Bách khoa toàn thư mẫu hình biểu đồ: 5 mẫu hình thường gặp, trên thị trường: Cổ phiếu, Bitcoin, Vàng
Trích lược từ cuốn sách “Bách khoa toàn thư mẫu hình biểu đồ (PATTERN ENCYCLOPEDIA)” phiên bản 3 của tác giả Thomas N. Bulkowski. Một bộ sách hàng đầu trên thế giới về phân tích mẫu hình biểu đồ.
Dự báo trên thị trường tài chính không gì khác hơn là tìm kiếm các quy luật lặp đi lặp lại, một trong những triết lý cơ bản của phân tích kỹ thuật. Phân tích mẫu hình là công cụ được các trader ưa thích vì đó là phương pháp tìm kiếm sự lặp lại của tương lai trong quá khứ. Các trader đúc kết hành vi giá khi diễn biến theo các mẫu hình.
Thomas N. Bulkowski đã làm một điều tuyệt vời dành cho các trader là thực hiện một nghiên cứu thống kê bài bản về các mẫu hình giá trên thị trường tài chính (đặc biệt là thị trường chứng khoán). Thomas đã viết nên cuốn sách “Bách Khoa Toàn Thư về Mẫu Hình” mà rất nhiều trader tham khảo. Đó thực là công trình đồ sộ với hơn 2,000 trang về 75 mẫu hình giá. Nghiên cứu của Thomas chỉ ra những kết quả thực nghiệm về hành vi giá trong các mẫu hình như: khả năng đạt được mục tiêu giá, khả năng thất bại của mẫu hình, mức lãi/lỗ nên kỳ vọng khi giao dịch theo mẫu hình…Dữ liệu nghiên cứu của cuốn sách nghiên cứu trong 30 năm, đủ để tạo ra những kết luận đáng tin cậy. Tất cả tạo nên một cuốn sách giá trị điều mà hiếm khi các sách dạy trading đề cập đến. Cuốn này vì thế đạt rating cực cao trên Amazon (4.5/5), chắc có lẽ nó quá thuyết phục anh em Trader.
Thomas N.Bulkowski là một chuyên gia hàng đầu về mẫu hình với những kinh nghiệm hướng dẫn nhận diện mẫu hình giá sắc sảo, các chia sẻ bí quyết giao dịch theo mẫu hình để có được thành công cao nhất.
Happy Live trích lược 5 mẫu hình từ cuốn sách này để nhà đầu tư có thể tham khảo. Đây là những mẫu hình mà Happy Live cho rằng, thường xuất hiện và đáng để tham khảo.
1/ Mẫu hình Cốc Tay Cầm – Tiếp diễn xu hướng tăng

Nguyên tắc nhân diện: Cốc Tay Cầm
Hình dạng: Giống một cái cốc có tay cầm bên phải.
Xu hướng giá: Tìm những đáy bo tròn hình chữ U và tránh những mẫu hình giống hình chữ V.
Xu hướng tăng: Giá tăng khi đi vào mẫu hình.
Tay cầm: Cốc phải có tay cầm. Tối thiểu một tuần, nằm ở nửa trên của mẫu hình.
Vành cốc:Các vành cốc phải xấp xỉ một mức giá, nhưng hãy linh hoạt.
Hướng đột phá: Đi lên
Độ dài: 7 đến 65 tuần
Kết quả thống kê hiệu suất mẫu hình Cốc Tay Cầm – Tiếp diễn xu hướng tăng
Đột phá đi lên
Số lượng đã tìm được. Tôi đã tìm thấy 995 cốc tay cầm trong 645 cổ phiếu từ năm 1991 đến tháng Mười năm 2018.
Thị trường con bò | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Tiếp tục tăng giá dài hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 3 trên 39 |
Tỷ lệ thất bại hòa vốn | 5% |
Mức tăng trung bình | 54% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú điều chỉnh | 62% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 61% |
2/ Vai Đầu Vai ở Đỉnh
Nguyên tắc nhận diện: Vai Đầu Vai ở Đỉnh

Hình dạng: Sau một xu hướng tăng, mẫu hình xuất hiện với ba phần nhô lên, phần ở giữa cao nhất, tượng trưng cho sự phá vỡ. Thận trọng với những mẫu hình mà các vai không đều nhau hoặc cổ quá dài.
Tính đối xứng: Vai trái và vai phải gần như đối xứng nhau với trục là phần đầu, xấp xỉ nhau cả về thời gian và giá. Hình dạng có nhiều biến thể, nhưng tính đối xứng rất hữu hiệu trong việc xác định mẫu hình hợp lệ.
Thanh khoản: Cao nhất ở vai trái, rồi đến đầu và cuối cùng là vai phải. Đừng loại bỏ một mẫu hình chỉ vì nó có thanh khoản bất thường.
Đường viền cổ: Là đường nối phần đáy giữa 3 đỉnh. Nó có thể dốc lên hoặc dốc xuống. Thường được coi là tín hiệu (mua hoặc bán) khi giá đóng cửa dưới đường này.
Hướng đột phá: Hướng xuống. Đột phá là khi: giá đóng cửa dưới đường viền cổ khi đường viền cổ nghiêng lên trên, giá đóng cửa dưới nách phải khi đường viền cổ dốc xuống.
Xác nhận: Giá xác nhận mẫu hình sau một đột phá đi xuống. Nếu giá bứt phá đi lên, đó không phải là vai đầu vai ở đỉnh hợp lệ.
Kết quả thống kê hiệu suất mẫu hình Vai – Đầu – Vai ở Đỉnh – Đảo chiều xu hướng Tăng –> Giảm
Đột phá đi xuống
Số lượng đã tìm được. Tôi đã tìm thấy 3.577 mẫu hình vai đầu vai ở đỉnh trong 1.067 cổ phiếu từ tháng Bảy năm 1991 đến tháng Mười năm 2018.
Thị trường con bò | Thị trường con gấu | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Đảo chiều giảm giá ngắn hạn | Đảo chiều giảm giá ngắn hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 9 trên 36 | 4 trên 19 |
Tỷ lệ thất bại hòa vốn | 19% | 5% |
Mức giảm trung bình | 16% | 24% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú hồi phục | 68% | 67% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 51% | 55% |
Trong thị trường con gấu, chỉ 5% mẫu hình không giảm hơn 5% sau đột phá và mức giảm trung bình. Mẫu hình này hoạt động tốt trong thị trường con gấu, với mức giảm trung bình 23,7% – cao hơn trung bình 22,2% của tất cả các loại mẫu hình giảm giá. Trong thị trường con bò, hiệu suất 16,1% của nó cũng cao hơn trung bình 14,9% của các loại mẫu hình.. Thứ hạng hiệu suất cũng nói lên điều này. Các nhà giao dịch ít kinh nghiệm vẫn có thể đoán được vai đầu vai ở đỉnh trông như thế nào.
3/ Đáy hình chữ Nhật – Đảo chiều xu hướng giảm –> tăng

Nguyên tắc nhận diện: Đáy hình chữ nhật
Xu hướng giá: Đi xuống dẫn đến mẫu hình biểu đồ.
Hình dạng: Giá có đỉnh phẳng và đáy phẳng, cắt ngang mô hình từ bên này sang bên kia theo hai đường xu hướng song song.
Đường xu hướng:Hai đường xu hướng nằm ngang gần nhau ràng buộc hành động giá.
Chạm vào: Giá phải chạm một đường xu hướng ít nhất ba lần và đường xu hướng kia hai lần (tối thiểu 5 lần chạm) bằng các đỉnh và đáy riêng biệt.
Xu hướng khối lượng:Có xu hướng giảm ít nhất 71% thời gian.
Hướng đột phá:Lên tới 59% thời gian.
Kết quả thống kê hiệu suất: Đáy hình chữ Nhật
Số lượng đã tìm được. Tôi đã tìm thấy 1.181 mẫu hình Đáy hình chữ Nhật trong 638 cổ phiếu từ năm 1991 đến tháng Mười năm 2018.
Đột phá đi lên

Thị trường giá lên | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Đảo chiều tăng giá dài hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 8 trên 39 |
Tỷ lệ thất bại hòa vốn | 15% |
Mức tăng trung bình | 48% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú điều chỉnh | 64% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 79% |
Các mẫu hình chữ nhật được phân loại dựa trên xu hướng giá khi đi vào mẫu hình. Nếu giá giảm khi đi vào mẫu hình, đó là đáy hình chữ nhật. Ngược lại, nếu giá tăng đi vào mẫu hình, đó là đỉnh hình chữ nhật.
Hiệu suất của đáy hình chữ nhật tương đối cao, đặc biệt trong thị trường giá xuống sau khi đột phá đi xuống, xếp thứ 8/39 mẫu hình tăng giá, với hạng 8 có hiệu suất tốt nhất. Tỷ lệ thất bại của mẫu hình này cũng thấp, chỉ 8%. Đặc biệt, tỷ lệ đạt mục tiêu giá 79% 1 con số cao khá cao.
4. Tam giác Cân

Nguyên tắc nhận diện: Tam giác Cân
Hình dạng: Tam giác được hình thành bởi hai đường xu hướng, đường dưới dốc lên, đường trên dốc xuống và giao nhau ở chóp tam giác. Hai đường này không cần dài bằng nhau.
Điểm chạm: Phải có ít nhất năm điểm chạm rõ ràng với hai đường xu hướng, ba lần với đường này hai lần với đường kia tại các đỉnh và đáy nhỏ. Giá cắt qua đường xu hướng ở đầu và cuối mẫu hình không được coi là điểm chạm.
Khoảng trắng: Giá phải trải đều mẫu hình từ trên xuống dưới, phủ gần hết các khoảng trắng.
Thanh khoản: Thường giảm xuyên suốt mẫu hình nhưng vẫn có thể tăng và thường rất thấp ngay trước đột phá. Đừng loại bỏ một mẫu hình chỉ vì nó có xu hướng thanh khoản tăng
Hướng đột phá: Không thể biết trước. Xuất hiện khi giá đóng cửa ngoài ranh giới đường xu hướng.
Độ dài: Thường dài tối thiểu ba tuần. Các mẫu hình dưới ba tuần là cờ hiệu nếu chúng nằm trên cột cờ.
Kết quả thống kê hiệu suất: Tam giác cân
Số lượng đã tìm được: Thomas N. Bulkowski đã tìm được 4.085 tam giác trong 1.011 cổ phiếu từ tháng Năm năm 1988 đến tháng Tư năm 2019.

Not a Valid Symmetrical Triangle: Không phải tam giác cân hợp lệ; Valid Symmetrical Triangle: Tam giác cân hợp lệ; Downward Breakout: Đột phá đi xuống
Đột phá đi lên
Thị trường con bò | Thị trường con gấu | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Tiếp tục tăng giá trung hạn | Đảo chiều tăng giá ngắn hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 36 trên 39 | 13 trên 20 |
Tỷ lệ thất bại hoà vốn | 25% | 23% |
Mức tăng trung bình | 34% | 26% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú điều chỉnh | 62% | 65% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 58% | 36% |
Đột phá đi xuống
Thị trường con bò | Thị trường con gấu | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Đảo chiều giảm giá ngắn hạn | Tiếp tục giảm giá ngắn hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 34 trên 36 | 17 trên 19 |
Tỷ lệ thất bại hoà vốn | 37% | 19% |
Mức giảm trung bình | 12% | 19% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú hồi phục | 65% | 67% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 36% | 39% |
5/ Mẫu hình Tam giác giảm dần

Nguyên tắc nhận diện – Tam giác giảm dần
Hình dạng: Biến động giá bị giới hạn bởi hai đường xu hướng giao nhau, tạo thành hình tam giác. Đường dưới nằm ngang, đường trên dốc xuống, nên chúng giao nhau.
Đường xu hướng: Đường nằm ngang (hoặc gần như vậy) đóng vai trò như ngưỡng hỗ trợ. Đường xu hướng dốc xuống nối các đỉnh tạo thành kháng cự trên. Các đường xu hướng hội tụ tại chóp tam giác. Giá phải chạm vào hai đường xu hướng ít nhất năm lần ở đỉnh hoặc đáy nhỏ (ba lần với đường này, hai lần với đường kia).
Khoảng trắng: Giá phải trải đều qua toàn bộ mẫu hình, lấp đầy khoảng trắng với chuyển động giá.
Hướng đột phá: Đột phá, có thể đi lên hoặc đi xuống, xảy ra khi giá đóng cửa bên ngoài hình tam giác.
Thanh khoản: Thanh khoản giảm và có xu hướng cạn kiệt ngay trước khi đột phá xảy ra.
Kết quả thống kê hiệu suất: Tam giác giảm dần
Số lượng đã tìm được: Thomas N. Bulkowski tìm thấy 1.760 tam giác giảm dần trong 831 cổ phiếu từ tháng Bảy năm 1991 đến tháng Ba năm 2019.
Đột phá đi lên
Thị trường con bò | Thị trường con gấu | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Tiếp tục tăng giá trung hạn | Tiếp tục tăng giá trung hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 33 trên 39 | 7 trên 20 |
Tỷ lệ thất bại hoà vốn | 22% | 22% |
Mức tăng trung bình | 38% | 30% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú điều chỉnh | 60% | 64% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 64% | 45% |
Đột phá đi xuống
Thị trường con bò | Thị trường con gấu | |
Đảo chiều hoặc tiếp tục | Đảo chiều giảm giá ngắn hạn | Tiếp tục giảm giá ngắn hạn |
Xếp hạng hiệu suất | 15 trên 36 | 15 trên 19 |
Tỷ lệ thất bại hoà vốn | 23% | 13% |
Mức giảm trung bình | 15% | 21% |
Xu hướng thanh khoản | Giảm | Giảm |
Tỷ lệ xuất hiện cú hồi phục | 58% | 61% |
Tỷ lệ đạt mục tiêu giá | 50% | 45% |
Để biết thêm thông tin về mẫu này, hãy đọc Bách khoa toàn thư mẫu hình biểu đồ ( Encyclopedia of Chart Patterns) Phiên bản thứ 3. Nếu bạn nhấp vào liên kết và sau đó mua sách (hoặc bất kỳ thứ gì) trong khi truy cập Happy Live, thì giới thiệu sẽ giúp hỗ trợ trang web này. Cảm ơn – Tom Bulkowski –
Happy Live team biên soạn/Bách khoa toàn thư mẫu hình biểu đồ
Bách khoa toàn thư các mẫu hình biểu đồ – Thomas N. Bulkowski
Tìm hiểu ngay