Định nghĩa

Quỹ ETF (Exchange Traded Fund) là quỹ đầu tư hoán đổi danh mục được mô phỏng theo sự biến động của một chỉ số tham chiếu như: chỉ số chứng khoán, cổ phiếu hoặc một loại tài sản nào đó.

Quỹ hóa đổi danh mục ( ETF ) là gì?

ETF là tên viết tắt của Exchange Traded Fund tức là quỹ hoán đổi danh mục. Đây là một quỹ đầu tư được thành lập trên cơ sở mô phỏng tỷ suất lợi nhuận của các chỉ số cổ phiếu, trái phiếu hoặc một loại tài sản, hàng hóa nào đó như giá vàng, giá dầu, tỷ giá hối đoái, chỉ số VN30,…

Giấy chứng nhận sở hữu một phần ETF của nhà đầu tư được gọi là chứng chỉ ETF. Quỹ ETF vừa mang đặc điểm của một quỹ đầu tư vừa mang đặc điểm của một cổ phiếu thông thường khi được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán.

Quỹ này có đặc điểm của một quỹ đầu tư thông thường. Tuy nhiên, khi được niêm yết và giao dịch trên thị trường chứng khoán, nó lại được xem là một loại cổ phiếu.

Quỹ ETF được ra đời đầu tiên ở Mỹ vào những năm 1990. Hiện nay, nó đã phát triển ra nhiều quốc gia khác trên thế giới trong đó có Việt Nam.

Các loại quỹ ETF

Hiện nay, trên thị trường sẽ có 3 loại quỹ ETF phổ biến có thể kể đến là: quỹ ETF cổ phiếu, quỹ ETF trái phiếu, quỹ ETF theo ngành. Mỗi loại sẽ có cách phân biệt và đặc điểm riêng như sau

Quỹ ETF cổ phiếu

Đây là quỹ đầu tư mô phỏng biến động của các bộ chỉ số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán như chỉ số VN100, chỉ số VN30, chỉ số S&P 500…

Quỹ ETF trái phiếu

Tương tự như quỹ ETF cổ phiếu thì quỹ ETF trái phiếu là loại quỹ mô phỏng những biến động của các bộ chỉ số trái phiếu như: trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, các trái phiếu có khả năng sinh lời cao…

Quỹ ETF theo ngành

Là loại quỹ mô phỏng biến động của một ngành hoặc một lĩnh vực sản xuất cụ thể nào đó. Ví dụ như ngành công nghiệp ô tô, công nghệ thực phẩm, nông nghiệp…. hoặc của một loại hàng hóa.

Ngoài ra còn rất nhiều các loại quỹ ETF khác như: quỹ ETF tiền tệ, quỹ ETF nghịch đảo, quỹ ETF đầu tư thay thế….Nhưng 3 quỹ ở trên là phổ biến và hay gặp nhất.

Giao dịch ETF như thế nào?

Để có thể giao dịch ETF, bạn có thể thực hiện thông qua 2 cách cơ bản như sau:

Mua bán trực tiếp trên sàn giao dịch chứng khoán

Hiện nay, hầu hết các chứng chỉ quỹ ETF đều được niêm yết và giao dịch trên thị trường chứng khoán. Chính vì vậy mà bạn có thể mua bán dễ dàng thông qua các lệnh.

Mua sơ cấp từ nhà tạo lập quỹ

Đối với việc mua sơ cấp từ nhà tạo lập quỹ, các nhà đầu tư bắt buộc phải mua với số lượng tối thiểu là một lô đơn vị quỹ của ETF. Ở Việt Nam , một lô đơn vị quỹ của ETF sẽ gồm tối thiểu 100.000 chứng chỉ quỹ ETF.

Tuy nhiên, số lượng chứng chỉ ETF thường sẽ không cố định mà dao động lên xuống tùy thuộc vào cung cầu thị trường cũng như được điều chỉnh trong quá trình phát hành và mua lại.

Có nên đầu tư quỹ ETF hay không?

Lợi ích khi đầu tư quỹ ETF

Đa dạng hoá danh mục đầu tư:

Do ETF được cấu thành từ danh mục cổ phiếu mô phỏng danh mục cổ phiếu của chỉ số tham chiếu, khi nhà đầu tư nắm giữ chứng chỉ quỹ ETF cũng có nghĩa là họ đang nắm giữ một danh mục có tỷ trọng giống như chỉ số mà quỹ ETF đang mô phỏng.

Nhà đầu tư tham gia ETF không cần phải hiểu biết chuyên sâu về từng cổ phiếu cụ thể:

Việc đầu tư vào từng mã chứng khoán riêng biệt đòi hỏi nhiều thời gian để phân tích cổ phiếu và thời điểm giao dịch. Điều này ngày càng trở nên khó khăn hơn khi số lượng cổ phiếu niêm yết ngày một nhiều hơn. Khi đầu tư vào quỹ ETF sẽ giúp nhà đầu tư không cần phải tìm hiểu thông tin về từng cổ phiếu cụ thể.

Tính linh hoạt và thanh khoản

So với các loại hình đầu tư khác như bất động sản hay vàng phải đòi hỏi vốn lớn và không dễ bán ngay khi cần, đầu tư vào quỹ và hiện thực hóa lợi nhuận rất thuận tiện bất cứ lúc nào bằng cách mua / bán chứng chỉ quỹ thông qua chính công ty quản lý quỹ.

Chi phí thấp:

So với các quỹ tương hỗ khác thì quỹ ETF vận hành với chi phí thấp hơn hẳn bởi nó vận hành một cách thụ động.

So sánh quỹ ETF và quỹ mở

Quỹ mở là quỹ được góp vốn bởi nhiều nhà đầu tư có cùng mục tiêu đầu tư, được quản lý chuyên nghiệp bởi công ty quản lý quỹ.

• Điểm giống nhau giữa quỹ ETF và quỹ mở: Chứng chỉ quỹ liên tục được phát hành và mua lại một cách không giới hạn.
• Điểm khác nhau:

Quỹ ETF	Quỹ mở
Bên cạnh thị trường sơ cấp, nhà đầu tư có thể mua, bán chứng chỉ quỹ thông qua sàn giao dịch chứng khoán (thị trường thứ cấp), quỹ ETF được niêm yết và giao dịch giống như một cổ phiếu trên sàn	Nhà đầu tư của quỹ mở chỉ có thể mua, bán trực tiếp chứng chỉ quỹ thông qua công ty quản lý quỹ (thị trường sơ cấp)
Quỹ ETF thường mô phỏng chỉ số, chiến lược đầu tư thụ động.	Quỹ mở thường có chiến lược đầu tư chủ động, chứng khoán đầu tư được lựa chọn một cách cẩn trọng.
Quỹ ETF có chi phí hoạt động thấp hơn. Phí quản lý quỹ thấp do hoạt động đầu tư thụ động theo chỉ số.	Quỹ mở có chi phí hoạt động cao hơn quỹ ETF. Phí quản lý quỹ cao hơn do có sự quản lý chủ động của đội ngũ đầu tư.
Giá chứng chỉ quỹ được xác định bởi các giao dịch trong ngày và được giữ bám sát theo giá trị tài sản ròng/ đơn vị quỹ.	Giá chứng chỉ quỹ được xác định là giá trị tài sản ròng trên một đơn vị quỹ tại ngày giao dịch

Rủi ro khi đầu tư quỹ ETF

Bất kỳ một loại đầu tư nào cũng tồn tại những mặt rủi ro của nó. Và quỹ ETF cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Những rủi ro đó đến từ việc:

Tính đa dạng chưa đủ

Đặc điểm của quỹ ETF đó là tính đa dạng hóa. Tuy nhiên trên thực tế có những quỹ ETF chỉ theo dõi một nhóm cổ phiếu nhất định thuộc những nhóm ngành khác nhau như cổ phiếu ngành xăng dầu, hàng không…. Những quỹ này độ đa dạng hóa còn thấp nên dễ xảy ra tình trạng thua lỗ.

Tính thanh khoản

Trên thị trường chứng khoán, bên cạnh những loại cổ phiếu có tính thanh khoản cao thì vẫn có thể có những cổ phiếu thanh khoản thấp. Quỹ ETF cũng vậy. Do đó, các nhà đầu tư cần xem xét kỹ càng trước khi quyết định mua một loại quỹ ETF nào đó.

Một số quỹ ETF hoạt động không hiệu quả

Quỹ ETF mô phỏng chỉ số của một ngành nào đó vì vậy mà khi ngành hoạt động không hiệu quả sẽ dẫn đến việc giá chứng chỉ quỹ của ngành đó cũng sẽ có xu hướng sụt giảm theo.

Chi phí mua quỹ ETF cao hơn so với mua cổ phiếu riêng lẻ

Khi mua chứng chỉ quỹ ETF, nhà đầu tư sẽ phải chịu thêm chi phí môi giới đồng thời thêm phí quản lý nên sẽ cao hơn hẳn so với mua các loại cổ phiếu thông thường.

Không có đặc quyền như cổ phiếu

Đối với chứng chỉ quỹ ETF thì khi nắm giữ bạn sẽ không được hưởng những đặc quyền như đối với cổ phiếu là không được quyền tham gia vào đại hội cổ đông.

Phương thức giao dịch

Ở thị trường sơ cấp, quỹ ETF không bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ trực tiếp cho nhà đầu tư, mà chỉ phát hành theo lô lớn. Ở Việt Nam, một lô đơn vị quỹ ETF trên thị trường sơ cấp gồm tối thiểu 100.000 chứng chỉ quỹ ETF.

Nhà đầu trên thị trường sơ cấp không mua lô đơn vị quỹ bằng tiền, mà thay vào đó mua các lô đơn vị quỹ ETF bằng danh mục chứng khoán cơ cấu – mô phỏng theo danh mục của chỉ số tham chiếu đã được chấp thuận. Các nhà đầu tư mua trực tiếp các lô đơn vị quỹ thường là những tổ chức đầu tư và các thành viên lập quỹ.

Sau khi mua các lô đơn vị quỹ, nhà đầu tư có thể chia nhỏ ra và bán các chứng chỉ quỹ ETF trên thị trường thứ cấp. Điều này cho phép các nhà đầu tư khác mua các đơn vị quỹ riêng lẻ, thay vì mua lô lớn trên thị trường sơ cấp.

Nhà đầu tư muốn bán chứng chỉ quỹ ETF sẽ có hai sự lựa chọn:

1) bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ cho các nhà đầu tư khác trên thị trường thứ cấp

Hoặc

2) bán các lô đơn vị quỹ ngược lại cho quỹ ETF.

Nguồn: Happy Live tổng hợp từ 8thstreetgrille.com + pinetree.vn

Các bạn có thể tham khảo thêm về các thuật ngữ khác tại đây