Hệ thống đầu tư Canslim: 5 điều bạn cần phải biết về “Chu kỳ thị trường”
Bạn sẽ tạo dựng được thành công bền vững trên thị trường chứng khoán, bằng cách chỉ mua trong thị trường giá lên và bảo vệ lợi nhuận khi thị trường giá xuống bắt đầu. Mọi thứ đều xuất phát từ hiểu biết cách thức hoạt động của chu kỳ thị trường.
5 điều cần am hiểu về chu kỳ thị trường chứng khoán
1. Mục tiêu của bạn là kiếm tiền trong thị trường tăng giá và bảo vệ lợi nhuận khi xu hướng giảm giá xuất hiện.
William O’Neil từng nói, ông cảm thấy đây là bài học rất khó để học giống như hàng triệu nhà đầu tư khác, ông kiếm được nhiều tiền trong thị trường tăng giá từ giữa đến cuối những năm 1990, nhưng nhanh chóng trả lại cho Ngài thị trường phần lớn lợi nhuận khi bong bóng dotcom đổ vỡ vào cuối năm 2000.
Thậm chí trước đó, ông đã biết thị trường chứng khoán “có tính chu kỳ” nhưng ông không hiểu được những chu kỳ này tác động đến danh mục của ông như thế nào. Ông không hề biết:
– Làm thế nào để biết khi nào xu hướng thị trường đang thay đổi.
– Phải có hành động gì khi sự thay đổi này đang diễn ra?
Nhiều người không biết phải làm gì. Chẳng có gì phải ngạc nhiên trước thực tế này vì mọi người vẫn thường nói (a) bạn không thể định thời điểm thị trường, và (b) “mua và nắm giữ” là chiến lược an toàn nhất. Những bí quyết này đã khiến nhiều nhà đầu tư thua lỗ nặng.
Giờ đây, bạn đã hiểu thị trường thực tế hoạt động như thế nào. Các nhà đầu tư “mua và nắm giữ” có thể kiếm được nhiều tiền trong thị trường tăng giá, nhưng họ chắc chắn sẽ trả lại tất cả lợi nhuận (và có thể thua lỗ) khi thị trường downtrend xuất hiện.
Bằng cách sử dụng danh sách kiểm tra mua và bán trong cuốn sách Làm giàu từ chứng khoán, bạn không cần phải tham gia những chuyến tàu lượn siêu tốc của thị trường. Chỉ cần tuân thủ những quy tắc cơ bản này, bạn sẽ kiếm được lợi nhuận bền vững trong thị trường tăng giá và bảo vệ thành quả lợi nhuận khi xu hướng bị thay đổi.
2. Biết được bạn đang ở đâu trong chu kỳ
Tất cả chúng ta đều biết “thị trường tăng giá” khi các chỉ số liên tục thiết lập đỉnh cao mới và “thị trường giảm giá” khi các chỉ số đang ở trong xu hướng giảm.
Nhưng điều quan trọng cần phải hiểu là, thậm chí trong một thị trường tăng giá, bạn vẫn có thể gặp phải “những đợt điều chỉnh trung hạn“. Đó là khi các chỉ số thị trường nghỉ ngơi và điều chỉnh trong vài tuần hoặc vài tháng, sau đó mới khôi phục lại xu hướng tăng. Độ sau những lần điều chỉnh trung hạn này rất khác nhau, nhưng chỉ số Nasdaq và S&P500 thường điều chỉnh đâu đó trong biên độ 10 -15%. Đây là những đợt điều chỉnh bình thường, không đủ để làm thay đổi toàn bộ xu hướng tăng.
Theo quy tắc chung, mức giảm dưới 20% được xem sự điều chỉnh trung hạn. Mức giảm trên 20% được định nghĩa là thị trường con gấu.
Hình sau minh họa điều này hoạt động như thế nào.
Thị trường tăng giá và thị trường giảm giá thường kéo dài bao lâu?
Chiều dài thời gian của mỗi thị trường cũng khác nhau, nhưng sau đây là một vài hướng dẫn chung:
– Thị trường tăng giá thường kéo dài 2-4 năm
– Thị trường con gấu thường kéo dài 8-9 tháng
Tại sao bạn phải biết đang ở “giai đoạn nào” trong chu kỳ thị trường tăng giá?
Bởi vì phần lớn tăng giá mạnh nhất thường xảy ra trong 1-2 năm đầu tiên của mỗi chu kỳ thị trường tăng giá, có hai điều thường xảy ra:
Thị trường trở nên biến động hỗn loạn hơn: Đó là dấu hiệu cho thấy con bò tót đã thấm mệt, và sự háo hức của nó lúc mới khởi đầu xu hướng tăng giờ đang mất dần. Các điều chỉnh trung hạn có thể trở nên thường xuyên và sâu hơn. Nhưng cho đến khi toàn bộ xu hướng tăng vẫn được duy trì, bạn vẫn còn nhiều cơ hội kiếm tiền. Hãy giữ cho đôi chân vẫn đứng ở trên mặt đất và tuân thủ danh sách kiểm tra tín hiệu mua và bán vì bạn hiểu rằng, thị trường con gấu sẽ xuất hiện bất cứ lúc nào.
Các cổ phiếu dẫn dắt bắt đầu lập đỉnh và giảm giá: Như mọi người thường nói, không cổ phiếu nào có thể tăng giá mãi mãi. Trong giai đoạn cuối của thị trường tăng giá, các nhà đầu tư tổ chức sẽ bắt đầu bán các cổ phiếu dẫn dắt để thu hồi tiền mặt. Khi họ bắt đầu bán, các cổ phiếu dẫn dắt sẽ giảm giá mạnh.
Khi điều này xảy ra, bất kể là tăng trưởng lợi nhuận của công ty nhanh như thế nào và sản phẩm của nó vĩ đại ra sao, thì đó cũng là thời điểm đẻ bảo vệ những đồng lợi nhuận mồ hôi nước mắt đã vất vả kiếm được. Bất kể đó là Apple, Google, Netflix, Chipotle Mexican Grill, hoặc bất cứ cổ phiếu dẫn dắt tên tuổi nào khác trong thị trường tăng giá, đây cũng là thời điểm bạn chốt lãi. Đó là cách duy nhất để ngăn cho con gấu không lấy lại những gì bạn đã vất vả kiếm được.
3. Luôn luôn quan sát thị trường ngay cả trong xu hướng giảm
Một trong những sai lầm lớn nhất mà bạn phạm phải là ngừng thực hiện những thói quen thường nhật và lờ đi thị trường chỉ vì xu hướng giảm giá hiện tại.Thậm chí trong một thị trường giảm giá mạnh, hãy luôn chú ý đến 4 ngày tăng giá kể từ đáy, vì đó có thể là đáy của một thị trường tăng giá. Đó là thời điểm mà ngày bùng nổ theo đà xuất hiện và hộp nhịp đạp thị trường có thể chuyển trạng thái từ “Thị trường đang ở trong xu hướng giảm” sang “Thị trường Tăng giá được xác nhận”.
Như bạn sẽ thấy ở điều số 5, nếu bạn không hình thành một danh sách cổ phiếu theo dõi ngay trong xu hướng giảm giá, nhiều khả năng bạn sẽ bỏ lỡ những cơ hội kiếm tiền tuyệt vời nhất trong xu hướng tăng giá sắp tới. Hãy xem thị trường giảm giá như là kỳ nghỉ giữa 2 mùa giải bóng chày. Bây giờ không phải là lúc bạn mua cổ phiếu, nhưng nếu bạn muốn có thành tích giao dịch siêu hạng khi “mùa giải” mới bắt đầu, bạn cần phải duy trì chế độ dinh dưỡng và luyện tập trong kỳ nghỉ. Bạn không bao giờ muốn có một thân hình thừa cân vào “ngày mở màn” của mùa giải mới (chính là xu hướng tăng giá mới).
Mark Minervini chia sẻ trong cuốn sách Phù thủy giao dịch chứng khoán của mình rằng: Các siêu cổ phiếu có xu hướng dẫn dắt thị trường chung tại các điểm đảo chiều quan trọng. Khi thị trường chạm đáy. các cổ phiếu dẫn dắt – tức là những cổ phiếu có khả năng kháng cự tốt nhất với xu hướng giảm – sẽ quay đầu và bật tăng đầu tiên, thường vài trước vài ngày, vài tuần hoặc thậm chí vài tháng so với chỉ số của thị trường chung, như ở thị trường chứng khoán Việt Nam (chỉ số đại diện là VN-Index). Những cổ phiếu này sẽ là những cái tên đầu tiên phá vỡ đỉnh cũ và thiết lập đỉnh cao mới, ngay cả khi các chỉ số thị trường chung mới bắt đầu phục hồi từ đáy. Thời điểm tây lý thị trường nhìn chung vẫn còn u ám, thông tin trên truyền thông vẫn chủ yếu mang sắc thái tiêu cực hoặc thận trọng. Tuy nhiên khi xu hướng tăng dần lan rộng, nhiều cổ phiếu hơn tham gia vào đà tăng, kéo chỉ số chung đi lên. Tất nhiên, các cổ phiếu dẫn dắt sẽ tiếp tục tăng mạnh hơn nữa và lúc này, cảm xúc thị trường bắt đầu chuyển từ siwj hãi sang lạc quan.
Việc theo dõi sát các cổ phiếu dẫn dắt sẽ giúp bạn sớm nhận diện được những cơ hội tốt nhất trước khi chúng được số đông nhà đầu tư phát triển. Đây không phải là một nguyên tắc mới đối với những nhà giao dịch sắc sảo – những người luôn hiểu rõ các tìm kiếm các siêu cổ phiếu. Huyền thoại đầu tư Jesse Livermore đã xây dựng sự nghiệp của mình bằng cách mua các cổ phiếu dẫn dắt trong những năm 1920 – 1930. 99% lợi nhuận ông kiếm được từ thị trường chứng khoán cũng đến từ việc sở hữu những cổ phiếu dẫn dắt.
4. Tìm kiếm cổ phiếu dẫn dắt mới trong thị trường tăng giá mới
Trong một chu kỳ tăng giá, luôn có một nhóm cổ phiếu mới, với đầy đủ đặc điểm Canslim và được xếp hạng cao, trở thành cổ phiếu dẫn dắt hoặc trụ đỡ giúp thị trường đi lên. Đây là những cổ phiếu thường tăng giá gấp đôi hoặc gấp 3 chỉ trong 1 hoặc 2 năm. Một số cổ phiếu dẫn dắt thậm chí còn tăng nhiều hơn.
Đây là những công ty mới, năng động, với những phát minh mang tính đột phá, tạo ra những ngành mới chi phối thị trường tăng giá. Vào những năm 1990, đó là một cuộc cách mạng Internet và sự nổi lên của ngành điện thoại di động, máy tính cá nhân, giúp toàn bộ thị trường chứng khoán đi lên. Không hề ngạc nhiên khi những công ty tạo nên làn sóng đổi mới này như AOL, Qualcomm, Yahoo, Amazon và những cái tên khác trở thành những siêu cổ phiếu tăng giá mạnh nhất thị trường.
Nhưng có 2 điều khác biệt bạn cần biết về các cổ phiếu dẫn dắt:
– Khi các cổ phiếu dẫn dắt đạt đỉnh và bắt đầu giảm giá, mức giảm trung bình của chúng thường 72%
– Chỉ 1 trong 8 cổ phiếu dẫn dắt của chu kỳ tăng giá cũ tiếp theo trở thành cổ phiếu dẫn dắt trong chu kỳ tăng giá tiếp theo.
Nhưng điều bạn cần khắc cốt ghi tâm: Khi thị trường tăng giá mới bắt đầu, đừng tập trung vào những cổ phiếu dẫn dắt cũ. Hãy tìm kiếm các cổ phiếu dẫn dắt mới.
5. Bạn kiếm được khoản lãi lớn nhất ở giai đoạn đầu của thị trường tăng giá mới
Hãy nghĩ sự điều chỉnh của thị trường giống như một vụ cháy rừng. Tuy rất đau đớn nhưng hoàn toàn cần thiết trong chu kỳ sống tự nhiên.
