Trong thế giới đầu tư tài chính, cổ tức là một khái niệm được các nhà đầu tư tìm kiếm trước khi họ quyết định có nên đầu tư vào cổ phiếu đó hay không. Được săn đón là vậy, nhưng bản chất thật sự của cổ tức là gì lại ít ai hiểu rõ. Thông qua bài viết này, Happy Live xin được chia sẻ các vấn đề quan trọng mà bạn cần hiểu về cổ tức, để giúp bạn tránh những sai lầm không đáng có khi đầu tư chứng khoán.

Dành cho các bạn lần đầu tìm hiểu về thị trường tài chính, về đầu tư nói chung, thì chuỗi series Đầu Tư – Từ Đâu này sẽ cung cấp cho các bạn một kiến thức cơ bản nhất, từ đó bạn có thể tham gia thị trường tài chính với một sự tự tin cao.

Hãy cùng bắt đầu với khái niệm…

Cổ tức là gì?

“Theo khoản 3 Điều 4 Luật doanh nghiệp 2014, Cổ tức được hiểu là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty cổ phần sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài chính.”

Nói một cách dễ hiểu: 

Nếu bạn nắm giữ cổ phiếu công ty, thì có khả năng công ty sẽ trích ra 1 phần từ lợi nhuận sau thuế để trả lại cho bạn, gọi là cổ tức. Hàng năm, số tiền được trích ra để chi trả cổ tức sẽ được thông qua trong Đại hội cổ đông.

Các hình thức trả cổ tức

Có 2 hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất, đó là: 

• Trả bằng tiền mặt
• Trả bằng cổ phiếu

Trong đó,

Trả bằng tiền mặt

Trả cổ tức bằng tiền là việc doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền mặt trực tiếp vào tài khoản chứng khoán cho cổ đông. Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, khi 1 doanh nghiệp công bố tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền, thì tức là dựa trên mệnh giá cổ phiếu (tương ứng 10.000 đồng/CP)

VD: Ngày 2/1/2018, Ngân hàng TMCP Quân đội (MBB) tạm ứng chi trả cổ tức đợt 1/2017 bằng tiền với tỷ lệ 6%. Như vậy, 1 cổ phiếu MBB sẽ nhận được: 6% x 10.000 = 600 đồng cổ tức tiền.

*Chú ý: Tỷ lệ cổ tức chi trả sẽ được tính trên mệnh giá 10.000đ/cổ phiếu (không tính trên giá thị trường giao dịch hàng ngày)

Ưu điểm:

Tiền về túi mình là của mình -> an tâm. Công ty trả cổ tức tiền mặt chứng tỏ khả năng tài chính vững-> hấp dẫn nhà đầu tư

Nhược điểm:

+ Nhà đầu tư chịu thuế 2 lần (thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân)
+ Nhà đầu tư cảm thấy công ty vào giai đoạn ổn định và bão hòa, không có nhiều cơ hội phát triển hơn nữa.

Trả bằng cổ phiếu

Trả cổ tức bằng cổ phiếu là việc doanh nghiệp sẽ phát hành thêm cổ phiếu cho cổ đông. Việc phát hành thêm cổ phiếu (để chi trả cổ tức) không làm thay đổi vốn chủ sở hữu cũng như tỷ lệ nắm giữ của cổ đông.

Ví dụ: Ngày 19/6/2018, Ngân hàng TMCP Quân đội (MBB) trả cổ tức bằng cổ phiếu đợt 2/2017 tỷ lệ 100:5, như vậy, cổ đông nắm giữ 100 cổ phiếu MBB sẽ nhận được thêm 5 cổ phiếu MBB mới.

Ưu điểm:

+ Nhà đầu tư tránh được thuế tiền mặt
+ Công ty giữ lại tiền mặt để đầu tư phát triển tăng trưởng

Nhược điểm:

+ Số cổ phiếu tăng, vốn hóa không đổi nên thị giá cổ phiếu sẽ giảm sau phát hành.
+ Nhà đầu tư chịu rủi ro nếu công ty dùng tiền mặt giữ lại đầu tư dự án không hiệu quả.

Sự khác nhau giữa việc trả cổ tức bằng tiền và trả cổ tức bằng cổ phiếu

Khác nhau quan trọng nhất giữa việc trả cổ tức bằng tiền mặt và cổ tức bằng cổ phiếu là dòng tiền lưu thông của doanh nghiệp.

Đối với việc trả cổ tức bằng tiền, dòng tiền từ lợi nhuận sau thuế sẽ đi ra khỏi doanh nghiệp. Cụ thể là được chi trả vào tài khoản của từng cổ đông.

Đối với việc trả cổ tức bằng cổ phiếu, dòng tiền về cơ bản vẫn ở trong doanh nghiệp. Chỉ có sự thay đổi từ khoản mục Lợi nhuận sau thuế (chưa phân phối) chuyển sang khoản mục Vốn góp của chủ sở hữu.

Làm thế nào để được nhận cổ tức?

Để được nhận cổ tức, bạn chỉ cần nắm giữ cổ phiếu trước ngày giao dịch không hưởng quyền.

Nếu cổ phiếu bạn nắm giữ là cổ phiếu đã niêm yết, cổ tức sẽ được trả trực tiếp vào tài khoản chứng khoán của bạn.

Đặc biệt, với trường hợp công ty trả cổ tức bằng cổ phiếu, thì sau khoảng 30-60 ngày, cổ phiếu đó mới được chia về tài khoản của bạn.

Trường hợp cổ phiếu bạn nắm giữa là cổ phiếu chưa niêm yết (OTC), bạn cần liên hệ và đến trực tiếp doanh nghiệp để nhận cổ tức.

Ngày giao dịch không hưởng quyền, ngày chốt danh sách, ngày thanh toán

Ngày giao dịch không hưởng quyền:

Là ngày giao dịch mà nhà đầu tư khi mua cổ phiếu sẽ không nhận được các quyền lợi của cổ đông như quyền nhận cổ tức, quyền tham dự ĐHCĐ hay quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.

Ngày đăng ký cuối cùng:

Là ngày chốt danh sách cổ đông sở hữu chứng khoán để thực hiện quyền của cổ đông. Tại ngày chốt danh sách, cổ đông có tên trong danh sách sẽ được nhận các quyền của mình như quyền nhận cổ tức, quyền tham dự ĐHCĐ, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.
Ngày đăng ký cuối cùng là ngày làm việc liền sau Ngày giao dịch không hưởng quyền.

Ngày thanh toán: 

Là ngày cổ tức tiền mặt/cổ phiếu về tài khoản nhà đầu tư.

Ví dụ:
Ngày 29/5, BID công bố tạm ứng chi trả cổ tức tỷ lệ 15% (ứng với 1.500 đồng/CP).
Ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày 6/6 (thứ 6). Ngày đăng ký cuối cùng là ngày 9/6 (thứ 2).
Nhà đầu tư mua cổ phiếu BID từ ngày 6/6 trở đi sẽ không nhận được quyền hưởng cổ tức lần này.
-> Muốn nhận cổ tức, nhà đầu tư cần mua cổ phiếu BID trước ngày 6/6. Vì vào ngày 9/6, tất cả cổ đông có tên trong sổ đăng ký mới nhận được quyền nhận cổ tức trên.

Mục đích và Ý nghĩa của việc trả cổ tức?

Việc chi trả cổ tức dù đơn giản là phương thức để phân phối lại lợi nhuận nhưng lại có ý nghĩ quan trọng đối với cổ đông.

Cụ thể:

Khi bạn là cổ đông, việc công ty trả cổ tức sẽ thể hiện rằng công ty vẫn đang hoạt động có lãi.

Đối với nhiều nhà đầu tư, việc công ty trả cổ tức vẫn tốt hơn là công ty giữ lại tiền của cổ đông.

Ngoài ra, những năm gần đây, xu hướng đầu tư cổ phiếu để nhận cổ tức cũng được mọi người đón nhận, bởi:

• Mang lại nguồn thu nhập khá ổn định.
• Có thể giúp nhà đầu tư hưởng lợi nhuận kép nếu lãi suất giảm mạnh.

Lời kết

Hầu hết, nhà đầu tư đều thích được nhận cổ tức bằng tiền mặt vì “tiền tươi thóc thật” bao giờ cũng tốt hơn nên việc công ty trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ thể hiện cho cổ đông rằng công ty đang hoạt động kinh doanh có lợi nhuận.

Đương nhiên, đây có vẻ là một dấu hiệu tốt.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp trả cổ tức bằng tiền mặt không hẳn đã là tốt. Khi đầu tư cổ phiếu bạn cần hiểu rõ bản chất trong việc trả cổ tức của công ty.

Tìm hiểu xem các trường hợp đó là gì tại đây: 

⇒ Học cách tự đầu tư qua chuỗi bài viết ĐẦU TƯ TỪ ĐÂU tại đây.

Nguồn: Bài viết được tham khảo từ trang GoValue, Happy Live tổng hợp

Có thể bạn quan tâm: Payback Time – Ngày đòi nợ – Phil Town

(đầu tư theo phong cách Warren Buffett, Charlie Munger)

ĐỌC THỬ

ĐẶT MUA