Có một thứ bạn sẽ không bao giờ nghe lời công chúng phàn nàn, đó là các giao dịch theo thuật toán cũng khiến thị trường đi lên nhanh hơn. Những nhà giao dịch theo thuật toán có được ghi công trong những thị trường giá lên không?

Giao dịch thuật toán sử dụng các chương trình máy tính và hướng dẫn tự động để thực hiện giao dịch. Còn được gọi là giao dịch thuật toán hoặc giao dịch hộp đen, nó đã chiếm hơn 50% khối lượng giao dịch tại thị trường Hoa Kỳ ngày nay.

Đây là một tài khoản hấp dẫn về cách giao dịch thuật toán đã phát triển qua các giai đoạn và trở nên nổi bật gần đây.

Giao dịch chứng khoán đã trải qua một sự biến đổi sâu sắc trong vài thập kỷ qua. Ngày nay, “Giao dịch thuật toán” hoặc “Giao dịch thuật toán” đã chiếm ưu thế và các sàn giao dịch thực hiện các lệnh được hỗ trợ bởi các hướng dẫn tự động và được lập trình sẵn.

Các nhà đầu tư tổ chức và các công ty môi giới lớn hơn sử dụng giao dịch thuật toán để giảm chi phí và quản lý các đơn đặt hàng lớn. Ngay cả các quỹ tương hỗ, quỹ hưu trí và các phương tiện đầu tư quy mô lớn khác cũng sử dụng nó. Thông thường, những người chơi tạo lập thị trường sử dụng các giao dịch thuật toán để tạo thanh khoản. Ở Châu Âu và Hoa Kỳ, 10% quỹ phòng hộ đã sử dụng giao dịch thuật toán với hơn 80% giá trị của chúng vào năm 2020.

Các tổ chức lớn cũng đã đi trước một bước và bắt đầu sử dụng siêu máy tính để giao dịch trong vòng nano giây. Đây là một hiện tượng tương đối mới trong bối cảnh giao dịch thuật toán được gọi là giao dịch tần số cao. Sau khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) cho phép ECN tham gia giao dịch cổ phiếu vào năm 1998, nhiều nhà giao dịch thuật toán đã tham gia vào lĩnh vực này. Vào năm 2000, SEC đã ban hành hệ thống thập phân hóa và nhiều người chơi kiếm tiền thông qua chênh lệch giá buộc phải chuyển sang giao dịch tần suất cao để có khối lượng giao dịch lớn hơn. Giao dịch tốc độ cao đã tăng theo cấp số nhân trong thập kỷ qua. Hoạt động này chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng khối lượng giao dịch.

HFT góp phần nâng cao hiệu quả của thị trường nhưng nó cũng có thể dẫn đến biến động thị trường, đặc biệt là trong những thời điểm căng thẳng. Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch và Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai chỉ ra rằng giao dịch thuật toán và Giao dịch Tần suất Cao đã góp phần gây ra biến động trong năm 2010.

Giao dịch theo thuật toán đang bị mang tiếng xấu

Chúng ta luôn nghe điều này mỗi khi thị trường chứng khoán chịu tác động nghiêm trọng: “Lại do những người đầu tư theo thuật toán gây ra đó,” hay “Các thuật toán rất tệ bởi vì chúng tạo ra nhiều biến động trên thị trường”.

Mỗi khi xây dựng một chiến lược giao dịch bằng Excel, Trading Blox, hoặc những nền tảng tương tự, bạn sẽ trở thành một Algo (tạm dịch: một người đầu tư theo thuật toán). Hiểu đơn giản là bạn đang sử dụng nguồn lực của mình (vốn, kỹ năng, nguồn lực, thời gian rảnh) để tạo ra một thứ gì đó với hy vọng rằng nó sẽ dẫn đến thành công. Tôi có hơn 40 năm kinh nghiệm giao dịch, kỹ năng máy tính, kỹ năng toán học và đã nghỉ hưu. Công thức thành công của tôi là giao dịch nhằm bảo toàn vốn trong khi vẫn làm gia tăng giá trị tài sản. Giấc ngủ ban đêm rất quan trọng với tôi.

Những người khác có thể chọn dùng đòn bẩy nhiều hơn và “hành động” với lợi nhuận tổng lớn hơn. Trong khi đó khi nói về thành công trong giao dịch, một số người khác có thể lại nhắm đến độ tin cậy cao hơn, tìm kiếm sự đúng đắn nhiều hơn là sai lầm. Một số người có thể thích giao dịch theo xu hướng, trong khi một số khác có thể làm sẽ không quan tâm đến xu hướng. Sẽ luôn có một thứ gì đó phù hợp với những sở thích và phong cách trong thế giới giao dịch.

Các thuật toán chính là đại diện toán học cho những quan niệm và mong ước của người viết nên thuật toán. Tôi đồng ý rằng những người giao dịch trên thuật toán đã giúp thị trường chuyển động nhanh hơn, nhưng tôi không tin rằng nguyên nhân là bởi vì thuật toán mà là do các thuật toán đã thực thi những quan niệm và thành kiến của người thiết kế thuật toán một cách hiệu quả hơn.

Khi tôi bắt đầu tự động hóa những chiến lược đầu tư của mình thời còn ở TrendStat, tôi rất tự hào khi sở hữu một chiếc máy tính IBM đời mới vào năm 1980 – một chiếc máy mạnh mẽ hơn bất kỳ thứ gì tôi từng có dịp trên tay. Ngày nay điện thoại di động của tôi có nhiều RAM và năng lực tính toán hơn. Giờ đây tôi có một chiếc máy vi tính có thể để vừa vào chiếc túi đeo lưng du lịch, có 64 gigabytes RAM, một vi xử lý 4 nhân, và ổ đĩa 2 terabyte chỉ với 2,800 đô!

Hãy quay ngược thời gian và xem chuyện gì đang xảy ra khi tôi vừa tốt nghiệp từ Đại học Clarkson vào năm 1974 với tấm bằng kỹ sư hóa học. Đó là thời điểm kết thúc của thị trường giảm giá liên tục kéo dài hai năm. Thị trường chứng khoán đã giảm 50% tính từ đỉnh. Thời báo Phố Wall lúc đó đang đưa ra nhiều quan điểm về việc thị trường sẽ phải giảm sâu đến đâu thì mới chạm đáy. Khi Sở giao dịch chứng khoán New York chứng khiến có hơn 10 triệu cổ phiếu được giao dịch, họ đã khui sâm panh ăn mừng.

Tua nhanh tới năm 2018, quỹ hoán đổi danh mục (ETF) của chỉ số Standard & Poor 500 (S&P 500) – mã cổ phiếu SPY, thường xuyên được giao dịch với hơn 200 triệu cổ phiếu một ngày! Chỉ một mã cố phiếu này có thể dễ dàng được giao dịch với số lượng nhiều hơn gấp 20 lần lượng cổ phiếu được giao dịch trên toàn bộ NYSE (Sàn giao dịch chứng khoán New York) vào năm 1974!

Vậy thì nguyên nhân có phải là bởi vì thuật toán, hay bởi thực tế rằng máy vi tính và việc giao tiếp nhanh hơn đã cho phép thế giới chuyển động nhanh hơn trong mọi khía cạnh cuộc sống của chúng ta?

Vào năm 1974, các nhà đầu tơi tả trong một thị trường giá xuống đã mất đến hai năm mới chấp nhận rằng: “Chứng khoán thật rủi ro, và tôi sẽ không dính dáng đến nó nữa.” Ngày nay, máy tính cho phép thị trường chuyển động nhanh đến mức bạn phải chịu nỗi đau khổ này sớm hơn, và những ai không quản lý rủi ro tốt cũng sẽ phải chấp nhận thái độ như vào năm 1974.

Mặt khác, có một thứ bạn sẽ không bao giờ nghe lời công chúng phàn nàn, đó là các giao dịch qua thuật toán cũng khiến thị trường đi lên nhanh hơn. Những nhà giao dịch qua thuật toán có được ghi công trong những thị trường giá lên không?

Tâm lý của tình huống này không có gì thay đổi cả. Những nhà giao dịch sẽ vẫn là những nhà giao dịch. Sẽ vẫn có sự lạc quan khi thị trường đạt đỉnh và cảm giác lo lắng khi thị trường chạm đáy và việc giao dịch vẫn tiếp diễn. Thuật toán và những nhà giao dịch vận hành thuật toán chỉ đơn giản là đang bị mang tiếng xấu mà thôi.

Happy Live team biên soạn/Tư duy giao dịch theo xu hướng

Tư duy giao dịch theo xu hướng: Kiếm tiền trong mọi xu hướng tăng, giảm, sự kiện thiên nga đen

Dự kiến ra mắt: Cuối tháng 4/2024