Blockchain đang tạo nên làn sóng mới trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực tài chính. Là người quan tâm hoặc có ý định đầu tư vào tiền điện tử nói riêng và công nghệ blockchain nói chung, chắc chắn bạn cũng sẽ tò mò về khái niệm này.

Công nghệ blockchain: Chìa khóa vàng trong kỷ nguyên tiền điện tử và hơn thế nữa

Công nghệ Blockchain là gì?

Công nghệ Blockchain là một cơ chế cơ sở dữ liệu tiên tiến cho phép chia sẻ thông tin minh bạch trong một mạng lưới.

Cơ sở dữ liệu Blockchain lưu trữ dữ liệu trong các khối được liên kết với nhau trong một chuỗi. Dữ liệu có sự nhất quán theo trình tự thời gian vì bạn không thể xóa hoặc sửa đổi chuỗi mà không có sự đồng thuận từ mạng lưới.

Do đó, người dùng có thể sử dụng công nghệ Blockchain để tạo một sổ cái không thể chỉnh sửa hay biến đổi để theo dõi các đơn đặt hàng, khoản thanh toán, tài khoản và những giao dịch khác. Hệ thống có những cơ chế tích hợp để ngăn chặn các mục nhập giao dịch trái phép và tạo ra sự nhất quán trong chế độ xem chung của các giao dịch này.

Tầm quan trọng của Blockchain?

Các công nghệ cơ sở dữ liệu truyền thống đặt ra nhiều thách thức trong việc ghi lại các giao dịch tài chính. Chẳng hạn như hãy xét trường hợp bán một tài sản. Sau khi đã giao tiền, quyền sở hữu tài sản được chuyển cho người mua. Cả người mua và người bán đều có thể tự ghi lại các giao dịch tiền tệ, nhưng không nguồn nào là đáng tin cậy. Người bán có thể dễ dàng khẳng định rằng họ chưa nhận được tiền dù thực tế thế nào và người mua cũng có thể phản bác rằng họ đã chuyển tiền ngay cả khi họ chưa thanh toán.

Để tránh các vấn đề pháp lý có thể xảy ra, cần phải có một bên thứ ba đáng tin cậy để giám sát và xác thực các giao dịch. Sự hiện diện của cơ quan trung tâm này không chỉ làm giao dịch phức tạp thêm mà còn tạo ra một lỗ hổng. Nếu cơ sở dữ liệu trung tâm bị xâm phạm, cả hai bên đều có thể chịu thiệt hại.

Blockchain giảm thiểu những vấn đề như vậy bằng cách tạo ra một hệ thống chống làm giả, phi tập trung để ghi lại các giao dịch. Trong trường hợp giao dịch tài sản, người mua và người bán đều được chuỗi khối tạo cho một sổ cái riêng. Tất cả các giao dịch phải được cả hai bên chấp thuận và được cập nhật tự động vào sổ cái của cả hai trong thời gian thực. Các giao dịch trước đây có bất cứ sai sót nào cũng sẽ làm toàn bộ sổ cái sai lệch theo.

Những đặc tính đó của công nghệ blockchain đã dẫn đến việc công nghệ này được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả việc tạo ra tiền kỹ thuật số như Bitcoin.

Các ngành khác nhau sử dụng blockchain như thế nào?

Blockchain là một công nghệ mới nổi đang được các ngành khác nhau áp dụng theo cách thức sáng tạo.

Năng lượng

Các công ty năng lượng sử dụng công nghệ blockchain để tạo ra các nền tảng giao dịch năng lượng ngang hàng và hợp lý hóa việc tiếp cận năng lượng tái tạo.

Chẳng hạn, các công ty năng lượng dựa trên chuỗi khối đã tạo ra một nền tảng giao dịch để các cá nhân mua bán điện. Chủ nhà có các tấm pin mặt trời sử dụng nền tảng này để bán năng lượng mặt trời dư thừa của họ cho những người hàng xóm. Quá trình này phần lớn là được tự động hóa: đồng hồ đo thông minh tạo ra các giao dịch và chuỗi khối ghi lại những giao dịch này.

Tài chính

Các hệ thống tài chính truyền thống, như ngân hàng và sàn giao dịch chứng khoán, sử dụng các dịch vụ Blockchain để quản lý các khoản thanh toán trực tuyến, tài khoản và giao dịch thị trường.

Ví dụ: Singapore Exchange Limited, một công ty cung cấp các dịch vụ giao dịch tài chính tại châu Á, sử dụng công nghệ blockchain để xây dựng một tài khoản thanh toán liên ngân hàng hiệu quả hơn. Bằng cách áp dụng chuỗi khối, họ đã giải quyết được nhiều thách thức, bao gồm xử lý hàng loạt và đối soát thủ công hàng nghìn giao dịch tài chính.

Truyền thông và giải trí

Các công ty trong lĩnh vực truyền thông và giải trí sử dụng hệ thống Blockchain để quản lý dữ liệu bản quyền. Xác minh bản quyền là rất quan trọng để các nghệ sĩ nhận được thù lao công bằng. Cần nhiều giao dịch để ghi lại việc bán hoặc chuyển giao nội dung bản quyền.
Sony Music Entertainment Japan sử dụng các dịch vụ Blockchain để quản lý quyền kỹ thuật số hiệu quả hơn. Họ đã sử dụng thành công chiến lược chuỗi khối để cải thiện năng suất và giảm chi phí xử lý bản quyền.

Bán lẻ

Các công ty bán lẻ sử dụng Blockchain để theo dõi sự lưu động của hàng hóa giữa nhà cung cấp và người mua.

Ví dụ: Amazon đã nộp bằng sáng chế cho một hệ thống công nghệ sổ cái phân tán sử dụng công nghệ blockchain để xác minh rằng tất cả hàng hóa được bán trên nền tảng đều đáng tin cậy. Người bán trên Amazon có thể lập bản đồ chuỗi cung ứng toàn cầu của họ bằng cách cho phép những người tham gia như nhà sản xuất, người giao hàng, nhà phân phối, người dùng cuối và người dùng thứ cấp thêm sự kiện vào sổ cái sau khi đăng ký với cơ quan cấp chứng nhận.

Công nghệ blockchain có những đặc điểm gì?

1. Phi tập trung

Phi tập trung trong blockchain chỉ việc chuyển quyền kiểm soát và ra quyết định từ thực thể tập trung (cá nhân, tổ chức hoặc nhóm) sang một mạng lưới phân tán.

Các mạng lưới blockchain phi tập trung sử dụng tính minh bạch để giảm nhu cầu phải có sự tin tưởng giữa những người tham gia. Các mạng lưới này cũng ngăn cản những người tham gia sử dụng quyền hạn hoặc quyền kiểm soát lên nhau, làm suy yếu chức năng của mạng lưới.

2. Bất biến

Bất biến có nghĩa là một cái gì đó không thể thay đổi được. Không người tham gia nào có thể làm giả giao dịch sau khi ai đó đã ghi lại giao dịch này vào sổ cái được chia sẻ. Nếu bản ghi giao dịch có lỗi, bạn phải thêm giao dịch mới để bù trừ cho lỗi và cả hai giao dịch đều được hiển thị trong mạng lưới.

3. Đồng thuận

Một hệ thống blockchain thiết lập các quy tắc về sự đồng thuận của người tham gia cho phép ghi lại các giao dịch. Bạn chỉ có thể ghi lại các giao dịch mới khi đa số người tham gia mạng lưới đồng thuận.

Các thành phần chính của công nghệ blockchain là gì?

Cấu trúc chuỗi khối có các thành phần chính sau:

Sổ cái phân tán

Sổ cái phân tán là cơ sở dữ liệu dùng chung trong mạng lưới blockchain lưu trữ các giao dịch, chẳng hạn như một tệp dùng chung mà mọi người trong nhóm có thể chỉnh sửa.
Trong hầu hết các trình chỉnh sửa văn bản dùng chung, bất kỳ ai có quyền chỉnh sửa đều có thể xóa toàn bộ tệp. Tuy nhiên, công nghệ sổ cái phân tán có các quy tắc nghiêm ngặt về người có thể chỉnh sửa và cách chỉnh sửa. Bạn không thể xóa các mục nhập sau khi chúng đã được ghi lại.

Hợp đồng thông minh (smart contract)

Các công ty sử dụng hợp đồng thông minh để tự quản lý các hợp đồng kinh doanh mà không cần bên thứ ba hỗ trợ. Đây là các chương trình được lưu trữ trên hệ thống blockchain chạy tự động khi đáp ứng các điều kiện đã định sẵn. Chúng kiểm tra điều kiện nếu-thì để các giao dịch có thể được hoàn thành một cách đáng tin cậy.

Ví dụ: một công ty kho vận có thể thiết lập một hợp đồng thông minh tự động thanh toán khi hàng hóa đến cảng.

Mật mã hóa khóa công khai

Mật mã hóa khóa công khai là một tính năng bảo mật để xác định những người tham gia duy nhất trong mạng lưới blockchain. Cơ chế này tạo ra hai bộ mã khóa cho các thành viên trong mạng lưới. Một mã khóa là mã khóa công khai cho mọi người trong mạng lưới dùng chung. Mã khóa còn lại là mã khóa riêng tư duy nhất của mỗi thành viên. Mã khóa riêng tư và công khai hoạt động cùng nhau để mở khóa dữ liệu trong sổ cái.

Ví dụ: John và Jill là hai thành viên trong mạng lưới. John ghi lại một giao dịch được mã hóa bằng mã khóa riêng tư của anh ấy. Jill có thể giải mã giao dịch này bằng mã khóa công khai của cô ấy. Bằng cách này, Jill tin chắc rằng John đã thực hiện giao dịch. Mã khóa công khai của Jill sẽ không hoạt động nếu mã khóa riêng tư của John bị làm giả.

Công nghệ blockchain đã phát triển như thế nào?

Công nghệ blockchain bắt nguồn từ cuối những năm 1970, khi một nhà khoa học máy tính tên là Ralph Merkle được cấp bằng sáng chế cho cây Băm hay cây Merkle. Những cây này là một cấu trúc khoa học máy tính để lưu trữ dữ liệu bằng cách liên kết các khối có sử dụng mật mã.

Vào cuối những năm 1990, Stuart Haber và W. Scott Stornetta đã sử dụng cây Merkle để triển khai một hệ thống trong đó dấu thời gian của tài liệu không thể bị làm giả. Đây là trường hợp blockchain xuất hiện đầu tiên trong lịch sử.

Công nghệ này đã tiếp tục phát triển qua 3 thế hệ

Thế hệ đầu tiên – Bitcoin và các loại tiền ảo khác

Vào năm 2008, một cá nhân hoặc một nhóm cá nhân ẩn danh chỉ được biết đến với cái tên Satoshi Nakamoto đã dựng lên “bộ khung” cho công nghệ blockchain ở hình thái hiện đại. Nhiều tính năng của hệ thống chuỗi khối Bitcoin vẫn đóng vai trò then chốt trong công nghệ blockchain cho đến ngày nay.

Thế hệ thứ hai – hợp đồng thông minh

Một vài năm sau khi những đồng tiền thế hệ đầu tiên xuất hiện, các nhà phát triển bắt đầu xem xét về các ứng dụng blockchain ngoài tiền điện tử.

Ví dụ: những người phát minh ra Ethereum đã quyết định sử dụng công nghệ blockchain trong các giao dịch chuyển nhượng tài sản. Đóng góp đáng kể của họ là tính năng hợp đồng thông minh.

Thế hệ thứ ba – tương lai

Khi các công ty khám phá và triển khai các ứng dụng mới, công nghệ blockchain vẫn tiếp tục cải tiến và phát triển. Các công ty đang giải quyết những hạn chế về quy mô cũng như điện toán và trong cuộc cách mạng blockchain đang diễn ra này, tồn tại vô vàn cơ hội.

Sự khác biệt giữa Bitcoin và Blockchain là gì?

Vì Bitcoin là một ứng dụng thời đầu của công nghệ blockchain nên nhiều người vô tình sử dụng Bitcoin để chỉ blockchain, tạo ra sự nhầm lẫn về thuật ngữ này. Nhưng công nghệ blockchain có nhiều ứng dụng ngoài Bitcoin.

Bitcoin là một loại tiền kỹ thuật số hoạt động mà không có bất kỳ sự kiểm soát tập trung nào. Bitcoin ban đầu được tạo ra để thực hiện các giao dịch tài chính trực tuyến nhưng hiện Bitcoin được coi là tài sản kỹ thuật số có thể được chuyển đổi sang bất kỳ loại tiền tệ toàn cầu nào khác, như USD hoặc euro. Một mạng lưới chuỗi khối Bitcoin công khai tạo và quản lý sổ cái trung tâm.

Mạng lưới Bitcoin

Một sổ cái công khai ghi lại tất cả các giao dịch Bitcoin và các máy chủ trên khắp thế giới giữ các bản sao của sổ cái này. Các máy chủ này giống như ngân hàng. Mặc dù mỗi ngân hàng chỉ biết về số tiền mà khách hàng của họ trao đổi nhưng các máy chủ Bitcoin biết về mọi giao dịch Bitcoin trên thế giới.

Bất kỳ ai có máy tính đều có thể thiết lập một trong những máy chủ này, được gọi là nút. Điều này giống như mở ngân hàng Bitcoin của riêng mình thay vì mở tài khoản ngân hàng.

Đào Bitcoin

Trên mạng lưới Bitcoin công khai, các thành viên đào tiền điện tử bằng cách giải các phương trình mật mã để tạo ra khối mới. Hệ thống phát công khai mỗi giao dịch mới lên mạng lưới và chia sẻ từ nút này sang nút khác. Cứ sau khoảng 10 phút, các thợ đào thu thập những giao dịch này vào một khối mới và thêm chúng vĩnh viễn vào chuỗi khối, đóng vai trò như sổ tài khoản cuối cùng của Bitcoin.

Việc đào Bitcoin đòi hỏi nguồn lực điện toán đáng kể và mất nhiều thời gian do sự phức tạp của quy trình phần mềm. Đổi lại, các thợ đào kiếm được một khoản tiền điện tử nhỏ. Các thợ đào đóng vai trò như những người thư ký hiện đại ghi lại các giao dịch và thu phí giao dịch.

Tất cả những người tham gia trên toàn mạng lưới đạt được sự đồng thuận về việc ai sở hữu đồng tiền nào, bằng cách sử dụng công nghệ mật mã hóa blockchain.

Happy Live Team tổng hợp

Nguồn: aws.amazon, Internet

Có thể bạn quan tâm

Blockchain: Bước ngoặt lịch sử hay chỉ là bong bóng?ĐẶT NGAY