THẾ GIỚI TÀI CHÍNH DIỄN BIẾN KHÓ LƯỜNG

Thứ Ba, 12-01-2021 | 09:00 GTM+7

Covid-19 bùng phát đầu 2020 đã khiến thị trường tài chính tan tác khi ngoại trừ vàng thì các sản phẩm khác đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng, CK liên tục tìm đáy, BĐS đóng băng và cả tiền mã hóa như Bitcoin cũng sụt giảm. Nhiều dự báo lúc bấy giờ tin chắc rằng năm 2020 sẽ rất là tồi tệ.

2020 đầy bất ngờ

Tuy vậy bất ngờ đã xảy ra, kể từ khi bắt đầu Quý II thì TTCK bắt đầu tăng trở lại trong sự nghi ngờ, thanh khoản BĐS cải thiện cho đến Quý III thì hội chứng FOMO (Fear Of Missing Out – sợ bỏ lỡ cơ hội) bùng nổ đẩy các thị trường liên tục thiết lập các đỉnh cao mới. Số lượng mở TKCK cũng như giao dịch tài chính không chỉ ở VN mà cả toàn cầu tăng vọt. Số liệu từ các Sở GD từ Mỹ, Châu Âu đến Châu Á với mức tăng tính bằng lần so với cùng kỳ trong bối cảnh giãn cách xã hội nhưng mọi người vẫn có nhu cầu kiếm tiền đồng thời bù lỗ cho các khó khăn cũng như mất thu nhập. Thậm chí nhiều TKGD ở Mỹ được mở với đúng số tiền $1.200 bằng với số tiền mà Sở Thuế vụ Hoa Kỳ “thối lại” cho người dân mùa Covid-19.

Kỷ lục nối tiếp kỷ lục

Các sản phẩm tài chính liên tục tăng bằng lần trong năm nay. Sau khi vàng tăng giá lên mức cao nhất lịch sử vào giữa năm thì CK Mỹ, Châu Á, Châu Âu liên tục lập đỉnh lịch sử sau đó và đến tận cuối năm 2020 đến phiên Bitcoin lên tiếng khi bất ngờ vượt đỉnh cao nhất thời đại của mình trước đó từ năm 2017 (đạt $20.000) khi có lúc cán mốc $35.000 giúp đồng tiền này tính từ lúc được giao dịch lần đầu tiên cách đây 11 năm đã tăng tới hơn hơn 45 triệu lần, hiện chiếm hơn 70% vốn hóa thị trường tiền số và vượt xa tất cả mọi kỷ lục về tăng giá khác trong lịch sử thế giới tài chính. Còn tính riêng trong năm 2020 đồng tiền số này đã tăng tới 4 lần kể từ đầu năm và nếu tính từ mức thấp nhất thì Bitcoin đã tăng hơn 7 lần vượt cả CP Tesla (chỉ tính mức tăng của các sản phẩm phổ biến). CP này với mức tăng khủng khiếp đã giúp Elon Musk từ hạng 40 xếp hạng người giàu TG năm ngoái đã lên hạng 2 trong DS năm nay. Đồng thời ông cũng là tỷ phú đầu tiên trong lịch sử kiếm được số tiền gần $150 tỷ chỉ trong 1 năm. Và giúp Tesla trở thành hãng xe có vốn hóa thị trường lớn nhất và hơn cả vốn hóa của cả 6 hãng xe đứng sau là Toyota, Volkswagen, Daimler, General Motors, BMW và Honda cộng lại dù doanh số không bằng 1 phần nhỏ của các công ty này.

Đối với TTCK trong nước thì chỉ số VN-Index chỉ tăng chưa tới 20% nếu so với đầu năm 2020 nhưng nếu tính từ mức thấp nhất đã tăng 70% đạt 1.100 điểm và HNX-Index còn tăng hơn gấp đôi để vượt 200 điểm. Dù các chỉ số CK còn cách khá xa đỉnh lịch sử nhưng với mức tăng này thì năm 2020 TTCK Việt Nam đã có mức tăng cao hàng đầu lịch sử của mình. Năm 2020 cũng đánh dấu số lượng TK của NĐTCN mở hàng tháng và thanh khoản thị trường cao nhất lịch sử.

CK, vàng (đều lập kỷ lục lịch sử), vàng chạm mốc $2.075/toz và chỉ số Dow Jones của Mỹ vượt 30 ngàn điểm; TT BĐS của Mỹ và nhiều nước khác (kể cả Việt Nam) có số lượng giao dịch và giá cũng tăng cao thậm chí là cả TPCP và TPDN cũng thu hút được dòng tiền từ các NĐT F0 đến các định chế tài chính lớn kể cả những tổ chức vốn có truyền thống đầu tư an toàn như Quỹ hưu trí.

THẾ GIỚI TÀI CHÍNH DIỄN BIẾN KHÓ LƯỜNG

Tiền ngập mặt và nợ bao vây

Trong bối cảnh các quốc gia nới lỏng tiền tệ, tiền khắp nơi nhưng kinh tế toàn cầu vẫn khó khăn và nợ nần thì chồng chất. Số liệu thống kê từ nhiều nguồn cho thấy nợ công toàn cầu vượt 80 ngàn tỷ USD. Tổng các loại nợ (nợ công, nợ DN, nợ hộ gia đình, nợ CN (cá nhân)…) cũng chạm 280 ngàn tỷ USD. Tiền nhiều, nợ cũng nhiều nhưng đa số các nguồn trên lại chạy vào tài sản tài chính như là CK, BĐS, vàng…để kiếm tiền nhanh và có thể online được thay vì phải bạc mặt ra đường kiếm tiền mà còn lo sợ bệnh dịch. Vì thế nên mới tạo ra mô hình chữ K năm nay (kinh tế còn đang chật vật nhưng bong bóng tài sản đã ở sát bên). Điều này khiến cho Bitcoin năm nay trở thành một dạng tài sản an toàn, nơi trú ẩn cho dòng tiền nhờ số lượng chỉ có giới hạn là 21 triệu (không bao gồm các phiên bản con được hard fork) nghĩa là lạm phát được kiểm soát chưa kể 1/3 số này đang “rơi vào khoảng không im lặng” do người nắm giữ nó quên địa chỉ bí mật của ví điện tử hay bởi do nhiều nguyên nhân khác.

Thế giới tài chính 2021 sẽ ra sao

Với thời đại 4.0 thế giới tài chính cũng biến đổi nhiều hơn, đặc biệt hậu dịch Covid-19 thúc đẩy điều này nhanh hơn nữa khi mọi người sống trong thế giới số nhiều hơn. Những khái niệm về kinh tế số và mới đây là tài chính số liên tục được đề cập trong năm 2020. Thị trường tài chính sẽ có nhiều biến động khi tài chính hiện nay được xem là tài chính truyền thống và tương lai sẽ là tài chính công nghệ, tài chính số.

Chẳng hạn mới đây trên trang cá nhân của tỷ phú Elon Musk, ông có trao đổi với các NĐT và gây chú ý về khả năng chuyển “những giao dịch lớn” trong bảng cân đối kế toán của Tesla thành CK số. Giới đầu tư thậm chí tin rằng công ty Tesla của Elon Musk sẽ sớm số hóa CP thành CK KTS. Hay CEO của Aave, Stani Kulechov muốn Tesla gia nhập tài chính phi tập trung (DeFi) hay một dạng stablecoin được neo với CP thật. Hiện nay nhiều công nghệ, nền tảng công nghệ ngày một nhiều hơn, hữu ích hơn, tốc độ ứng dụng thực tiễn tăng nhanh như DeFi (tài chính phi tập trung), CK điện tử, tài chính số, Storage… Đơn cử DeFi chỉ trong 1 năm quy mô ứng dụng và nhận được đầu tư trên TG đã tăng hàng trăm lần.

Với TTCK Việt Nam những công ty, DN ứng dụng tốt, tạo hiệu quả kinh doanh cho mình sẽ giúp thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư từ đó ảnh hưởng tích cực đến giá CP. Nhất là trong bối cảnh TTCK tăng quá nóng trong năm 2020 với mức thanh khoản khủng nên nếu muốn duy trì mức tăng này thì cần phải có nhiều dòng tiền hơn và kinh tế cần phục hồi nhanh hơn hiện nay. Tuy vậy do kinh tế còn trên đà phục hồi nhưng tài sản tài chính đã tăng nóng dễ xảy ra hiện tượng bong bóng khi mà hiện tượng FOMO lan rộng với các NĐT F0. Do vậy năm 2021 CK sẽ có dấu hiệu phân hóa, nghĩa là các CP có “câu chuyện” tốt như ứng dụng hiệu quả những công nghệ vào kinh doanh (giống như Tesla 2020), đổi mới sản phẩm dịch vụ phù hợp với môi trường kinh doanh thay đổi vẫn sẽ tạo ấn tượng với NĐT từ đó thu hút dòng tiền. Ngược lại các công ty không thích nghi được sẽ đi xuống. Điều này sẽ rõ nét hơn khi dòng tiền trên TTCK hiện nay chủ yếu từ các NĐTCN đang “cân” được luôn cả các NĐT tổ chức, NĐTNN vốn bán ròng liên tiếp trong năm 2020. Vì thế việc duy trì dòng tiền mạnh như thế trong một thời gian dài là sẽ rất khó mà sẽ tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm và có thể cả những ngành bị tác động nhiều bởi đại dịch sẽ phục hồi lại sau Covid-19 như vận tải, du lịch hay năng lượng…và những CP của những công ty có sự thích nghi tốt thời hậu dịch mà không phụ thuộc vào ngành nào nếu họ có thể linh hoạt việc kinh doanh của mình.

Còn về TT BĐS sau một năm tương đối tích cực trừ phân khúc cho thuê gặp khó khăn khi giá giảm trên diện rộng. Còn các phân khúc to nhỏ khác đều có thanh khoản cải thiện nửa cuối năm 2020 thậm chí giá tăng hơn so với 2019 nhờ dòng tiền đổ sang các kênh đầu tư và BĐS hưởng lợi lớn nhờ đây là kênh truyền thống. Tuy vậy tương tự CK, năm 2021 sau Covid-19 có thể thúc đẩy giúp phân khúc cho thuê phục hồi nhưng các phân khúc khác sẽ có sự phân hóa khi dòng tiền sẽ được điều tiết nhiều hơn vào thúc đẩy kinh tế và hạn chế vào các kênh rủi ro có yếu tố đầu cơ lớn như BĐS và cả CK cùng các lĩnh vực không ưu tiên.

Vàng là sản phẩm gây ấn tượng mạnh mẽ nhất trong nửa đầu năm 2020 nhưng lại gần mất hút vào nửa cuối năm khi mà CK, BĐS, Bitcoin lập đỉnh. Tuy vậy để phục hồi kinh tế thì “tiết mục” nới lỏng tiền tệ không một quốc gia nào là không áp dụng. Do đó vàng vẫn sẽ là một kênh phòng thủ, đặc biệt với chu kỳ tăng giá của vàng còn ngắn (chỉ mới từ 2018, thậm chí nửa cuối 2020 còn bị điều chỉnh) trong khi CK đã có chu kỳ quá dài (như CK Mỹ đã tới 12 năm), BĐS cũng thế nên vàng dễ hút được dòng tiền hơn. Tuy nhiên cần lưu ý chính sách của sẽ hướng dòng tiền vào kinh tế chứ không phải đầu cơ nên giá vàng được dự báo sẽ phục hồi, thậm chí vượt đỉnh cũ nhưng sẽ khó mà duy trì tốc độ tăng giá mạnh như giai đoạn đầu 2020.

Cuối cùng 2021 sau hậu dịch Covid-19 đã làm cho môi trường kinh doanh thay đổi rất lớn, thậm chí là lớn nhất trong nhiều năm qua. Các kênh đầu tư, các lĩnh vực kinh doanh đều phải thay đổi, nhiều ngành nghề có thể biến mất cũng giống như nổi lên các ngành nghề mới như streamer, kỹ sư blockchain, các công việc làm việc từ xa…Do đó các công ty, ngành nghề, lĩnh vực nào thích nghi được đều đáng để đầu tư thời hậu dịch.

Nguồn: Phan Dũng Khánh

Có thể bạn quan tâm: Điều Quan Trọng Nhất – Howard Marks

Sự khôn ngoan khác biệt dành cho những nhà đầu tư thông minh

(Cuốn sách huyền thoại Warren Buffett khuyên mọi NĐT nên đọc)

Điều quan trọng nhất