Trong khi nghiên cứu, thực sự bạn phải luôn luôn kiểm tra tình trạng tiền mặt (cũng như giá trị của các hoạt động kinh doanh liên quan). Bạn sẽ không bao giờ biết được khi nào thì mình sẽ tình cờ gặp được một cổ phiếu như Ford.

Theo NĐT Peter Lynch, khi một công ty ngồi trên hàng tỷ đô la tiền mặt, chắc chắn có một vài điều mà bạn cần phải quan tâm. 

1. Cổ phiếu Ford’s

Giá cổ phiếu của Ford’s đã tăng ấn tượng từ 4 đô la một cổ phiếu vào năm 1982 lên 38 đô la vào đầu năm 1988 (đã điều chỉnh chia nhỏ). Hồi ấy tôi đã có trong tay 5 triệu cổ phiếu và với giá 38 đô la một cổ phiếu, thực sự tôi đã có được một món lợi nhuận khổng lồ từ Ford’s, và cả phố Wall cũng không ngừng bàn tán xôn xao trong suốt hai năm về chuyện cổ phiếu của Ford’s được định giá quá mức. Rất nhiều chuyên gia tư vấn đã cho rằng chu kỳ kinh doanh đó đã trải qua giai đoạn có thể nói là hoàng kim nhất, và chẳng sớm thì muộn nó sẽ kết thúc, cổ phiếu của Ford’s sẽ sụt giá. Tôi thì đã một vài lần đầu tư vào cổ phiếu của công ty này bằng tiền mặt. Nhưng khi liếc mắt qua bản báo cáo tài chính hàng năm của Ford’s, tôi để ý thấy công ty này đã tích luỹ được một lượng tiền mặt khoảng 16,3 đô la mỗi cổ phiếu ngoài nợ – điều này tôi đã trình bày ở chương trước. Với mỗi cổ phiếu tôi sở hữu của Ford’s, tôi có thêm 16,3 đô la trên giấy tờ, giống như một khoản tiền giảm giá ngầm hấp dẫn.

Khoản tiền tăng thêm 16,3 đô la này làm thay đổi mọi thứ. Điều đó có nghĩa là tôi đang mua cổ phiếu của một công ty sản xuất ô tô không phải với giá là 38 đô la một cổ phiếu nữa (đó là giá hiện thời của cổ phiếu này) mà chỉ là 21,7 đô la thôi (38 đô la – 16,3 đô la tiền mặt).

Giới phân tích đã kỳ vọng thu nhập của mỗi cổ phiếu đó sẽ tăng lên 7 đô la từ các hoạt động hạch toán của nó, như vậy, với mức giá 38 đô la một cổ phiếu sẽ có chỉ số giá cả/thu nhập P/E là 5,4 nhưng với mức giá 21,7 đô la chỉ số P/E lúc này lại là 3,1. 

3,1 là một con số rất trêu ngươi. Có thể tôi sẽ không mảy may quan tâm nếu Ford’s là một công ty làm ăn tệ hại, hoặc nhiều người tỏ ra hờ hững với những mẫu xe hơi mới nhất của hãng. Nhưng thực sự Ford’s là một công ty rất tuyệt, và mọi người luôn ưa chuộng các mẫu xe hơi đời mới của nó.

Chính yếu tố tiền mặt đã thuyết phục tôi đầu tư vào cổ phiếu của hãng Ford’s, và nó đã tăng giá hơn 40% sau khi tôi quyết định chưa bán ra vội. Tôi cũng biết (và bạn có thể tìm thấy thông tin này ở trang số 5 của bản báo cáo tài chính hàng năm) rằng bộ phận dịch vụ tài chính của Ford’s – tên gọi Ford Credit, First Nationwide, U.S Leasing, và một số bộ phận khác – có thể tự đem lại thu nhập khoảng 1,66 đô la mỗi cổ phiếu vào năm 1987. Với Ford Credit, tự nó đã đóng góp được 1,33 đô la mỗi cổ phiếu, thì đó là “ năm thứ 13 liên tục thu nhập tăng đều đặn”.

Giả định một chỉ số P/E là 10 cho các khoản thu nhập từ các tổ chức tài chính của Ford’s (nhìn chung thì các công ty tài chính có chỉ số P/E là 10), tôi ước tính giá trị của các công ty con sẽ tăng thêm 10 lần, tức là 16,6 đô la một cổ phiếu. Vì vậy, khi bán ra mỗi cổ phiếu của Ford’s với giá 38 đô la, bạn sẽ thu về 16,3 đô la chắc chắn sẽ được trả bằng tiền mặt, và một khoản tiền là 16,6 đô la là giá trị của các công ty tài chính, nên bạn chỉ phải bỏ ra 5,1 đô la cho mỗi cổ phiếu của công ty sản xuất ô tô này. Và cũng chính công ty này được kỳ vọng sẽ đem về khoản thu nhập tăng thêm là 7 đô la cho mỗi một cổ phiếu. Liệu có mạo hiểm không khi ta mua cổ phiếu Ford’s? Với mức giá 5,1 đô la mỗi cổ phiếu, đó thực sự là một món hời, dù cho cổ phiếu đó có tăng giá 10 lần từ năm 1982.

2. Cổ phiếu Boeing

Boeing là một ví dụ khác về cổ phiếu giàu tiền mặt. Vào đầu năm 1987 cổ phiếu bán ra với giá khá thấp 40 đô la nhưng với 27 đô la tiền mặt chắc chắn sẽ trả, vậy là bạn được sở hữu cổ phần của hãng này với giá chỉ là 15 đô la. Tôi để ý rằng vào khoảng đầu năm 1988, Boeing chỉ là một công ty nho nhỏ, sau đó nó đã rất phát triển và trở thành một trong những công ty tầm cỡ – một phần bởi vì lượng tiền mặt, phần khác là bởi Boeing có một lượng đơn hàng đang chờ được thực hiện.

Đương nhiên, tiền mặt không phải lúc nào cũng làm nên sự khác biệt. Thường thường thì lượng tiền cũng không đủ nhiều để bạn phải lo lắng đến. Schlumberger có rất nhiều tiền mặt, nhưng lượng tiền trên mỗi cổ phiếu lại không đáng kể. Bristol-Myers có 1,6 tỷ đô la tiền mặt và chỉ 200 triệu đô la là nợ dài hạn, một tỷ lệ khá ấn tượng, nhưng với 280 triệu cổ phiếu hiện thời, thì số tiền mặt ròng trị giá 1,4 tỷ đô la (sau khi trừ nợ) chỉ đem lại 5 đô la tiền mặt cho mỗi cổ phiếu mà thôi. 5 đô la đó không có ý nghĩa nhiều với một cổ phiếu bán ra với giá 40 đô la. Thế nhưng, nếu cổ phiếu đó mà rớt giá xuống còn 15 đô la thì 5 đô la kia sẽ thay đổi tất cả.

Tuy nhiên, trong khi nghiên cứu, thực sự bạn phải luôn luôn kiểm tra tình trạng tiền mặt (cũng như giá trị của các hoạt động kinh doanh liên quan). Bạn sẽ không bao giờ biết được khi nào thì mình sẽ tình cờ gặp được một cổ phiếu như Ford.

Nếu bạn vẫn còn quan tâm đến lĩnh vực này, bạn có thể tự hỏi Ford sẽ làm gì với toàn bộ số tiền mặt đó? Khi lượng tiền mặt đang chất thành đống trong một công ty, hoạt động đầu cơ sẽ kéo giá cổ phiếu tăng vụt. Ford đang tăng cổ tức và mua lại rất nhiều cổ phần với tốc độ đáng sợ, nhưng nó lại vẫn đang tích luỹ thêm rất nhiều tiền mặt. Một số nhà đầu tư lo ngại liệu Ford có ném số tiền đó vào cái mà bạn – cũng – biết – là – cái – gì, nhưng cho đến nay, Ford vẫn rất thận trọng với những gì mà nó đạt được.

Ford đã sở hữu một công ty cho vay tín dụng và một quỹ tiết kiệm và cho vay, nó có thể kiểm soát hoạt động của Hertz Rent A Car dưới hình thức hợp tác kinh doanh. Nó đưa ra cái giá rất thấp cho Hughes Aerospace nhưng lại bị thua thiệt. TRW có thể đề nghị sự giúp đỡ: đây là nhà sản xuất các bộ phận ô tô có tiếng nói đáng kể trên thế giới và cũng chiếm giữ những vị trí quan trọng ở một số thị trường sản xuất hàng điện tử cùng loại. Thêm vào đó, TRW có thể trở thành nhà cung cấp chính cho loại túi khí dùng cho xe hơi. Nhưng nếu Ford mua lại Merrill Lynch hay Lockheed (cả hai công ty này đều bị đồn là bị Ford mua lại), liệu hãng này có tham gia vào danh sách dài những công ty kinh doanh đa ngành hay công ty bao đồng không?

Nguồn: Trên đỉnh phố Wall/ Tổng hợp&Biên tập: Happy.Live 

Có thể bạn quan tâm

Bộ sách Kiếm tiền bền vững từ thị trường chứng khoán

ĐẶT SÁCH NGAY