Thao túng thị trường chứng khoán thường xuất hiện ở những thị trường sơ khai, mới hình thành khi mà tâm lý đám đông còn chi phối xu thế đầu tư
Thao túng thị trường chứng khoán thường xuất hiện ở những thị trường sơ khai, mới hình thành khi mà tâm lý đám đông còn chi phối xu thế đầu tư, đồng thời hành lang pháp lý còn chưa rõ ràng, chặt chẽ để quản lý.
Một nhóm các nhà đầu tư thường lợi dụng điều đó để thông đồng liên kết với nhau, tập trung vào một số mã cổ phiếu nhất định, tạo ra cung cầu ảo (tự mua tự bán) để thu hút các nhà đầu tư khác trên thị trường cùng tham gia mua bán mã cổ phiếu đó. Những lần tạo ra giá lên, giá xuống được gọi là sóng chứng khoán. Khi giá cổ phiếu lên cao, họ sẽ bán tháo để thu lợi nhuận.
Những chiêu trò làm giá chứng khoán của đội lái
Ảnh minh họa
Cách thức làm giá của “đội lái” được đơn giản hóa như sau:
Phân chia nhau tìm kiếm các mã cổ phiếu hội tụ đủ yếu tố “thiên thời, địa lợi” với các yếu tố đánh giá như: giá thấp, thông tin hỗ trợ không minh bạch, hoạt động trong ngành tương đối hấp dẫn, số lượng niêm yết và khối lượng giao dịch chưa cao. Đặc biệt, cổ phiếu niêm yết phải tập trung, ít bị chia tách.
Sau đó, tạo ra “nhân hòa” bằng cách tạo ra cung cầu ảo đối với mã cổ phiếu đó. Thông thường “đội lái” sẽ tìm cách thỏa thuận ngầm với ban lãnh đạo công ty phát hành, và các cổ đông lớn nắm giữ nhiều cổ phiếu với các yêu cầu để “đội lái” thực hiện phương án tạo sóng giả. Ban lãnh đạo được yêu cầu đưa ra các thông tin đúng thời điểm có lợi cho phương án làm giá, trong khi cổ đông lớn được yêu cầu không xả hàng vào thời điểm đẩy giá lên và phối hợp tham gia đẩy giá chứng khoán. Một vài môi giới chứng khoán tại các công ty chứng khoán uy tín cũng được đưa vào đường dây này với nhiệm vụ tung các tin đồn, tư vấn hoặc đưa ra các dự báo có lợi theo kịch bản của “đội lái”. Sự kết hợp của các nhân tố này diễn ra cực kỳ bí mật, đảm bảo không có thông tin rò rỉ ra ngoài. Chính vì vậy, cũng chỉ một số người nhất định trong “đội lái” mới được biết và thực hiện các giao dịch ngầm này.
Sau khi đã chuẩn bị đủ các yếu tố cần thiết, “đội lái” bắt đầu tạo sóng.
Đầu tiên, thực hiện các biện pháp để dìm giá xuống: Yêu cầu ban lãnh đạo công ty chuyển nhượng một số lượng cổ phiếu nhất định để làm mồi nhử. Có thể sử dụng lượng cổ phiếu được chuyển nhượng đem bán ra thị trường để dìm giá xuống thấp hơn hoặc thực hiện chiến thuật gom mua vào một ít tạo cầu ảo rồi bắt đầu dìm giá… Khi giá ở mức thích hợp bắt đầu chuyển sang giai đoạn 2.
Giai đoạn 2: Tập trung dìm giá cổ phiếu để gom hàng. “Đội lái” sẽ tăng cung hoặc gom cổ phiếu tùy theo thị trường nhằm chỉ cho giá đi ngang lình xình trong khu vực nhất định. Giá và khối lượng cổ phiếu cứ như vậy một thời gian khá dài đến khi đội lái tạm gom đủ hàng sẽ bắt đầu giai đoạn 3.
Giai đoạn 3: Tập trung đẩy giá lên: “đội lái” sẽ cài người của mình lên các diễn đàn thậm chí liên kết với doanh nghiệp đưa các tin tốt (báo cáo lợi nhuận,kết quả kinh doanh tốt, chiếm lĩnh được thị trường…) về cổ phiếu mình đang làm giá để hút nhà đầu tư chú ý và có động thái mua vào giúp tăng cầu giảm cung.
Do “đội lái” đã nắm giữ được lượng cổ phiếu khá lớn từ khi mua gom ở vùng giá thấp nên lượng cung trên sàn sẽ không còn nhiều, kết hợp thêm các “thông tin tốt” đã được tung ra và động thái đặt mua cổ phiếu với số lượng lớn với giá cao liên tục đẩy giá lên trần sẽ khiến các nhà đầu tư khác đổ tiền vào mua theo. Đến khi đạt trần sẽ duy trì dư mua trần bằng cách tiếp tục đổ lệnh lớn để tạo cảm giác nhưng thực chất là cầu ảo vì biết đặt lệnh cũng không khớp. Nhiều nhà đầu tư khác thấy cổ phiếu mình lên trần sẽ xả hàng (nhưng sẽ không nhiều) hoặc tiếp tục nắm giữ nên tầm 2 ngày sau là đã hết hàng để bán.
Giai đoạn cuối cùng: xả hàng! Tâm lý nhà đầu tư là muốn mua sớm để tránh T+3 và do vậy rất muốn gom được được hàng khi nhìn thấy cổ phiếu đang “hot”. Muốn như vậy phải đặt lệnh sớm với giá trần, khi đó các “đội lái” lại bắt đầu xả dần cổ phiếu mình nắm giữ cho những người này. Cứ rải dần ra để xả khi nào đến ngày then chốt. Vào ngày then chốt thì có 2 kịch bản xảy ra: sau nhiều phiên tăng giá thì không giữ được giá dư mua trần từ đầu phiên mà chỉ còn tăng nhưng không đạt trần. Đây là tín hiệu không lành, các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ lập tức bán ra ngay nhưng vẫn chậm thua đội lái một nhịp và kết thúc ngày hôm đó giá sẽ rớt thảm ở mức sàn hoặc gần sàn. Kịch bản khác, dư mua giá trần rất lớn nhưng sau đó hủy lệnh và bắt đầu xả tràn lan bất chấp giá đặt bán đưa cổ phiếu về giá sàn và dư bán không ai mua.
Kết quả, “đội lái”, các cổ đông lớn hay cả nhóm lãnh đạo công ty sẽ kịp thời xả hàng và kiếm bộn tiền. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ do ăn theo nên thường vào sóng chậm nhịp, rút ra muộn hơn hoặc không kịp rút ra và mắc kẹt với lượng cổ phiếu bán không ai mua. Lợi nhuận “đội lái” kiếm được có thể lên tới 20-30% trong một tuần. Chính vì lợi nhuận “khủng” như vậy, nhiều biện pháp quản lý đã được đặt ra nhưng vẫn không làm chùn tay “đội lái”.
Nhìn một cách khách quan, hoạt động của “đội lái” cũng có mặt tích cực của nó. Đó là tạo ra một không khí giao dịch sôi động trên thị trường tăng mức độ hấp dẫn của thị trường chứng khoán. Chính những con sóng do “đội lái” tạo ra đã mang lại lợi nhuận cho nhiều nhà đầu tư và góp phần tăng thanh khoản cho thị trường.
Những rủi ro khi đi cùng đội lái
Trong giai đoạn thị trường chứng khoán sôi động, tầm ảnh hưởng của “đội lái” lớn đến nỗi mà ngay cả môi giới chuyên nghiệp của các công ty chứng khoán cũng phải săn lùng thông tin mã nào sắp bị làm giá, lấy đó làm “mã chứng khoán hot” tư vấn cho khách hàng của mình.
Phân tích kỹ thuật trong giai đoạn này gần như không có tác dụng. Hầu hết các nhà đầu tư muốn “ăn” được thì buộc phải tìm kiếm sóng và nhảy theo sóng của “đội lái”. Các nhà đầu tư túm tụm với nhau tại sàn giao dịch mỗi buổi sáng chỉ quanh quẩn chuyện hôm nay mã nào được đánh lên hay đánh xuống mà gần như không hề quan tâm đến hoạt động của công ty đó như thế nào. Vậy mà, đa số đánh cổ phiếu vẫn thắng lớn. Vì vậy, biết là nhảy sóng lắm rủi ro nhưng hầu như các nhà đầu tư đều rất ưa thích kiểu đầu cơ này.
Ngay cả “đội lái” cũng có rủi ro
Thông thường, giá đẩy lên được thống nhất trong nội bộ “đội lái” và họ tạo ra cái bẫy để dụ các nhà đầu tư nhỏ lẻ bám đuôi lao vào. Tuy nhiên, do thị trường ảm đạm, giá vẫn chưa lên đến điểm kỳ vọng, thị trường rung lắc thì ngay lập tức các nhà đầu tư nhỏ lẻ ồ ạt bán tháo. “Đội lái” lúc này có ba đầu sáu tay cũng không đỡ nổi và mắc kẹt với đống cổ phiếu giá cao trong cái bẫy do chính mình giăng ra.
Trong giai đoạn 1998-2012, hiệp hội AAll đã phát hiện Hệ Thống Đầu Tư Canslim là chiến lược tăng trưởng sinh lợi nhất, với tỷ suất sinh lợi hàng năm là 24.7%.
Hệ thống đầu tư Mark Minervini – Ai cũng tham gia thị trường chứng khoán với hy vọng kiếm được lợi nhuận và gia tăng tài sản của mình. Họ mơ về những tỷ suất sinh lời hấp dẫn mà các công cụ đầu tư có thể mang lại trong tương lai. Tuy nhiên, trước khi đầu tư số tiền mà bạn đã vất vả tích lũy được, tốt hơn hết bạn nên dành thời gian suy nghĩ về cách để tránh thua lỗ. Nếu bạn hỏi Mark Minervini điều gì là quan trọng nhất mà ông học được sau nhiều năm giao dịch, tôi sẽ không ngần ngại trả lời: Quản trị rủi ro. Đây chính là nền tảng cốt lõi để đạt được thành công bền vững trên thị trường chứng khoán. Xin nhấn mạnh, tôi đang nói đến thành công mang tính bền vững.
Bạn đang cảm thấy cuộc sống nhàm chán, mất định hướng? Bạn muốn làm lại cuộc đời nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách có thể truyền cảm hứng và hướng dẫn hành động cụ thể, thì đây là lúc bạn nên đọc bài review Thiết kế cuộc đời thịnh vượng, một trong những cuốn sách phát triển bản thân được đánh giá cao tại Việt Nam.
Hệ thống đầu tư Mark Minervini – Mục tiêu của quy trình sàng lọc SEPA là tìm ra những cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng đột phá, được các tổ chức lớn mua vào mạnh mẽ, và đang hình thành sự mất cân bằng cung – cầu rõ rệt, mở ra cơ hội bứt phá nhanh chóng khi dự báo lợi nhuận liên tục được điều chỉnh tăng.
Hệ thống đầu tư Mark Minervini – Nếu số tiền này chưa bao giờ tồn tại trong suy nghĩ của bạn, nó sẽ chẳng bao giờ xuất hiện trong tài khoản ngân hàng. Con người là sản phẩm trong suy nghĩ của chính bản thân họ. Thành công là một sự lựa chọn và tôi đã đưa ra quyết định lựa chọn này.
Mark Minervini – nhà vô địch đầu tư nước Mỹ, người đã biến số vốn nhỏ thành 30 triệu USD lợi nhuận thực tế, không đạt được thành công nhờ may mắn. Ông chiến thắng vì sở hữu một hệ thống đầu tư hoàn chỉnh, kỷ luật và hiệu quả, mang tên SEPA (Specific Entry Point Analysis). Dưới đây là 5 yếu tố then chốt làm nên “phương pháp SEPA“, cũng là nền tảng giúp bất kỳ nhà đầu tư nào có thể vươn tới đẳng cấp thực chiến.
Hệ thống đầu tư Mark Minervini – Mỗi siêu cổ phiếu đều phải trải qua bốn giai đoạn phát triển. Từ kinh nghiệm thực chiến, tôi nhận thấy việc nghiên cứu chu kỳ thị trường nói chung và chu kỳ giá của từng cổ phiếu nói riêng là điều vô cùng quan trọng. Khi quan sát lại hành trình giá của các siêu cổ phiếu mạnh nhất thị trường qua nhiều giai đoạn khác nhau, tôi có thể dễ dàng nhận diện các giai đoạn điển hình mà những cổ phiếu này đã trải qua.
Hệ thống đầu tư Mark Minervini – Khi mới bước chân vào thị trường, tôi không thực sự hiểu hết sức mạnh phá hủy của thua lỗ và tầm quan trọng sống còn của việc cắt lỗ nhanh chóng. Giống như phần lớn các nhà giao dịch khác, tôi đã từng để tài khoản sụt giảm nghiêm trọng chỉ vì một vài giao dịch sai lầm sau chuỗi ngày thắng lợi. Dù trong lý thuyết tôi hiểu rằng cần phải cắt lỗ, nhưng thực tế lại khác: tôi thường xuyên phá vỡ nguyên tắc này với hy vọng mọi thứ sẽ đảo chiều. Đôi khi, tôi trở nên ngoan cố và tiếp tục giữ các vị thế thua lỗ, chỉ để rồi rơi vào trạng thái bối rối và tự hoài nghi chính mình.