Định nghĩa

Các quỹ đầu tư theo chỉ số (Index Fund) từ lâu đã được coi là một trong những lựa chọn đầu tư thông minh cho các nhà đầu tư ở các cấp độ kỹ năng khác nhau, với một cách thức đầu tư đơn giản nhưng hiệu quả. Ngoài việc có định giá hợp lý và ít rủi ro hơn chứng khoán riêng lẻ, quỹ chỉ số còn giúp nhà đầu tư tự động đa dạng hóa và tạo ra lợi nhuận hấp dẫn, phù hợp với nhiều nhu cầu đầu tư khác nhau.

Ở bài viết này, Happy Live sẽ thảo luận mọi thứ mà nhà đầu tư cần biết về Quỹ đầu tư theo chỉ số (Index Fund); bao gồm lợi ích, rủi ro và cách thức đầu tư. Hãy cùng theo dõi nhé!

Quỹ đầu tư theo chỉ số (Index Fund) là gì?

Chỉ số chứng khoán là một con số phản ánh tình hình của thị trường chứng khoán.

Hay nói cách khác, chỉ số chứng khoán phản ánh giá trị của một nhóm các giá trị cổ phiếu cụ thể trên thị trường chứng khoán. Các cổ phiếu nêu trên sẽ được nhóm lại với nhau vào cùng một bộ chỉ số, nhằm mục đích như một công cụ tài chính trên thị trường. Mỗi chỉ số chứng khoán sẽ có một cách tính khác nhau, tuy nhiên mục đích quan trọng nhất vẫn là để phản ánh sự biến động của một thị trường hoặc một nhóm ngành nào đó.

Dựa theo đặc tình này, các quỹ đầu tư theo chỉ số (Index Fund) được lập nên mô phỏng theo biến động của chỉ số chứng khoán hoặc trái phiếu. Một số quỹ chỉ số được niêm yết và giao dịch trên Sở Giao dịch Chứng khoán tương tự như cổ phiếu. Đây được xem là một cách đầu tư chứng khoán thụ động.

Index Fund tồn tại dưới hai hình thức là quỹ mở hoặc quỹ ETF. Hiện nay tại thị trường chứng khoán Việt Nam đã có rất nhiều quỹ Index fund đang hoạt động với cả hai hình thức trên, nhà đầu tư có thể có nhiều cân nhắc và thoải mái lựa chọn đầu tư với hình thức này.

Phương thức hoạt động của Index fund?

Những quỹ Index Fund phổ biến nhất trên thế giới là các quỹ ETF trên các chỉ số cổ phiếu. Những quỹ này mô phỏng các chỉ số cổ phiếu nổi tiếng như các chỉ số cổ phiếu do các công ty chỉ số MSCI và FTSE xác định. Các quỹ chỉ số cổ phiếu đầu tiên đã ra đời vào cuối những năm 80 của thế kỷ trước. Các quỹ này rất được nhà đầu tư tổ chức ưa chuộng. Sau đó, các nhà đầu tư cá nhân mới quan tâm các quỹ ETF xuất hiện trên thị trường.

Index fund hoạt động dựa vào chiến lược đầu tư thụ động. Hoạt động này giúp các nhà đầu tư tiết kiệm sức lực, thời gian phân tích và quản lý tài chính trong việc đưa ra quyết định mua hoặc bán cổ phiếu. Index fund chỉ cần tuân theo một công thức nhất định.

Lý do nhà đầu tư rất ưa chuộng các quỹ chỉ số cổ phiếu là do sự đơn giản của nó. Index fund còn được ví như một basket of stocks (rổ cổ phiếu). Trong đó có chứa hàng trăm các loại cổ phiếu khác nhau. Index fund chỉ cần tổng hợp và đưa ra chỉ số trung bình mỗi ngày của các loại cổ phiếu đó. Nhà đầu tư sẽ quan sát và đánh giá thị trường chứng khoán lên hay xuống, tăng hay giảm.

Đối với những người mới bắt đầu về thị trường chứng khoán, đầu tư vào các quỹ đầu tư chỉ số sẽ giúp nhà đầu tư có tỉ suất sinh lời ổn định với mức rủi ro thấp. Bên cạnh đó còn bởi vì chỉ số chứng khoán là được tập hợp bởi những doanh nghiệp với tốc độ phát triển ổn định và được chứng minh trên thị trường.

Qua đó, thông qua các quỹ đầu tư chỉ số, nhà đầu tư có thể đầu tư vào chứng khoán và vẫn có thể yên tâm, khi chưa có kinh nghiệm để có thể phân tích cổ phiếu.

Các quỹ đầu tư theo chỉ số (Index Fund) ở Việt Nam

Tại Việt Nam, các quỹ chỉ số phổ biến sẽ ở dạng quỹ hoán đổi danh mục (ETF). Tuy rằng đối với các nhà đầu tư Việt Nam, quỹ chỉ số như ETF không còn mới nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn chưa quen. Tuy nhiên, so với các quỹ mở và mặt bằng chung của thị trường, ETF là quỹ có hiệu quả hoạt động vượt trội và hiệu suất đầu tư ngày càng tăng.

Mã ETF	Ngày thành lập	Công ty quản lý quỹ	Mô phỏng chỉ số
E1VFVN30	06/10/2014	Công ty Cổ phần quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam- VFM	VN30
FUEMAV30	08/12/2020	Mirae Asset	VN30
FUESSV30	12/08/2020	Chứng khoán SSI	VN30
FUESSV50	10/12/2014	Chứng khoán SSI	VNX50
FUEVN100	16/06/2020	Công ty quản lý quỹ VinaCapital	VN100
FUESSVFL	24/02/2020	Chứng khoán SSI	VNFIN LEAD
FUEVFVND	22/04/2020	Công ty cổ phần quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam-VFM	VN Diamond

Hiện tại, những quỹ Index Fund Việt Nam cũng tương đối nhiều và mang đến cho nhà đầu tư khoản lợi nhuận tương đối cao nếu lựa chọn tham gia. Tuy nhiên, trước khi quyết định đầu tư vào Index Fund, cần tìm hiểu thêm một số các quỹ chỉ số phổ biến ở Việt Nam hiện nay nhé.

Vậy đâu là tiêu chí để nhà đầu tư lựa chọn quỹ Index Fund?

Theo chuyên gia tư vấn đầu tư, có 3 yếu tố quan trọng nhà đầu tư nên lưu ý khi lựa chọn quỹ Index Fund:

Thứ nhất, xét về tính thanh khoản của quỹ Index Fund. Tính thanh khoản càng cao càng giúp cho nhà đầu tư dễ giao dịch mua bán hơn. Chênh lệch giữa giá mua và giá bán thường không nhiều, nhà đầu tư sẽ khó bị thua thiệt về các chi phí khi giao dịch các sản phẩm này.

Thứ hai, mức độ tương quan với chỉ số. Theo nguyên tắc, mọi Index Fund phải có tương quan với các chỉ số mà nó mô phỏng. Những quỹ Index Fund nào có độ tương quan với chỉ số càng lớn thì nhà đầu tư nên xem xét lựa chọn.

Thứ ba, chỉ số quỹ Index Fund mô phỏng. Đây là chỉ số tham chiếu quyết định đến hiệu suất sinh lời của quỹ.

Khi cân nhắc đầu tư, nhà đầu tư nên lựa chọn các chứng chỉ quỹ niêm yết trên sàn để thuận tiện cho việc mua bán. Nhà đầu tư cũng nên theo dõi định kỳ danh mục để có thể điều chỉnh khi cần thiết. Và quan trọng, khi lựa chọn đầu tư quỹ Index Fund, nhà đầu tư cũng nên cân nhắc một số nhược điểm của hình thức này.

Ưu điểm – hạn chế của hình thức đầu tư theo quỹ chỉ số (Index Fund)

Ưu điểm

Hiệu quả chi phí: Một trong những lợi ích chính của quỹ Index Fund là tính hiệu quả về mặt chi phí. Quỹ được quản lý theo kiểu thụ động nên chi phí quản lý thấp hơn so với các quỹ quản lý chủ động. Nhà đầu tư không phải mua/bán cổ phiếu thường xuyên, nên sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí hiệu quả trong quá trình giao dịch chứng khoán. Hơn nữa, phí giao dịch không đáng kể, thấp hơn phí đầu tư rất nhiều.

Đa dạng hóa: Một quỹ Index Fund thường đầu tư vào nhiều cổ phiếu theo chỉ số, ví dụ VN30. Index Fund cho phép nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục đầu tư, giúp bảo vệ danh mục đầu tư trước biến động của thị trường. Đây là lựa chọn an toàn cho người mới bắt đầu đầu tư vào thị trường chứng khoán, không đòi hỏi hiểu biết chuyên sâu về từng cổ phiếu cụ thể.

Thuận tiện và minh bạch: Quỹ Index Fund cũng cung cấp các lợi ích như đầu tư vào cổ phiếu. Nhà đầu tư có quyền truy cập vào tất cả các tính năng có sẵn, bao gồm lệnh mua/bán, giao dịch ký quỹ, lệnh cắt lỗ, lệnh giới hạn… Mọi khoản nắm giữ của quỹ được công khai mỗi ngày. Điều này giúp nhà đầu tư theo dõi chặt chẽ danh mục của mình.

Ngoài ra, việc đầu tư vào một rổ chứng khoán (đầu tư theo chỉ số) cũng hạn chế hiện tượng thị trường bị lạm dụng, thao túng.

Linh hoạt: Giống như đầu tư cổ phiếu, quỹ Index Fund cho phép nhà đầu tư thực hiện giao dịch mua và bán vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, chỉ thực sự kết thúc khi thị trường đóng cửa. Có nhiều tùy chọn cho phép nhà đầu tư tham gia thị trường với lệnh thị trường hoặc lệnh giới hạn (market order, limit order).

Thu hút vốn ngoại: Quỹ Index Fund là cách nhanh nhất để nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam. Thông qua quỹ Index Fund, nhà đầu tư nước ngoài cũng sẽ gián tiếp sở hữu những cổ phiếu đã đạt tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa mà họ không thể mua được trực tiếp.

Hạn chế

Lợi nhuận không vượt trội: Mục tiêu của quỹ Index Fund là mô phỏng lại chỉ số, nên ví dụ khi nhà đầu tư mua quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN30, họ sẽ bỏ qua các cơ hội mua các cổ phiếu khác có mức sinh lợi tốt hơn rất nhiều.

Nhà đầu tư không có những quyền lợi như việc sở hữu một cổ phiếu (quyền tham gia đại hội đồng cổ đông, quyền biểu quyết,…)

Lợi tức từ đầu tư quỹ Index Fund thấp hơn tự đầu tư cổ phiếu do đây là trung bình mức cổ tức của tất cả các công ty trong rổ ETF, thêm vào đó, ngoài phí giao dịch trên sàn, nhà đầu tư phải chi trả phí hoạt động của quỹ, chênh lệch giá đặt mua/bán, thuế…

Rủi ro biến động: Mặc dù đa dạng hóa nhưng khoản đầu tư vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi sự biến động trên thị trường và thua lỗ khi giá xuống. Rủi ro này có thể tăng lên cùng với sự chuyên môn hóa của quỹ Index Fund – quỹ tập trung vào một thị trường ngách nhỏ có khả năng biến động mạnh hơn so với một quỹ lớn hơn, rộng hơn.

Chênh lệch giá: Tuy rằng các quỹ Index Fund luôn cố gắng theo sát giá của những cổ phiếu cơ sở, nhưng việc chênh lệch giá vẫn có thể xảy ra. Danh mục đầu tư của quỹ Index Fund có thể sai lệch so với danh mục chứng khoán cấu thành chỉ số tham chiếu (vì những lý do khác nhau như kỹ thuật mô phỏng chỉ số, biến động giá của các chứng khoán trong danh mục) khiến cho mức sinh lời của quỹ chênh lệch so với mức sinh lời của chỉ số tham chiếu.

Hy vọng bài viết này đã giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về các Quỹ đầu tư theo chỉ số (Index Fund) là gì?. Hãy chia sẻ nếu thấy bài viết hữu ích! Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc gì thêm, hãy liên hệ ngay với Happy Live để được tư vấn cụ thể hoặc đơn giản là xem nhiều hơn kiến thức đầu tư tại Happy Live nhé.

Happy Live team sưu tầm/vietcap