Một trong những cách dạy trẻ về tiền bạc hay nhất là lồng ghép vào các tình huống thường nhật. Hãy tìm ra những khoảnh khắc tuyệt vời này và tận dụng chúng để truyền tải thông điệp cho trẻ!

Hầu hết trẻ em bắt đầu học hỏi về tiền sớm hơn nhiều người tưởng. Quá trình học thường từ quan sát người lớn xung quanh. Do đó các quyết định chi tiêu mỗi ngày và cách tiết kiệm của bạn có thể trở thành những khoảnh khắc, là cơ hội trò chuyện với trẻ về tiền bạc, để chúng học được thói quen chi tiêu và tiết kiệm từ sớm. 

Trong video này, chúng ta sẽ xem xét những cách trò chuyện và dạy trẻ khác nhau, khi trẻ ở bậc tiểu học, trung học cơ sở và cuối cùng là lứa tuổi teen ở trung học phổ thông.

1. Với trẻ ở bậc tiểu học

Với trẻ ở bậc tiểu học, tốt nhất là những bài học đơn giản về cách tiền hoạt động. Ví dụ, một chuyến đi thông thường đến cửa hàng tạp hóa có thể là cơ hội cho trò chơi tiết kiệm tiền. Khi trẻ chọn một món đồ từ danh sách cần mua, hãy để trẻ chọn giá và so sánh giữa các thương hiệu khác nhau với mục tiêu tìm ra mức giá rẻ nhất.

Khi trẻ lớn hơn, bạn có thể dạy về việc so sánh giá theo lượng hàng để hiểu được mua số lượng lớn có thể giúp bạn tiết kiệm tiền. Bạn cũng có thể giao nhiệm vụ cho trẻ tìm phiếu thưởng cho các món đồ trong danh sách. Rồi có thể cho trẻ một ít trong số tiền mà bé giúp bạn tiết kiệm, như một phần thưởng.

Bằng việc biến công việc mua sắm thành yêu cầu tiết kiệm, bạn dạy trẻ thói quen cân nhắc giá cả của một món đồ trước khi mua. Ngoài ra, đó là cách tuyệt vời để giúp trẻ vui đùa trong lúc mua sắm.

Lần sau, bạn đến cửa hàng đồ chơi, đây có thể là cơ hội tốt để dạy trẻ lựa chọn sao cho vừa túi tiền. Thoạt đầu trẻ có thể muốn mang cả cửa hàng về nhà. Nhưng nếu bạn đưa trẻ một khoản tiền nhất định, trẻ có thể tìm cách thu hẹp các lựa chọn lại dựa trên số tiền thực cầm. Từ đó trẻ học được thế nào là đánh đổi, như nên chọn một món đồ chơi bự hay nhiều món đồ chơi nhỏ.

Bấy giờ, khi trẻ đến quầy tính tiền, có thể bé sẽ để ý tổng tiền cao hơi so với giá đồ chơi (do chịu thuế). Hẳn là hiểu được thuế sẽ là thử thách đối với trẻ nhỏ, nhưng khi lớn hơn một chút, bạn có thể cùng trẻ xem hóa đơn và chỉ bé cách tính thuế. Bên cạnh đó, bạn cũng chỉ ra những thứ vận hành được nhờ thuế như trường học hay đường đi.

2. Với trẻ ở bậc trung học phổ thông

Các bạn nhỏ ở bậc trung học cơ sở có thể đã là những người tiêu dùng thành thạo. Điều đó có nghĩa đây là thời điểm tốt để củng cố thói quen tiền bạc và dạy chúng nhiều điều khác như chi tiêu điện tử.

– Củng cố thói quen về tiền bạc

Ví dụ như bạn dự định đi ăn tối bên ngoài, bạn có thể nói về sự đánh đổi giữa ăn ở ngoài và ở nhà. Ăn ở ngoài có thể tiện và vui, nhưng thói quen như vậy thường đắt đỏ. Hãy đố trẻ đoán giá tiền cho bữa tối ở nhà hàng ưa thích, tính luôn thuế và tiền tip, rồi bảo trẻ đoán chi phí cho bữa ăn tối ưa thích của chúng ở nhà. Giá tiền mua đồ nấu và thời gian chuẩn bị thức ăn rồi dọn dẹp sau đó. 

Dạy trẻ rằng bé có thể tiết kiệm tiền bằng cách tự nấu nướng, như vậy cũng có thể giúp trẻ hiểu giá trị của thời gian và nỗ lực.

– Chi tiêu trên kỹ thuật số

Chơi trò chơi với trẻ trên điện thoại hoặc máy tính bảng có thể là thời gian tốt để nói chuyện về chi phí chơi điện tử. Trẻ có thể không nhận ra những ứng dụng, nhạc chuông chỉ 99 xu sẽ tăng dần theo thời gian. Có lẽ bạn muốn đặt ra một số quy tắc nền như đề nghị trẻ xin ý kiến trước khi tải hoặc bảo trẻ theo dõi chi tiêu online và đặt giới hạn.
Lần tới trẻ đòi mua phim hay trò chơi thì đó là thời gian tốt để nói về mua và thuê. Hỏi trẻ có thực sự muốn xem bộ phim đó nhiều lần không. Nếu không, thuê phim sẽ giúp trẻ tiết kiệm kha khá. Hay nếu trẻ muốn mua trò chơi, hãy hỏi trẻ có muốn thuê trước khi chắc chắn mua. Sau đó trẻ có thể quyết định.

3. Với các bạn ở bậc trung học phổ thông

Ở bậc trung học phổ thông, con cái trở nên độc lập và nhiều kinh nghiệm với tiền bạc hơn. Nhưng cũng có nhiều cám dỗ chi tiêu hơn ở lứa tuổi teen.

Lần tới khi bạn mua sắm quần áo với trẻ. Hãy nhắc trẻ ưu tiên thứ cần nhiều hơn thứ muốn. Nếu trẻ dành toàn bộ số tiền vào vài bộ áo quần thời thượng, trong khi cái thực sự cần là áo khoác thì sẽ ân hận khi mùa đông đến mất. 

Bạn có thể dạy trẻ để ý thời điểm khuyến mãi bằng tìm kiếm trên mạng, có thể giúp trẻ kiếm được món đồ với giá hời.

Khi bạn trả tiền điện thoại, hãy ngồi lại cùng trẻ, xem xét cước phí. Nếu trẻ trả tiền mỗi lần nhắn tin cho bạn bè thì hãy xem cước phí tăng lên đến thế nào. Kiểm tra hóa đơn với teen mỗi tháng có thể giúp trẻ tạo thói quen nhìn hóa đơn cẩn thận để xem xét có khoảng phát sinh bất thường nào không. Đây cũng là cơ hội để cùng trẻ tìm ra giải pháp thay thế rẻ hơn cho gia đình.

Trên cả thói quen tốt về tiền thường nhật thì dạy trẻ tiết kiệm cho những chi phí đắt đỏ hơn có thể giúp ích cho tương lai của chúng, như học đại học. Lần tới, nếu chủ đề về đại học xuất hiện, ví dụ như khi bạn đang xem trận bóng một trường đại học với trẻ hay về môn học ưa thích ở trường. Đó là thời điểm tốt để thảo luận về chi phí đại học và khả năng hỗ trợ của bạn. 

Đề ra những kỳ vọng sớm có thể giúp teen chuẩn bị cho tương lai và động viên trẻ tìm ra cách đóng góp vào việc trả học phí.

Đây chỉ là một số ví dụ trong các cơ hội hàng ngày để nói chuyện với trẻ về tiền bạc. Một khi bạn đã có thói quen này, việc tìm những khoảnh khắc dạy trẻ sẽ dễ dàng hơn. Bạn càng bắt đầu sớm thì càng đặt nền tảng sớm cho trẻ trong thói quen tiền bạc sau này.

Nguồn: Bank of America, Vietsub by Happy Live