Định nghĩa

Chứng khoán có thu nhập cố định (tiếng Anh: Fixed income securities) là một loại chứng khoán khi phân loại chứng khoán theo thu nhập. Để quyết định đầu tư vào loại chứng khoán này cần xem xét những yếu tố riêng biệt.

Chứng khoán có thu nhập cố định

Khái niệm 

Chứng khoán có thu nhập cố định trong tiếng Anh được gọi là Fixed income securities.

Chứng khoán có thu nhập cố định là loại chứng khoán có quyền yêu cầu thu nhập cố định không phụ thuộc vào kết quả hoạt động của nhà phát hành. 

Nó có thể là chứng khoán vô danh hoặc là chứng khoán đích danh, có thể là tín phiếu, trái phiếu hoặc cổ phiếu ưu đãi. 

Thông thường, việc phát hành những chứng khoán có thu nhập cố định phải kèm theo những qui định pháp lí cụ thể nhằm bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư. 

Nhờ việc phát hành chứng khoán có thu nhập cố định mà Chính phủ, các tổ chức công cộng (có tư cách pháp nhân), các công ty cổ phần tạo ra được nguồn vốn ổn định. 

Yếu tố ảnh hưởng tới quyết định đầu tư

Khi phân tích chứng khoán có thu nhập cố định để quyết định đầu tư, thông thường, người ta xét trên hai khía cạnh đó là:

– Khả năng sinh lời

Với loại chứng khoán này, do rủi ro thấp hơn so với chứng khoán có thu nhập biến đổi nên sự thay đổi về giá là thấp hơn, tỉ lệ lợi tức quyết định chủ yếu tới khả năng sinh lời của chứng khoán. Bị ảnh hưởng của rủi ro lãi suất, cả người mua và người bán đều quan tâm tới tỉ lệ lợi tức vào từng thời điểm.

– Thời hạn thanh toán

Đối với chứng khoán có thu nhập cố định, lợi tức thường được trả theo quí, theo kì hạn nửa năm, hoặc là một năm. Mỗi loại chứng khoán có qui định thời hạn trả lợi tức khác nhau. 

Nếu trong khoảng thời gian trả lợi tức có sự thay đổi quyền sở hữu đối với các chứng khoán này thì phần lợi tức sẽ được thanh toán cho người thụ hưởng tuỳ thuộc thời điểm mua bán và thời điểm trả lợi tức theo qui định pháp luật.

Kì hạn của các chứng khoán 

Kì hạn của các chứng khoán có thu nhập cố định rất khác nhau. Nói chung, tín phiếu có kì hạn ngắn (nhỏ hơn hoặc bằng một năm), trái phiếu là trung hạn và dài hạn (2 – 30 năm), cổ phiếu ưu đãi là vô thời hạn. Kì hạn này có thể bị thay đổi do hoạt động chuộc lại chứng khoán của nhà phát hành. 

Các loại chứng khoán có thu nhập cố định

Theo đối tượng phát hành, chứng khoán có thu nhập cố định bao gồm những loại chủ yếu sau

– Trái phiếu Nhà nước

– Trái phiếu địa phương

– Trái phiếu công nghiệp (Trái phiếu công ty)

– Trái phiếu Ngân hàng và Tín phiếu quĩ tiết kiệm

– Tín phiếu kho bạc

Nguồn: Giáo trình Thị trường Chứng khoán, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, 2018, NXB Tài chính