Petrodollar là gì? Lịch sử thăng trầm của hệ thống Petrodollar
Petrodollar là đồng đô la Mỹ mà các nước mua dầu mỏ dùng để trả cho các nước xuất khẩu dầu. Hệ thống petrodollar là sự trao đổi dầu lấy đô la Mỹ giữa những nước mua dầu và những nước sản xuất dầu.
Định nghĩa
Petrodollar là đồng đô la Mỹ mà các nước mua dầu mỏ dùng để trả cho các nước xuất khẩu dầu. Hệ thống petrodollar là sự trao đổi dầu lấy đô la Mỹ giữa những nước mua dầu và những nước sản xuất dầu.
Petrodollar là thuật ngữ dùng để chỉ các khoản thu từ xuất khẩu dầu được định giá và thanh toán bằng đô la Mỹ. Khái niệm này bắt nguồn từ sự liên kết mật thiết giữa ngành dầu mỏ và đồng đô la Mỹ, đặc biệt là khi Hoa Kỳ và các nước sản xuất dầu lớn, như Ả Rập Saudi, thiết lập các thỏa thuận kinh tế và chính trị nhằm duy trì việc định giá dầu bằng đô la Mỹ. Điều này không chỉ giúp ổn định thị trường dầu mỏ toàn cầu mà còn củng cố vị thế của đồng đô la Mỹ như đồng tiền dự trữ chủ yếu trên thế giới.
1. Khởi đầu của Quan hệ Mỹ-Saudi
Quan hệ giữa Hoa Kỳ và Ả Rập Saudi bắt đầu vào năm 1933 khi Standard Oil được cấp quyền độc quyền khám phá dầu ở tỉnh Đông của Ả Rập Saudi. Sự hợp tác này đã dẫn đến việc thành lập Công ty Dầu khí Ả Rập Mỹ (ARAMCO) vào năm 1938, cùng với việc phát hiện ra các mỏ dầu khổng lồ.
2. Thế chiến II và hậu chiến
Trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, mặc dù Ả Rập Saudi chính thức trung lập, Hoa Kỳ bắt đầu coi đây là một lợi ích an ninh quan trọng. Năm 1945, cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt và Quốc vương Saudi Abdulaziz Ibn Saud đã đánh dấu sự khởi đầu của mối quan hệ chiến lược giữa hai quốc gia.
3. Thỏa thuận Petrodollar và thập niên 1970
Khái niệm petrodollar chính thức xuất hiện vào thập niên 1970. Năm 1974, Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger và Hoàng tử Saudi Fahd bin Abdulaziz Al Saud đã ký một hiệp ước kinh tế và quân sự, trong đó Saudi Arabia đồng ý định giá dầu bằng đô la Mỹ và đầu tư thu nhập từ dầu vào trái phiếu kho bạc Mỹ. Đổi lại, Hoa Kỳ cam kết cung cấp hỗ trợ quân sự và bảo vệ an ninh cho Saudi Arabia.
4. Tái chế Petrodollar và ảnh hưởng kinh tế toàn cầu
Các nước xuất khẩu dầu thặng dư, được thanh toán bằng đô la Mỹ, thường tái chế các khoản thu này thông qua việc mua trái phiếu kho bạc Mỹ. Điều này không chỉ giúp tài trợ cho thâm hụt thương mại của Mỹ mà còn củng cố vai trò của đồng đô la như một đồng tiền dự trữ quốc tế. Sự thỏa thuận này đã giúp duy trì sự ổn định của thị trường dầu mỏ và bảo vệ vị thế của đồng đô la trong hệ thống tài chính toàn cầu.
5. Những thách thức gần đây và tương lai của Petrodollar
Gần đây, Ả Rập Saudi và các quốc gia xuất khẩu dầu khác đã bắt đầu xem xét việc định giá dầu bằng các loại tiền tệ khác, như đồng nhân dân tệ của Trung Quốc. Điều này được thúc đẩy bởi các căng thẳng địa chính trị và mong muốn giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. Mặc dù các thay đổi này vẫn chưa được xác minh, nhưng nó có thể có tác động lớn đến thị trường tài chính toàn cầu và vị thế của đồng đô la.
Petrodollar đã và đang đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính toàn cầu, giúp củng cố vị thế của đồng đô la Mỹ và duy trì sự ổn định của thị trường dầu mỏ. Tuy nhiên, với những thay đổi địa chính trị và kinh tế gần đây, tương lai của petrodollar đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự đa dạng hóa tiền tệ trong việc định giá dầu có thể là một bước đi chiến lược của các quốc gia sản xuất dầu nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế của mình trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi.
Happy Live team
Có thể bạn quan tâm: Basic Economics Kinh tế học cơ bản, a bờ cờ, kinh tế học nhập môn cho nhà đầu tư
“Cuốn sách giúp thay đổi rất nhiều luận điểm còn đang mơ hồ và những lầm tưởng khi nghĩ về kinh tế học”