Richard Wyckoff: Nhà thông thái của thị trường tài chính!
Gốc rễ của tất cả thị trường là con người tham gia thị trường tài chính mà bản chất con người là không thay đổi, do đó tất cả sẽ lặp đi lặp lại từ quá khứ đến hiện tại và cả tương lai. Richard Wyckoff đã quan sát và nhận ra được điều này cách đây hơn 100 năm và phương pháp Wyckoff ra đời từ đó và đến hiện tại vẫn còn áp dụng được. Hãy cùng Happy Live tìm hiểu về nhà đầu tư thông thái này.
Trong một góc phòng tối, một thanh niên đang ngồi suy nghĩ. Anh ta có thể giải quyết “câu đố” của thị trường chứng khoán? Anh ta biết mình đang đi đúng đường. Học tập, nỗ lực và kiên nhẫn với những điều này, anh chàng đó chắc chắn sẽ thành công – Richard Wyckoff.
Việc dành cả cuộc đời để quan sát chặt chẽ hành động thị trường và những nhân tố tham gia thị trường khiến cho Wyckoff có được sự hiểu biết sâu sắc về cả hai. Bài viết này là những yếu tố ngoại suy từ các tác phẩm của Wyckoff cũng như một số quan sát của ông về Phố Wall và những nhân tố tham gia thị trường tài chính, một “trò chơi” mà ông mô tả là vĩ đại nhất trong tất cả các trò chơi trên thế giới.
Thị trường có thể phát triển và mở rộng, nhưng gốc rễ của tất cả các thị trường là hành vi của những người tham gia. Những hành vi đó lại được điều hướng bởi bản chất tự nhiên. Bản chất con người là không thay đổi và do đó, có nhiều điều để đánh giá và học hỏi từ những quan sát mà Wyckoff đã thực hiện gần một trăm năm trước.
Wyckoff bắt đầu làm việc tại một văn phòng môi giới ở Phố Wall khi mới 15 tuổi. Ông được thuê làm nhân viên “chạy mã”, đó là công việc giao chứng chỉ trái phiếu và chứng khoán qua lại giữa các văn phòng môi giới khác nhau trên Phố Wall. Ông đã được định mệnh sắp xếp để trở thành một nhà môi giới chứng khoán, một nhà biên tập và một nhà xuất bản tạp chí đáng kính. Ông đã góp tiền để đầu tư vào các công ty, cũng như phát triển và trực tiếp giảng dạy các khóa học dành cho những người tham gia thị trường chứng khoán, phương pháp mà sau này phát triển thành phương mang tên ông – Phương pháp Wyckoff. Trong suốt thời gian là một nhà giao dịch ở Phố Wall, chính sự hiểu biết sâu sắc của ông ấy về những nhân tố tham gia thị trường chứng khoán và tâm lý của họ đã giúp cho lý thuyết của ông đứng vững trước thử thách lớn nhất của thời gian.
Về Phân tích cơ bản
Một người theo chủ nghĩa phân tích cơ bản trong thị trường tài chính là một người biết rất ít về những vấn đề lớn, và tiếp tục biết ngày càng ít về những thứ mà nó diễn ra ngày càng nhiều. Cho đến cuối cùng, anh ta thực tế không biết gì, về tất cả mọi thứ.
Wyckoff chính là người thanh niên đã ngồi trong căn phòng tối và quyết tâm giải câu đố của thị trường chứng khoán. Đầu tiên, ông bắt tay vào nhiệm vụ này bằng cách nghiên cứu các nguyên tắc cơ bản của cổ phiếu đường sắt, vốn là những cổ phiếu phổ biến trong thời đại của ông. Ông nghiền ngẫm trang tài chính của các tờ báo, mọi ấn bản của cuốn “Biên niên sử thương mại và tài chính” hết lần này qua lần khác cũng như là cuốn sổ tay hướng dẫn giao dịch. Ông cũng nghiên cứu các bản cáo bạch và báo cáo tài chính của các công ty đường sắt, ngân hàng, và các hoạt động đường sắt. Chính bởi vì đã dành nhiều năm để nghiên cứu rất nhiều kiến thức về phân tích cơ bản thị trường chứng khoán, Wyckoff đã đưa ra nhận xét rằng:“Để thành công trên thị trường chứng khoán, ngoài một sự am hiểu về các nguyên tắc cơ bản thì còn phải hiểu hành vi của chính những nhân tố tham gia thị trường – đó là yếu tố gây ra tính chu kỳ, đi từ bùng nổ đến hoảng loạn và lặp lại.”
Những điều chưa biết và sự khôn lường
Wyckoff đã có cơ hội quan sát trực tiếp một số “cơn hoảng loạn ở Phố Wall”. Trong thập kỷ đầu tiên ở Phố Wall, ông đã quan sát sự hoảng loạn Baring vào năm 1890, sự hoảng loạn về công nghiệp và tài chính năm 1893 và sự hoảng loạn Bryan năm 1896. Nghiên cứu những cơn hoảng loạn này đã đưa Wyckoff đi đến kết luận: Những tin tức xấu nhất thường xuất hiện ở đáy và những tin tức tốt nhất thường xuất hiện ở đỉnh của một chu kỳ.
Sự hoảng loạn, theo Wyckoff quan sát, là một tình trạng, một trạng thái tâm lý mà những người tham gia thị trường bị hoảng loạn, được gây ra bởi những sự kiện bất ngờ, hoặc nó là sự kết hợp của những thứ không chắc chắn và thường kết thúc trong sợ hãi. Wyckoff nhận thấy rằng: Cuối cùng, các tin tức cơ bản sẽ kiểm soát giá cổ phiếu trong dài hạn. Còn trong ngắn hạn và trung hạn, giá cổ phiếu được xác định bởi hành vi của những người tham gia thị trường. Điều này dẫn đến giá cổ phiếu phản ánh các hành vi, khiến nhiều người không thể biết được về hướng đi trong tương lai của họ.
Về những người tham gia thị trường
Có ba người đàn ông đã đến Phố Wall. Người đầu tiên luôn biết phải mua gì. Người thứ hai biết lý do tại sao nên mua. Người thứ ba không biết những điều này; anh ta chỉ biết khi nào nên mua. Anh ta là người kiếm được nhiều tiền nhất. Mất mát là hình phạt dành cho những sự phán xét tồi tệ.
Wyckoff bắt đầu con đường viết lách với mong muốn hỗ trợ cho các khách hàng môi giới của mình, những người mà ông nhận thấy rằng hầu như luôn bị mất tiền ở Phố Wall. Ông nói: Hầu hết mọi người kiếm tiền cực khổ trong một số ngành nghề khác và rồi đến Phố Wall để đánh mất chúng. Do đó, ông quyết định rằng sẽ làm nghĩa vụ của mình, giáo dục họ để hướng họ tránh khỏi những tổn thất to lớn. Wyckoff nhận thấy rằng khi ông viết càng nhiều, ông càng nhận ra những hành vi của thị trường chứng khoán. Ông bắt đầu thấy rằng Phố Wall yêu cầu một hình thức lý luận hoàn toàn khác với các cách áp dụng hiện nay. Người ta cần phải hiểu làm thế nào các nhóm “ông lớn” (bây giờ là các tổ chức) thao túng cổ phiếu, khiến giá cổ phiếu của họ không liên quan gì đến các giá trị nội tại trong một khoảng thời gian lớn. Wyckoff cho biết: “Tôi thấy rằng, hành động của chứng khoán phản ánh kế hoạch và mục đích của những người thống trị chúng. Tôi thấy khả năng đánh giá của mình trỗi dậy từ chính những cuốn băng mà những bộ óc bậc thầy này đã tạo ra. Công việc biên tập của tôi cũng chứng minh rằng đây là một phương tiện tự giáo dục có giá trị nhất”.
Tự nghiên cứu đã đưa Wyckoff đi đến kết luận rằng chúng ta có thể đánh giá, từ chính hành động giá, những định hướng tương lai có thể xảy ra trong ngắn hạn và trung hạn của một số cổ phiếu riêng lẻ hoặc thị trường chứng khoán nói chung. Nhưng để có thể giải thích biểu đồ và hiểu được ý nghĩa ẩn đằng sau sự điều hướng (dường như ngẫu nhiên của các “ông lớn”), thì cần phải bắt đầu một quá trình nghiên cứu dài trong nhiều năm, với cùng một sự nghiêm túc và cống hiến giống như những người theo học ngành y hay pháp luật vậy.
Sớm nhất, nhanh nhất và xa nhất
Bạn cần đặt mục tiêu lựa chọn những cơ hội hứa hẹn nhất; đó là các cổ phiếu có khả năng di chuyển sớm nhất, nhanh nhất và xa nhất.
Những nhà giao dịch thành công phải nghiên cứu các dải băng, không phải để phát hiện các các mô hình bằng mắt, mà để giải mã những lý do cơ bản dẫn tới hành vi của hành động giá. Có một cuộc đấu tranh liên tục giữa người mua và người bán, giữa cung và cầu. Khi người mua áp đảo người bán, giá sẽ tăng và khi người bán áp đảo người mua, giá sẽ giảm (đó là quy luật Cung – Cầu của Wyckoff). Đó là tiền đề cơ bản làm cơ sở cho những hành vi của thị trường chứng khoán.
Đôi khi một bên yếu hơn và bên kia mạnh hơn, đôi khi cả hai bên đều bình đẳng. Cuộc đấu tranh được mô tả trên biểu đồ giống như một thước phim. Mỗi phút trong ngày, câu chuyện của nó được mở ra, kể về cuộc đấu tranh giành quyền thống trị giữa hai bên. Giá tăng khi cầu lớn hơn cung, giá giảm khi cung lớn hơn cầu. Đôi khi có sự buồn tẻ, nhưng cũng giống như một con thiên nga bơi lội một cách phiêu lãng dọc theo mặt hồ, ít ai biết được rằng bên dưới mặt nước, đôi chân của nó thực sự đang hoạt động một cách hết công suất. Những ông lớn cũng đang cố gắng che giấu hoạt động của mình. Họ có thể đang tích lũy cổ phiếu hoặc phân phối cổ phiếu, nhưng thích tạo ra ảo tưởng về một thị trường buồn tẻ và che giấu ý định của họ cho đến khi chiến dịch của họ hoàn tất. Sự buồn tẻ của thị trường thực sự là lớp ngụy trang cho một hoạt động sôi sục phía bên dưới vỏ bọc của sự tĩnh lặng, họ tích lũy, và không cho phép giá cổ phiếu vượt ra khỏi một biên độ chặt chẽ nhất định.
Hành động của thị trường
Câu trích dẫn sau đây thể hiện cách tiếp cận của Wyckoff về thị trường:
“Tôi đã khám phá ra rằng thị trường xem thường những gì mọi người nghĩ, từ rất lâu. Nó hoạt động theo cách riêng của nó. Tôi cũng biết rằng, thị trường cho tôi biết những gì nó CÓ THỂ SẼ LÀM ngày hôm nay và trong tương lai gần. Tôi không mong đợi sẽ được thông báo trước rất xa, bởi vì thị trường thường thay đổi hướng đi của nó. Tôi phải thay đổi vị trí của mình cho phù hợp. Tâm trí của tôi là một cái bảng mà thị trường viết dự báo của nó lên trên đó; tôi chấp nhận những điều này một cách công bằng. Theo chỉ dẫn của thị trường, tôi thực hiện những điều cần thiết một cách nhanh chóng và tự tin. Và khi các chỉ dẫn bị thay đổi hoặc đảo ngược, tôi vẫn sẽ thực hiện những chỉ dẫn này – một cách nhanh chóng và tự tin. Mặc dù chúng có thể thay đổi, nhưng tôi vẫn tiếp tục tuân theo, bởi tôi tin rằng trên thực tế, thị trường biết nhiều hơn tôi biết về tương lai của chính nó, hơn bất kỳ ai và hơn tất cả mọi người.”
Biến động giá, khối lượng và thời gian
Hãy luôn nhớ điều này: Việc tăng hay giảm của khối lượng giao dịch là rất đáng để lưu tâm. Tăng một cách từ từ, tăng đột biến hoặc giảm mạnh sẽ giúp bạn phát hiện ra các bước ngoặt; giúp bạn có thể xác định được xu hướng; khi nào nên mở hoặc đóng giao dịch; khi nào cần thay đổi điểm dừng lỗ của bạn; khi nào một động thái có thể lên đến đỉnh điểm hoặc sắp đạt đến đỉnh điểm.
Những công cụ mà bạn cần để thành công thành công trong giao dịch chỉ đơn giản như sau: Hành động giá, Khối lượng và Thời gian. Sự thật được phản ánh trên biểu đồ. Biến động giá cho thấy xu hướng. Khối lượng cho thấy cường độ giao dịch. Mối quan hệ giữa hành động giá và khối lượng cần được hiểu một cách sâu sắc. Cuối cùng, thời gian là yếu tố cần thiết để giá di chuyển. Biết về chúng, bạn biết rất nhiều. Hiểu về chúng, bạn đã sẵn sàng để bắt đầu giao dịch. Nắm vững chúng, bạn có thể giao dịch thành công.
Wyckoff đã từng nói rằng: “Như một phương tiện kiếm tiền, giao dịch chứng khoán có khả năng mang lại lợi nhuận cao nhất trong tất cả các hoạt động kinh doah mà bạn theo đuổi”. Khi bạn nắm vững mối quan hệ của chuyển động giá, khối lượng và thời gian, bạn sẽ thấy rằng bạn không cần hàng ngàn báo cáo kinh tế, tin đồn, mẹo và tất cả những thứ nhiễu nhương khác trôi nổi trên Phố Wall. Wyckoff nói rằng: “Kẻ được trang bị tốt nhất trên phố Wall là kẻ đeo những chiếc bịt tai”. Đánh giá của riêng bạn là đủ, vì thế hãy học cách sử dụng nó”.
Trở thành một nhà giao dịch thành công không phải là dễ dàng
Cái bản năng điên rồ nhất của con con người đó là tin vào những gì người ta muốn tin hơn là những gì hiển nhiên, và thích nghe những thứ gì dễ chịu hơn là sự thật. Thất bại là suy nghĩ theo một lối mòn.
Nhiều người đến Phố Wall và nghĩ rằng giao dịch chứng khoán là dễ dàng, nhưng đây là một suy nghĩ có khoảng cách xa nhất với sự thật. Để giao dịch chứng khoán thành công đòi hỏi ở bạn một lượng lớn nỗ lực và kiến thức. Wyckoff mô tả việc dự báo thị trường chứng khoán giống như cố gắng dự đoán nhiệt độ ở một thành phố nào đó vào một thời điểm chính xác vài tuần kể từ thời điểm hiện tại. Ngay cả một nhà khí tượng học được đào tạo bài bản với các công cụ tiên tiến nhất cũng có khả năng thành công rất thấp. Nhưng bạn có thể thành thạo nếu bạn đi theo một phương pháp phù hợp và quyết tâm biến nó thành “ngón nghề” của bạn.
Ngoài ra, việc làm chủ thị trường chứng khoán đòi hỏi một hình thức lý luận hoàn toàn khác so với các lĩnh vực khác, nên những người muốn đạt được thành tựu phải dành một lượng lớn nỗ lực và một khoảng thời gian đáng kể để phát triển sự chính xác, linh hoạt cũng như cách kiểm soát cảm xúc cần thiết để thành công. Bạn phải học cách sử dụng phán đoán của mình và loại bỏ suy nghĩ của người khác.
Khi bạn nghi ngờ, đừng làm gì hết!
Đừng xông vào thị trường với một nửa niềm tin; hãy chờ cho đến khi niềm tin đủ lớn.
Wyckoff đã viết về việc tuân thủ các nguyên tắc một cách đúng đắn. Chọn các cổ phiếu tốt nhất để giao dịch, rèn luyện tính kiên nhẫn và chỉ mở một vị thế khi nó sẵn sàng tăng hoặc giảm. Không cho phép bản thân tham gia trò chơi tiên đoán và khi các tín hiệu không rõ ràng, hãy đứng ngoài giao dịch cho đến khi chúng trở nên rõ ràng hơn. Thị trường luôn cho bạn biết phải làm gì. Nó nói với bạn: Điểm Vào, Điểm Ra, Dời điểm dừng lỗ, Đóng vị thế, Giữ thái độ trung lập, Chờ một cơ hội tốt hơn. Tất cả những điều này là tín hiệu của thị trường và bạn phải đi vào tâm trí của bạn, nơi bạn đang tiếp xúc với thị trường từ chính hành động của nó.
Hãy đứng ở vị trí trung lập một cách thường xuyên
Đừng mong tàu của bạn sẽ cập bến trừ khi bạn đã bước lên một chuyến tàu.
Đóng các vị thế của bạn và đứng ngoài thị trường trong một khoảng thời gian nhất định là rất hữu ích bởi như Wyckoff đã đề cập: “Một vị trí trung lập làm rõ tâm trí của chúng ta”.
Cảm xúc
Sợ hãi và tham lam là hai trong số những cảm xúc lớn nhất chi phối nhất trong giao dịch. Chúng giống như một bức màn trong tâm trí của những nhà giao dịch, chúng che khuất tâm trí và ngăn cản họ hành động với một trí thông minh cần thiết. Wyckoff đã đưa ra những ví dụ về các khách hàng của mình, những người mà ông đã giúp họ sớm đóng các vị thế mua trước một vụ sụp đổ tồi tệ trên thị trường chứng khoán. Những khách hàng này trông có vẻ lo lắng, giữ tiền mặt của họ khi thị trường chạm đáy, nhưng lại quá sợ hãi để quay trở lại thị trường khi cổ phiếu đang có giá hời. Chính những điều này đã đưa Wyckoff đến kết luận rằng: “Giao dịch thành công đòi hỏi 2 yếu tố: Sự can đảm và Tiền mặt.”
Wyckoff nói về những giao dịch của chính mình:“Vấn đề lớn nhất mà tôi phải đối mặt là loại bỏ cảm xúc, học cách giao dịch với một tâm trí sẵn sàng, không sợ hãi hay hy vọng. Cho dù là nó có lợi cho tôi hoặc chống lại tôi. Và tôi hài lòng vì mình không có sự thiên vị trong cảm xúc”.
Bậc thầy
Wyckoff là một hiện tượng ở Phố Wall trong bốn mươi năm vào đầu thế kỷ trước. Trong thời gian ở Phố Wall, ông đã gặp và tiếp xúc với nhiều huyền thoại vĩ đại của Phố Wall bao gồm J.P. Morgan, Jesse Livermore, E.H. Harriman, James Keene, John W. Gates, và nhiều hơn nữa. Ông đã học được những gì người trong cuộc làm, ông nghiên cứu hoạt động trong ngày của các nhà giao dịch bậc thầy, chi tiết các hoạt động của họ, và để lại nó cho hậu thế. Chúng ta cần tri ân Wyckoff, một trong những người vĩ đại nhất trong lĩnh vực mà chúng ta gọi là phân tích kỹ thuật. Chúng ta biết rằng việc thành thạo phân tích kỹ thuật có thể dẫn đến thành công trên thị trường chứng khoán. Và dưới đây là một vài lời nhắn nhủ:
“Khi bất cứ ai nói với bạn rằng, không ai có thể dự báo các chuyển động ngắn hoặc trung hạn trên thị trường chứng khoán với bất kỳ mức độ thành công nào, anh ta chỉ đơn thuần là tự thú nhận sự bất lực của chính mình. Đã có một thời kỳ, mọi người nói rằng xe ngựa phải có ngựa kéo, nếu không chúng sẽ không di chuyển. Một số ít người đã cống hiến cả đời cho nghành khoa học phân tích kỹ thuật đã nhận thấy rằng: Lợi nhuận là có thể kiếm được, đã kiếm được, đang kiếm được và sẽ luôn kiếm được”.
Bài viết khá là dài, nhưng mình quyết định không tách nó ra mà giữ nguyên nó như một khối thống nhất. Bài viết có thể được xem như là một dạng tản văn của thị trường tài chính, có thể một số anh em sẽ thất vọng vì không có chút phân tích kỹ thuật hay hệ thống giao dịch nào. Nhưng hẳn sẽ có những bài học mà anh em có thể tự rút ra, tự chiêm nghiệm!
Nguồn: Stocks and Commodities
Có thể bạn quan tâm:
Làm giàu từ chứng khoán bằng phương pháp VSA chính gốc
Nghiên cứu chuyên sâu về cách giao dịch của Wyckoff
