Không ESG = Không tương lai xuất khẩu
Trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động, doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước sức ép lớn từ các rào cản thương mại, đặc biệt là thuế đối ứng và các tiêu chuẩn phi thuế quan ngày càng ngặt nghèo. Thuế đối ứng có thể khiến giá hàng xuất khẩu đội lên, làm mất cạnh tranh ngay tức thì, và tạo nên những cú sốc tâm lý trên thị trường. Thế nhưng, rủi ro này chủ yếu nằm ở ngắn hạn.
Về dài hạn, chính năng lực thực hiện ESG – Môi trường, Xã hội và Quản trị – mới quyết định liệu một doanh nghiệp có thể duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu hay không. Nói cách khác, “Không ESG = Không tương lai xuất khẩu” không còn là lời cảnh báo xa xôi nữa.
Không ESG = Không tương lai xuất khẩu
Thuế đối ứng: Sóng ngắn hạn không thể xem nhẹ
Thuế đối ứng và chính sách thương mại là công cụ mà nhiều quốc gia sử dụng để bảo hộ sản xuất nội địa. Trong thời kỳ địa chính trị nhiều biến động, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam luôn phải đối mặt với rủi ro thuế quan tăng bất ngờ. Những tin tức về khả năng áp thuế cao có thể làm giá hàng xuất khẩu Việt Nam trở nên kém cạnh tranh chỉ sau một đêm. Đây là cú sốc mà nhiều doanh nghiệp không kịp trở tay, dẫn đến việc phải giảm giá bán, thu hẹp biên lợi nhuận hoặc thậm chí mất hẳn thị phần.
Dù vậy, thuế đối ứng vẫn là một rủi ro ngắn hạn và hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp. Doanh nghiệp không thể đàm phán trực tiếp để hạ thuế với các chính phủ nhập khẩu. Điều cần làm là xây dựng một chiến lược phòng vệ dài hạn và chủ động ứng phó.
ESG – Giấy thông hành dài hạn vào thị trường thế giới
Khác với các biện pháp thuế quan có thể thay đổi tùy chính sách, yêu cầu về ESG đang trở thành tiêu chuẩn bắt buộc, bền vững và ngày càng khắt khe trên toàn cầu. ESG không còn là một lựa chọn tùy hứng hay phong trào tiếp thị mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp xuất khẩu tiếp cận các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật.
Các quốc gia và khách hàng quốc tế yêu cầu minh bạch về nguồn gốc sản phẩm, cam kết giảm phát thải carbon, bảo vệ môi trường, tôn trọng quyền lao động và minh bạch quản trị.
Nếu doanh nghiệp không đáp ứng các tiêu chuẩn ESG, rất đơn giản: đơn hàng sẽ không được ký, hợp đồng sẽ không được gia hạn, và thị trường sẽ bị đóng cửa.
ESG là rào cản phi thuế quan ngày càng khắt khe
Thực tế cho thấy, bên cạnh thuế quan, phần lớn rào cản thương mại hiện đại đến từ các yêu cầu ESG. Đây là hàng rào kỹ thuật nhưng vô cùng hiệu quả trong việc chọn lọc những nhà cung cấp có năng lực quản trị bền vững. Doanh nghiệp không chứng minh được khả năng đáp ứng ESG sẽ không vượt qua được các thủ tục kiểm soát nhập khẩu.
Việc tuân thủ ESG không chỉ là cách giảm thiểu rủi ro pháp lý mà còn là điều kiện để doanh nghiệp duy trì uy tín thương hiệu, bảo vệ giấy phép xã hội để hoạt động và tiếp cận người mua trên toàn thế giới. Như nhiều nghiên cứu chỉ ra, ESG không còn là “chi tiêu thích thì thêm” mà là điều kiện sống còn của doanh nghiệp toàn cầu.
ESG không phải là chi phí mà là đầu tư dài hạn
Việc đầu tư cho ESG thường bị nhìn nhận sai như một chi phí tốn kém. Trên thực tế, ESG là khoản đầu tư giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro dài hạn. Các nghiên cứu quản trị chỉ ra rằng việc nhấn mạnh ESG giúp doanh nghiệp giảm khả năng bị phạt, tránh các vụ kiện tụng hoặc đình chỉ hoạt động vì vi phạm tiêu chuẩn môi trường, xã hội hoặc quản trị.
ESG còn giúp củng cố quan hệ với khách hàng quốc tế, dễ dàng gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu, và giữ được sự linh hoạt khi chuyển đổi thị trường xuất khẩu.
Ngoài ra, ESG là chìa khóa để thu hút vốn đầu tư. Nhiều quỹ lớn và các ngân hàng đã đưa ESG thành điều kiện bắt buộc để cấp vốn. Các nhà đầu tư ngày càng ưu tiên rót vốn vào các doanh nghiệp có cam kết ESG rõ ràng và minh bạch, bởi họ tin đây là những công ty giảm thiểu rủi ro và có khả năng phát triển bền vững hơn trong dài hạn.
Góc nhìn dài hạn cho nhà đầu tư thông minh
Thị trường tài chính luôn phản ứng mạnh trước các tin tức như áp thuế hay thay đổi chính sách thương mại. Điều đó có thể khiến giá cổ phiếu biến động mạnh trong ngắn hạn. Tuy nhiên, nhà đầu tư chuyên nghiệp hiểu rằng giá trị thực của một doanh nghiệp không chỉ nằm ở phản ứng tức thời với tin xấu mà ở năng lực quản trị dài hạn.
ESG chính là một trong những tiêu chuẩn để đánh giá mức độ sẵn sàng và sức bền của doanh nghiệp. Một công ty có quản trị ESG tốt sẽ giữ được khách hàng lớn, vượt qua rào cản kỹ thuật, giảm thiểu rủi ro pháp lý và đảm bảo biên lợi nhuận ổn định.
Nhà đầu tư thông minh sẽ luôn đặt câu hỏi: doanh nghiệp này có thực hiện ESG nghiêm túc không? Họ có minh bạch và đủ năng lực đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế hay không? Những yếu tố này mới thật sự quyết định giá trị dài hạn.
Tóm lại, thuế đối ứng là một rủi ro hiện hữu, nhưng chủ yếu tác động trong ngắn hạn và nằm ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp. Trong khi đó, ESG là yếu tố nội tại mà doanh nghiệp hoàn toàn có thể và nên chủ động xây dựng. Thực hành ESG không chỉ để vượt qua các rào cản thương mại mà còn để củng cố niềm tin khách hàng, thu hút vốn đầu tư, và phát triển bền vững trong một thế giới ngày càng đòi hỏi trách nhiệm hơn. Không ESG = Không tương lai xuất khẩu không phải lời hù dọa, mà là thực tế mà mọi doanh nghiệp Việt Nam cần nghiêm túc nhìn nhận và hành động ngay từ hôm nay.
Happy Live Team
