Tập trung chính vào đầu tư công – hy sinh một phần lạm phát để tăng trưởng: Ai được lợi?
Phát biểu thảo luận ở tổ chiều 14/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng Việt Nam cần đạt mức tăng trưởng GDP cao hơn để tránh tình trạng “tăng trưởng bình bình” và sẵn sàng hy sinh một phần lạm phát để đạt được điều đó. Trong đó, đầu tư công đóng vai trò là động lực quan trọng, với tổng vốn gần 900.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, có người lo ngại rằng những dự án lớn này chỉ mang lại lợi ích cho “ông lớn”. Vậy sự thật có phải như vậy?
Góc nhìn về lợi ích của các “ông lớn”
Rõ ràng, các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các tập đoàn xây dựng, cung cấp vật liệu, logistics, sẽ hưởng lợi trực tiếp từ các dự án này. Các hợp đồng xây dựng, cung cấp dịch vụ, vận hành đều có giá trị lớn và thường yêu cầu năng lực tài chính, công nghệ mạnh, khiến các doanh nghiệp nhỏ khó có thể cạnh tranh. Điều này có thể tạo ra cảm giác rằng đầu tư công chỉ phục vụ lợi ích của một nhóm doanh nghiệp lớn.
Góc nhìn rộng hơn: Wealth Effect và tác động lan tỏa
Tuy nhiên, nếu nhìn theo lý thuyết Wealth Effect (Hiệu ứng tài sản), khi các dự án lớn tạo ra tăng trưởng kinh tế, giá trị tài sản (bất động sản, chứng khoán, thu nhập của người dân) có thể tăng theo, dẫn đến tiêu dùng và đầu tư nhiều hơn.
– Tác động gián tiếp đến nền kinh tế: Khi các doanh nghiệp lớn trúng thầu và triển khai dự án, họ cần thuê lao động, mua nguyên vật liệu, sử dụng dịch vụ vận tải… Các doanh nghiệp nhỏ trong chuỗi cung ứng cũng hưởng lợi.
– Hiệu ứng lan tỏa lên thị trường lao động: Việc tăng tốc giải ngân đầu tư công tạo ra nhiều việc làm, nhất là trong lĩnh vực xây dựng, logistics và dịch vụ hỗ trợ. Thu nhập của người lao động tăng sẽ thúc đẩy tiêu dùng.
– Tác động đến bất động sản và thương mại: Các dự án hạ tầng lớn, đặc biệt là đường sắt, sẽ cải thiện kết nối, tăng giá trị đất đai và kích thích thương mại tại các khu vực liên quan.
– Niềm tin của nhà đầu tư: Khi đầu tư công được triển khai mạnh, các doanh nghiệp tư nhân có thể cảm thấy tự tin hơn để đầu tư, vì họ thấy tiềm năng phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng được cải thiện.
Không thể phủ nhận rằng các doanh nghiệp lớn sẽ có lợi thế trong việc hưởng lợi trực tiếp từ các dự án đầu tư công. Nhưng xét theo hiệu ứng tài sản và tác động lan tỏa, đầu tư công không chỉ mang lại lợi ích cho nhóm doanh nghiệp lớn mà còn tạo ra tác động tích cực cho nền kinh tế nói chung.
Điều quan trọng là chính phủ cần đảm bảo việc triển khai các dự án một cách minh bạch, hiệu quả và đúng mục tiêu, để không chỉ “ông lớn” mà cả nền kinh tế đều được hưởng lợi thực sự từ những quyết sách này.
Happy Live Team
“Cuốn sách giúp thay đổi rất nhiều luận điểm còn đang mơ hồ và những lầm tưởng khi nghĩ về kinh tế học”.
