Tại sao một nhà giao dịch theo xu hướng thành công lại được gọi là “Quý Ngài Thanh Thản”?

Trong thế giới tài chính đầy biến động, nơi mỗi giây giá cả thay đổi như sóng biển. Thật hiếm khi thấy một nhà giao dịch được biết đến không phải vì tỷ suất lợi nhuận “khủng”, mà vì sự bình thản, tự tại. Tom Basso, nhân vật chính của cuốn Tư Duy Giao Dịch Theo Xu Hướng, chính là người như vậy.

Ông không chỉ sống sót, mà còn phát triển bền vững hơn 30 năm trên thị trường. Trở thành hình mẫu của sự kỷ luật, tư duy logic và khả năng quản lý rủi ro bậc thầy. Hành trình từ một kỹ sư hóa đến nhà giao dịch xu hướng với hệ thống tự động hoàn chỉnh là câu chuyện đầy cảm hứng cho bất kỳ ai muốn tồn tại lâu dài trên thị trường.

Hành trình từ kỹ sư hóa học đến nhà giao dịch theo xu hướng

Trước khi bước chân vào giao dịch chuyên nghiệp, Tom Basso là một kỹ sư hóa học tốt nghiệp Đại học Clarkson, New York. Công việc của ông đòi hỏi tư duy phân tích, khả năng giải quyết vấn đề và tối ưu hóa quy trình. Những yếu tố tưởng như xa lạ với thị trường tài chính, nhưng lại trở thành nền tảng vững chắc cho sự nghiệp giao dịch sau này.

Ở Monsanto – tập đoàn hóa chất lớn tại St. Louis – Basso bắt đầu quan sát giá cổ phiếu của chính công ty mình. Và ông nhận ra sự lặp lại của các chu kỳ tăng giảm. Sự nhạy bén này khiến ông thử nghiệm những giao dịch đầu tiên. Và sớm hiểu rằng “mua và nắm giữ” không phải lúc nào cũng là chiến lược tối ưu.

Ông bắt đầu đặt câu hỏi: “Làm thế nào để giao dịch mà không phải suy nghĩ quá nhiều mỗi ngày?”. Chính câu hỏi này đã dẫn Basso tới triết lý giao dịch theo xu hướng: 

– tập trung vào biến số giá

– xây dựng các quy tắc rõ ràng

– và tự động hóa toàn bộ quy trình

Để vừa tiết kiệm thời gian vừa loại bỏ cảm xúc khỏi quyết định giao dịch.

Kết quả là sự ra đời của TrendStat Capital, một công ty quản lý vốn vận hành hệ thống tự động hóa có thể theo dõi hàng trăm thị trường hợp đồng tương lai, ngoại hối và quỹ tương hỗ.

Bài học từ cú “trượt bạc” nửa triệu đô

Dù là “Quý Ngài Thanh Thản”, Tom Basso cũng từng trải qua những cú sốc lớn. Một trong số đó là giao dịch bạc khi anh em nhà Hunt đầu cơ, khiến giá tăng dựng đứng. Vào thời điểm đỉnh cao, danh mục của ông đạt mức lợi nhuận khoảng 500.000-600.000 USD, tương đương tăng 400-500%.

Tuy nhiên, thay vì chốt lời, Basso vẫn giữ nguyên số hợp đồng như ban đầu. Khi thị trường đảo chiều mạnh, ông mất hơn 300.000 USD chỉ trong vài tuần.

Bài học rút ra: quy mô vị thế phải được điều chỉnh liên tục. Việc duy trì một khối lượng hợp đồng quá lớn trong một thị trường duy nhất khiến biến động của cả danh mục phụ thuộc vào một giao dịch, làm tăng rủi ro tổng thể.

Từ đó, Basso áp dụng nguyên tắc giảm dần quy mô vị thế khi lợi nhuận tăng, vừa bảo toàn thành quả, vừa duy trì khả năng “cưỡi” xu hướng đến khi kết thúc. Đây là bước ngoặt quan trọng giúp ông tối ưu hiệu suất và giảm thiểu biến động không mong muốn trong danh mục.

Quản lý rủi ro như một nhà toán học

Một trong những khái niệm nổi tiếng mà Tom Basso sử dụng là “Heat” – Nhiệt. Đây là cách đo lường tổng mức rủi ro mà một danh mục đang chịu, dựa trên ba yếu tố chính:

1. Rủi ro từ điểm cắt lỗ. Khoảng cách từ giá hiện tại đến mức dừng lỗ, tính theo % vốn.

2. Độ biến động. Đo bằng Average True Range (ATR) hoặc mức dao động trung bình trong 20 ngày gần nhất.

3. Tỷ trọng các vị thế đặc biệt. Tránh để một nhóm tài sản có mức tương quan cao chiếm tỷ trọng quá lớn trong danh mục.

Basso luôn chọn mức rủi ro thấp nhất trong ba phép tính này để xác định số lượng hợp đồng tối ưu. Cách tiếp cận này đảm bảo:

– Danh mục không bị một giao dịch đơn lẻ chi phối.

– Biến động tổng thể nằm trong mức nhà đầu tư (hoặc khách hàng) có thể chịu đựng.

– Tâm lý giao dịch ổn định, không bị cuốn vào những cú tăng/giảm quá mạnh trong ngắn hạn.

Ông ví quản lý rủi ro như điều tiết nhiệt độ trong lò phản ứng hóa học, nếu để quá nóng, hệ thống sẽ nổ; nếu quá lạnh, phản ứng sẽ không diễn ra. Trong giao dịch, giữ “nhiệt” vừa phải giúp nhà đầu tư duy trì trạng thái an toàn nhưng vẫn sinh lời.

Tận hưởng quá trình: Bí quyết giao dịch mà ít ai nói

Với nhiều nhà giao dịch, thành công đồng nghĩa với lợi nhuận tối đa trong thời gian ngắn nhất. Nhưng với Tom Basso, mục tiêu tối thượng là tận hưởng hành trình.

Ông thường nói: “Enjoy the ride” – tận hưởng quá trình, vì thị trường sẽ luôn có thắng và thua, nhưng cuộc sống thì hữu hạn. Basso chủ động thiết kế hệ thống giao dịch sao cho mỗi ngày chỉ cần vài phút để cập nhật và đặt lệnh, nhường phần lớn thời gian cho golf, du lịch và gia đình.

Triết lý này không chỉ giúp ông duy trì trạng thái tâm lý cân bằng, mà còn là minh chứng cho sức mạnh của việc tách cảm xúc ra khỏi giao dịch. Khi không bị cuốn vào từng nhịp giá lên xuống, nhà giao dịch mới đủ tỉnh táo để tuân thủ hệ thống và để lợi nhuận chạy dài.

Kết luận: Tư duy xu hướng, sống sót và phát triển dài hạn

Câu chuyện của Tom Basso là minh chứng rằng: thành công trên thị trường không đến từ một “chiêu thức bí mật”, mà từ tư duy kỷ luật, quản lý rủi ro chặt chẽ và khả năng tận hưởng quá trình.

– Ông bắt đầu như một kỹ sư, nhưng đã áp dụng tư duy logic vào giao dịch.

– Ông học từ những thất bại đắt giá như cú trượt bạc nửa triệu đô.

– Ông quản lý rủi ro như một nhà toán học, không để danh mục quá “nóng”.

– Và quan trọng nhất, ông giao dịch để sống, chứ không sống để giao dịch.

Nếu bạn muốn tồn tại và phát triển dài hạn, hãy nhớ lời của “Quý Ngài Thanh Thản”:

“Thị trường chỉ là một phần của cuộc sống. Hãy để nó phục vụ bạn, chứ đừng để nó điều khiển bạn.”

Happy Live Team

Có thể bạn quan tâm

Tư duy giao dịch theo xu hướng

ĐẶT NGAY