này cũng làm bạn ngày càng trở nên mệt mỏi. Thay vào đó, hãy tìm niềm vui trong công việc. Một trong những ví dụ mà mình cảm thấy tâm đắc nhất đó là câu chuyện của 1 anh lái xe công nghệ gần đây được lan truyền trên mạng xã hội. Ngoài công việc chính mà anh vẫn đang làm hằng ngày, anh còn có thêm những cuốc xe miễn phí cho những người khó khăn. Có một sự thật rõ ràng là anh không có nghĩa vụ phải làm điều này, và bên chủ phần mềm cũng không bắt anh phải làm điều này. Anh có thể dành toàn bộ thời gian của mình để có thêm những cuốc xe và kiếm thêm nhiều tiền hơn, và chúng ta cũng khá chắc rằng anh không phải là một người quá giàu có với công việc lái xe công nghệ. Nhưng anh đã chọn bớt tập trung vào việc kiếm tiền, và chọn dành một chút thời gian ít ỏi trong ngày để giúp đỡ thêm người khác. Chính điều này sẽ làm cho cuộc sống của anh khác biệt, vui vẻ hơn, ý nghĩa hơn và có thêm nhiều màu sắc. Buổi tối khi trở về nhà thay vì anh chỉ đếm xem hôm nay kiếm được bao nhiêu tiền thì anh còn có thể đếm hôm nay anh có thêm bao nhiêu chuyến xe nghĩa tình.

Thứ hai, việc tập trung quá nhiều về cơm áo gạo tiền sẽ tiêu tốn thời gian của bạn, và bạn sẽ không có thêm thời gian làm cái khác, mà đôi khi chính các khác đó lại có thêm cho bạn những kênh kiếm tiền hiệu quả. Tức là nó đúng với câu nói, chỉ khi bạn không tập trung vào tiền, bạn mới có thể kiếm được nhiều tiền. Điều thứ hai này sẽ khác so với điều thứ nhất, trong khi điều thứ nhất cho thấy việc bạn tập trung quá nhiều vào cơm áo gạo tiền sẽ bòn rút năng lượng và khiến bạn mệt mỏi, thì ở ý thứ 2 này, nó giúp bạn nhận ra rằng bạn còn có thể làm nhiều điều thú vị khác. Lúc này đây, mình lại nhớ ngay đến câu chuyện của 1 anh shipper với lượng followers lên đến 500k trên tiktok. Ngoài công việc chính là giao hàng, anh còn làm thêm những nội dung thú vị về công việc của anh trên mạng xã hội, và mình tin rằng, ngoài thu nhập chính từ công việc giao hàng, anh cũng có thêm chút thu nhập từ việc làm tiktok của mình. Đó chính là minh họa rõ ràng nhất về sự sáng tạo, và cũng như câu chuyện bên trên, anh shipper này đã có thể dành toàn bộ thời gian của mình để đi giao hàng, nhưng anh đã chọn làm khác đi, đầu tư thêm chút thời gian để tìm hiểu về tiktok, và cuộc sống của anh chắc chắn là có sự khác biệt rất lớn so với số đông những người bạn đồng nghiệp. 

Thứ ba, bạn hãy tìm ý nghĩa trong công việc. Đây có lẽ là điểm khác biệt lớn nhất giữa một người hạnh phúc và một người luôn cảm thấy chán nản trong công việc. Cũng cùng là một công việc có tính chất như nhau, tác vụ như nhau, nhưng nếu bạn gán cho nó một ý nghĩa, thì bạn sẽ tìm được niềm vui trong công việc. Mình xin lấy lại câu chuyện của anh chạy xe công nghệ, thay vì chỉ xem công việc là chạy xe bình thường, anh cũng hay hỏi thăm các vị khách, chở các cuốc xe miễn phí làm niềm vui và coi đó là một việc tạo giá trị cho xã hội. Mình tin rằng, đối với anh, công việc chạy xe công nghệ là một công việc ý nghĩa. Và chúng ta cũng sẽ không khó khi thấy rằng, vẫn có những người chạy xe công nghệ nhưng luôn cộc cằn, nóng giận và khó chịu. Điều này cũng diễn ra đối với mọi ngành nghề, kể cả bạn làm nhân viên văn phòng hay giám đốc, khi bạn không cảm thấy công việc của mình có ý nghĩa, thì mỗi ngày đi làm, sẽ là một cực hình. Khi bạn đã có thể tìm được ý nghĩa trong công việc, thì bạn đã có thể thoát khỏi áp lực cơm áo gạo tiền và tiến tới việc sáng tạo. Đó là làm cho cuộc sống hiện tại dễ chịu hơn, công việc hiện tại trở nên tốt hơn, sáng tạo cũng chính là nghĩ về một cuộc sống khác tốt đẹp hơn, ý nghĩa hơn. 

Thông qua bài viết này, chúng ta có thể thấy rằng:

Cảm xúc sinh tồn là những cảm xúc chúng ta được “thừa kế” từ tổ tiên trong quá trình tiến hóa: nhìn nhận những nguy cơ ở xung quanh và tìm mọi cách để bản thân được bảo toàn mạng sống. Những cảm xúc có thể kể tên như: lo lắng, sợ hãi, căng thẳng, thất vọng, tức giận, mất lòng tin,…

Thế nhưng theo thời gian, cảm xúc này không còn quá phù hợp. Chúng ta dần học cách chuyển từ cái tôi (sống vị kỷ) – sang cái ta (sống vị tha).và có những cảm xúc tốt đẹp mà bạn có thể nuôi dưỡng là: cảm thông, đồng cảm, yêu thương, chăm sóc và nâng đỡ.

Thế nhưng khá đáng tiếc khi có rất nhiều bạn trẻ vẫn đang loay hoay trong việc định hình bản ngã của chính mình. Có một số còn sa đà vào việc bạo lực mạng, tự mãn với thực tại, thích phán xét; hoặc ở một thái cực hoàn toàn khác là tự ti, thu mình trong vùng an toàn, lười nhác, không muốn phát triển,…

Đồng ý là chúng ta không thể sống như cách mà người khác muốn chúng ta trở thành. Thay đổi chỉ đến từ việc: bạn THẬT SỰ MUỐN CẢI THIỆN thực tại, thành một con người mới, với những giá trị mới ở tương lai.

Quyết định nằm ở bạn.

Happy Live Team

Có thể bạn quan tâm

Bộ sách Sức mạnh tâm thức

ĐẶT SÁCH NGAY