Phương pháp Canslim – Xác suất 75% cổ phiếu của bạn sẽ sụt giảm/tăng giá theo xu hướng của thị trường chung. Giao dịch ngược xu hướng thị trường chung sẽ khiến bạn bỏ lỡ cơ hội để kiếm tiền hoặc sẽ khiến bạn mất rất nhiều tiền.

XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG CHUNG LÀ GÌ?

Thị trường chung là thuật ngữ thông dụng để nói về các chỉ số thị trường được sử dụng phổ biến nhất. Các chỉ số này nói cho bạn biết, hoạt động giao dịch trên toàn bộ thị trường đang mạnh lên hay yếu đi mỗi ngày và đây là một trong những chỉ báo sớm nhất để phát hiện xu hướng.

Chỉ số thị trường chứng ở Việt Nam

VNindex là chỉ số thể hiện xu hướng biến động giá của tất cả cổ phiếu niêm yết và giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán TPHCM (HOSE). Chỉ số VNindex nhằm so sánh giá trị vốn hoá thị trường hiện tại với giá trị vốn hoá thị trường cơ sở vào ngày gốc 28/07/2000 – ngày đầu tiên thị trường chứng khoán đi vào hoạt động. 

Các chỉ số thị trường chung ở Mỹ bao gồm:

• Chỉ số Standard & Poor’s 500 (gọi tắt là chỉ số S&P500): bao gồm 500 cổ phiếu niêm yết. Đây là chỉ báo thị trường chung rộng hơn và hiện đại hơn so với chỉ số công nghiệp Dow Jones trong việc thể hiện hành động giá thị trường.
• Chỉ số Tổng Hợp Nasdaq:  Đây là chỉ số có gì đó khá biến động hơn và nhạy hơn với những diễn diến thị trường trong vài năm gần đây. Chỉ số Nasdaq là sàn giao dịch của các công ty trẻ, có tính đổi mới cao và đang tăng trưởng nhanh. Sàn giao dịch này chủ yếu bao gồm các công ty trong lĩnh vực công nghệ cao được giao dịch thông qua mạng dưới các nhà tạo lập thị trường của Nasdaq.

• Chỉ Số Công Nghiệp Dow Jones (viết tắt là DJIA): Chỉ số này bao gồm 30 cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn nhất được giao dịch rộng rãi. Chỉ số này tập trung chủ yếu vào các công ty công nghiệp lớn có tính chu kỳ, nhưng trong vài năm gần đây được nới lỏng tiêu chí hơn một chút để có thể bao gồm cả những công ty như CoCa-Cola và Home Depot. Chỉ số này đơn giản và không phù hợp để nghiên cứu vì rổ danh mục bao gồm những công ty lớn, có tên tuổi, có thể đã ở giai đoạn bão hòa nên tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với nhiều công ty mới khởi nghiệp hiện nay. Chỉ số này cũng dễ dàng bị thao túng trong thời gian ngắn vì chỉ bị giới hạn bởi 30 cổ phiếu.

• Chỉ số Tổng Hợp NYSE: Đây là chỉ số có tỷ trọng tính theo giá trị thị trường của tất cả các cổ phiếu được niêm yết trên Sàn Giao Dịch Chứng Khoán New York (NYSE)

XÁC ĐỊNH LIỆU BẠN ĐANG CHƠI VỚI BÒ TÓT HAY ĐANG MẠO HIỆU VỚI GẤU

Trong bộ công cụ phân tích của bạn, phải có một phương pháp được kiểm chứng là đáng tin cậy nhằm xác định liệu bạn đang chơi với bò tót (thị trường tăng giá) hay đang mạo hiểm với gấu (thị trường giảm giá). Có rất ít các nhà đầu tư hoặc nhà môi giới chứng khoán có công cụ thiết yếu này. Nhiều nhà đầu tư trông đợi vào một ai đó có thể giúp họ trong hoạt động đầu tư. Đó có thể là những nhà tư vấn hoặc những bạn bè tưởng như đã có một loạt quy tắc đúng để xác định khi nào thị trường chung bắt đầu gặp phải vấn đề?

Tuy nhiên, điều đó là không đủ. Nếu bạn đang ở trong thị trường tăng giá, bạn cần phải biết mình đang ở giai đoạn đầu hay giai đoạn cuối. Và quan trọng hơn, bạn cần phải biết diễn biến thị trường như thế nào là đúng. Liệu nó đang yếu đi và có những hành động giá tồi tệ, hay là chỉ đang trải qua giai đoạn sụt giảm giá ngắn hạn bình thường (thường chỉ 8%-12%)? Thị trường có phản ánh đúng thực tại của nó (dựa trên việc xem xét bối cảnh của nền kinh tế)? Để trả lời những câu hỏi này và những câu hỏi quan trọng khác, bạn phải học cách phân tích thị trường chung một cách chính xác bằng những nguyên tắc đúng đắn nhất.

Phương pháp xác định xu hướng thị trường chung mà chúng tôi đã phát hiện và phát triển trong suốt nhiều năm qua, là mấu chốt quan trọng để đầu tư thành công mà bạn sẽ muốn đọc lại chương này nhiều lần, cho đến khi hiểu và áp dụng nó hàng ngày trong suốt sự nghiệp đầu tư. Nếu làm tốt điều này, bạn sẽ không bao giờ phải chứng kiến danh mục đầu tư của mình giảm 30%-50% hoặc nhiều hơn trong thị trường con gấu.

Cách tốt nhất để xác định xu hướng thị trường chung là hãy quan sát một cách cẩn thận đồ thị giá hàng ngày của ba hoặc bốn chỉ số thị trường chung. Giải thích và hiểu những thay đổi của giá và khối lượng hàng ngày đang nói lên điều gì. Điều này có thể hơi khó khăn vào lúc đầu, nhưng với sự kiên nhẫn và nỗ lực, bạn sẽ sớm đọc đồ thị một cách thành thạo như một nhà đầu tư chuyên nghiệp.

Đây có thể là bài học quan trọng nhất phải học nếu như bạn muốn ngừng thua lỗ và bắt đầu chiến thắng. Bạn đã sẵn sàng để trở thành nhà đầu tư thông minh hơn? Để đạt được sự độc lập tài chính và bình yên trong tâm hồn khi đầu tư, bạn cần phải nỗ lực và quyết tâm.

Đừng bị ai đó lung lay rằng, bạn không thể định thời điểm mua trên thị trường. Đây là một trong những bí quyết to lớn bị Phố Wall và truyền thông lờ đi. Những người này chưa bao giờ làm được điều đó nên họ quả quyết đây là nhiệm vụ bất khả thi. Chúng tôi đã nghe từ hàng ngàn bạn đọc của chương này và chuyên mục Bức Tranh Toàn Cảnh (Big Picture) của Nhật Báo IBD đã đạt được thành công như thế nào.

Họ nghiên cứu các quy tắc, chăm chỉ nghiên cứu ở nhà để có thể chuẩn bị và biết chính xác nên phải nhìn thấy điều gì. Kết quả là, họ có tầm nhìn và hiểu ra nên bán cổ phiếu và tăng nắm giữ tiền mặt vào tháng 3 năm 2000 và trong giai đoạn từ tháng 11 năm 2007 đến tháng 1 năm 2008 cũng như tháng 6 năm 2008, nhằm bảo vệ khoản lãi họ đã kiếm được trong giai đoạn thị trường tăng giá từ năm 1998 đến năm 1999 và trong 5 năm tăng giá mạnh mẽ từ tháng 3 năm 2003 đến tháng 10 năm 2007. 

Niềm tin mạnh mẽ cho rằng bạn không thể định thời điểm thị trường (xem đó như là nhiệm vụ bất khả thi mà không ai có thể làm được) đã hình thành từ cách đây hơn 40 năm, sau khi một vài nhà quản trị danh mục quỹ tương hỗ thử làm điều này nhưng không thành công.

Định thời điểm thị trường yêu cầu bạn phải bán đúng thời điểm xu hướng tăng kết thúc và sau đó quay trở lại thị trường (mở vị thế mua) khi thị trường tăng giá mới bắt đầu. Nhưng vì quy mô tài sản của các quỹ đầu tư quá lớn, hoặc vì họ không có phương pháp đúng, nên chỉ sau vài tuần đứng ngoài thị trường, họ tin rằng thị trường sẽ tăng giá trở lại và mở lại vị thế mua quá sớm. Họ chủ yếu dựa trên các đánh giá cảm tính cá nhân nhằm xác định khi nào thị trường chung sẽ tạo đáy và đảo chiều tăng giá.

Tại đáy, tin tức thường tiêu cực. Vì các nhà quản trị quỹ đầu tư cũng là những con người nên họ lưỡng lự hành động. Những quỹ đầu tư này vì thế thường bỏ lỡ phần sinh lợi nhất vì thị trường thường hay xuất hiện các con sóng tăng giá mạnh từ sau khi thiết lập đáy.

TẠI SAO KỸ NĂNG ĐỌC THỊ TRƯỜNG CẨN THẬN LẠI CỰC KỲ QUAN TRỌNG

Một vị giáo sư ở đại học Harvard từng yêu cầu các sinh viên của ông viết một bài báo cáo đặc biệt về các loài cá. Các sinh viên bèn đến thư viện, đọc tất cả những cuốn sách nói về cá, và sau đó viết bài thu hoạch của mình. Nhưng sau khi nộp bài báo cáo thu hoạch, các sinh viên bị sốc khi vị giáo sư vo tròn chúng lại và ném vào sọt rác.

Khi các sinh viên hỏi bài báo cáo của họ có gì không ổn, giáo sư đáp: “Nếu anh chị muốn học điều gì đó về loài cá, hãy ngồi trước bể cá và quan sát chúng”. Sau đó ông yêu cầu các sinh viên ngồi và quan sát lũ cá hàng giờ. Sau đó các sinh viên viết lại bài báo cáo thu hoạch hoàn toàn dựa trên những quan sát của họ về lũ cá.

Trở thành nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán cũng giống như sinh viên trong lớp học của vị giáo sư kia. Nếu muốn học về thị trường chứng khoán, bạn phải quan sát và nghiên cứu các chỉ số thị trường một cách cẩn thận. Bằng cách này, bạn sẽ biết được khi nào các chỉ số thị trường đang chuẩn bị có những cú đảo chiều quan trọng (nghĩa là thiết lập các đỉnh lớn và đáy lớn) và học cách khai thác lợi nhuận từ thông tin này bằng những kiến thức thực tế và sự tự tin cao. Nếu bạn muốn biết về loài hổ, bạn phải quan sát những con hổ, chứ không phải xem thời tiết, xem cây cỏ hay xem những loài vật khác trên núi.

Cách đây vài năm, khi Lou Brock muốn trở thành cầu thủ ném bóng chày giỏi nhất, ông đã ngồi xem lại băng ghi hình tốc độ cao về các tay bắt bóng chày hàng đầu. Ông nghiên cứu các băng ghi hình một cách cẩn thận để nhận ra những chuyển động cơ thể đầu tiên của mỗi tay bắt bóng sau khi ông ném quả bóng đầu tiên. Những tay bắt bóng chày là mục tiêu mà Brock đang cố gắng đánh bại, vì thế ông phải nghiên cứu họ thật chi tiết.

Tại giải Siêu Cúp Bóng Bầu Dục Mỹ, đội Tampa Bay Buccaneers đã chiến thắng đậm trước đội Oakland Raider bằng cách quan sát và tập trung vào chuyển động mắt cũng như ngôn ngữ cơ thể của các tiền vệ đội Oakland. Họ đã “đọc” được ý định ném bóng của đối thủ.

Christopher Columbus không chấp nhận tư duy truyền thống cho rằng trái đất là phẳng vì bản thân ông đã quan sát các con thuyến biến mất ở đường chân trời trên biển và điều đó đã nói cho ông biết trái đất phải là hình tròn. Chính phủ đã sử dụng công cụ nghe lén điện thoại, máy bay gián điệp, các thiết bị bay không người lái, ảnh chụp vệ tinh để quan sát và phân tích các mục tiêu có thể đe dọa an ninh nước Mỹ. Đó là cách chúng ta phát hiện ra dàn tên lửa của Liên Bang Xô Viết được xây dựng bí mật tại Cuba vào năm 1962. 

Điều tương tự cũng đúng với thị trường chứng khoán. Để biết thị trường sẽ diễn biến như thế nào, bạn phải quan sát và phân tích các chỉ số thị trường chung hàng ngày. Đừng bao giờ hỏi bất kỳ ai: “Bạn nghĩ thị trường sắp tới sẽ diễn biến như thế nào?” Hãy học cách đọc đồ thị một cách chính xác để biết thị trường đang làm gì mỗi ngày.

Khi bạn biết cách nhận ra khi nào thị trường đã đạt đỉnh hoặc tạo đáy, bạn có xác xuất 50% sẽ thành công trong trò chơi đầu tư tài chính đầy cam go. Nhưng đây lại là kỹ năng đầu tư quan trọng mà phần lớn các nhà đầu tư, bất kể bạn là nhà giao dịch chuyên nghiệp hay nghiệp dư, đều thiết sót. Thực sự, các nhà phân tích Phố Wall gần như đã không dự báo được đỉnh thị trường năm 2000, là đỉnh lớn của các cổ phiếu dẫn dắt thuộc ngành công nghệ cao. Tương tự, họ cũng không nhận ra sự xuất hiện của đỉnh trước cuộc khủng hoảng năm 2008.

Chúng tôi đã tiến hành bốn cuộc điều tra đối với tất cả các khách hàng (những độc giả đăng ký-subcribers) của Nhật Báo IBD vào năm 2008 và cũng như thông tin từ hàng trăm bức thư cám ơn của khách hàng, cho thấy đến 60% khách hàng của IBD đã bán cổ phiếu và tăng nắm giữ tiền mặt vào thời điểm tháng 12 năm 2007 hoặc tháng 6 năm 2008 (đây là những thời điểm trước khi xảy ra các cú sụp đổ mạnh của thị trường – chú thích của người dịch) nhờ vào sự hữu ích của chuyên mục “Bức Tranh Toàn Cảnh” và bằng cách áp dụng, hành động theo quy tắc của chúng tôi là: bán khi có năm hoặc sáu ngày phân phối trong bất cứ giai đoạn bốn hoặc năm tuần nào. Các khách hàng của Nhật Báo IBD đã gìn giữ được nguồn vốn và tránh bị thiệt hại nặng bởi cú sụp đổ mạnh của thị trường vào mùa thu năm 2008 do cuộc khủng hoảng nợ dưới chuẩn trên thị trường bất động sản tạo ra. Bạn có thể nhìn thấy bình luận của một số khách hàng của Nhật Báo IBD tại khoảng trống trên trang chủ với tựa đề “Bạn Cũng Có Thể Làm Được Điều Ấy”. Bạn sẽ học được các quy tắc nhận diện sự phân phối của thị trường chung do IBD cung cấp ở chương này.

Happy Live Team Biên Soạn/Bộ sách làm giàu từ chứng khoán

Dành cho nhà đầu tư thích đi theo xu hướng của thị trường để tận dụng cơ hội kiếm tiền

ĐẶT SÁCH NGAY