Bạn muốn con mình học theo tư duy của huyền thoại đầu tư nào?
Điều gì làm nên một nhà đầu tư bậc thầy? Chúng ta đã đọc rất nhiều bài viết về họ và bạn sẽ phải đồng ý rằng mỗi huyền thoại đầu tư đều có những phẩm chất đặc biệt riêng. Cho dù đó là Buffett, Dalio, hay Rochon,…; tất cả đều để lại ấn tượng theo cách riêng của họ và tôi đều học được bài học nào đó từ mỗi người. “Bạn muốn con mình học tập theo đức tính và tư duy của huyền thoại đầu tư nào?”
Tuy vậy, một trong những câu hỏi tôi thường tự đặt ra cho mình là: “nhà đầu tư nào trong số họ mà tôi muốn con cái mình học tập?” Dường như câu trả lời là tất cả các bậc thầy đầu tư trên, nhưng trong đó người mà tôi luôn cảm thấy sẽ có thể dạy cho con tôi nhiều hơn cả là:
Tại Daily Journal AGM năm nay, Charlie Munger một lần nữa chia sẻ sự thông thái của mình và một số bí mật khiến Berkshire thành công với khán giả tham dự. Phải nói ông là bậc thầy khi am hiểu cả hai lĩnh vực kinh doanh và đầu tư, đồng thời ông còn là chuyên gia khi nói đến khía cạnh tâm lý – một yếu tố quan trọng tạo nên thành công của một nhà đầu tư. Ông cũng xây dựng cho mình khuôn khổ để có cuộc sống thành công và ý nghĩa. Và đây là điều tôi muốn con của mình lắng nghe. Tôi tin rằng những gì ông nói hoàn toàn là nền tảng cho thành công không chỉ trong thế giới đầu tư nói riêng, mà cả cuộc sống nói chung.
Tôi đã lưu lại một số trích dẫn yêu thích của mình bên dưới:
1. Cố gắng làm ít hơn
“Tại một nơi như Berkshire Hathaway, hay thậm chí là Daily Journal, chúng tôi đã làm tốt hơn trung bình nhưng tại sao điều đó xảy ra ư? Câu trả lời khá đơn giản. Chúng tôi cố gắng làm ít hơn (try to do less). Chúng tôi không bao giờ ảo tưởng rằng chúng tôi chỉ có thể thuê một nhóm những người trẻ tuổi thông minh nhờ kiến thức rộng lớn về thức ăn đóng hộp và hàng không vũ trụ,… Chúng tôi không bao giờ nghĩ rằng mình có thể có tiêu thụ được khối thông tin về tất cả các mọi thứ như Jim Cramer nghĩ (Jim là quản lý quỹ và cũng là người dẫn chương trình “Mad Money” trên CNBC). Chúng tôi luôn công nhận rằng nếu chúng tôi làm việc cật lực, chúng tôi có thể tìm thấy một vài cơ hội đúng đắn, một vài điều đã đủ rồi và đó là kỳ vọng hợp lý. Phương pháp đầu tư của chúng tôi rất khác cách tiếp cận của các quỹ tương hỗ.
Và nếu bạn hỏi Warren Buffett điều tương tự mà các hãng tư vấn đầu tư này thường nhận – hãy cho tôi ý tưởng tốt nhất của bạn trong năm nay. Chỉ cần đi theo ý tưởng tốt nhất của Warren, bạn sẽ thấy nó hoạt động hiệu quả. Nhưng tham vọng của ông hạn chế hơn, ông không cố gắng để biết quá nhiều, Warren sẽ cho bạn một hoặc hai cổ phiếu mà thôi.”
2. Những đặc điểm giúp bạn trở nên thành công
“Tôi nghĩ chúng là tính kỷ luật, đạo đức cá nhân, đồng nghiệp tốt, ý tưởng tốt” – toàn những thứ tưởng chừng như đơn giản và xưa cũ nhưng hiệu quả.
3. Hiểu biết về điều gì đó sâu hơn
“Toàn bộ bí quyết của trò chơi là bạn chỉ cần một vài lần hiểu một điều gì đó tốt hơn mức trung bình và chỉ đầu tư vào nơi bạn có kiến thức vượt trội đó. Sau đó nếu bạn có được một vài cơ hội, thế là đủ. Bạn không cần bận tâm vì mình sở hữu ba cổ phiếu trong khi J.P. Morgan Chase sở hữu đến 100. Chẳng có gì không đúng nếu sở hữu vài cổ phiếu cả. Warren luôn nói rằng trong một thị trấn đang phát triển nếu bạn sở hữu cổ phiếu của ba trong số những doanh nghiệp tốt nhất thị trấn đã đủ tính đa dạng rồi.”
4. Đa dạng hóa so với xuất sắc
“Toàn bộ ý tưởng về sự đa dạng hóa [rộng] khi bạn tìm kiếm sự xuất sắc là hoàn toàn vô lý. Nó không hiệu quả, đây là nhiệm vụ bất khả thi cho bạn. Có gì vui khi làm một nhiệm vụ bất khả thi hết lần này đến lần khác nhỉ?”
5. Lệ phí là rào chắn lớn
“Mọi người không nhận ra sự thật này vì bản thân rất mù mờ về toán học. Những tưởng kiếm được 5% và trả 2% cho các cố vấn của mình, bạn sẽ chỉ mất 40% số tiền kiếm được trong tương lai. Nhưng không, bạn mất đến 90%, vì trong dài hạn sự khác biệt nhỏ đó cướp mất 90% tài sản tiềm năng của bạn. Vì vậy, việc nắm giữ lâu dài là cực kỳ quan trọng chứ không phải trả một khoản phí lớn hàng năm.”
6. Những cuốn sách làm giàu nhanh
“Ngày nay, người ta đang cố gắng dạy bạn cách tham gia giao dịch cổ phiếu tích cực. Tôi cho rằng điều đó giống như cố gắng dẫn dụ người trẻ sử dụng heroin. Ngu ngốc thực sự. Khi bạn giàu có, bạn có kiếm tiền bằng cách khuyến khích mọi người làm giàu qua giao dịch không? Rồi có những người lên sóng truyền hình để nói rằng họ đang sở hữu những cuốn sách dạy bạn cách kiếm 300%/năm. Tất cả những gì bạn phải làm là trả tiền vận chuyển, họ sẽ gửi đến cho bạn. Làm sao một người tìm ra cách kiếm 300%/năm có thể rao bán sách trên internet cho bạn được chứ? Thật lố bịch.”
7. Bạn không cần nhiều quyết định tuyệt vời
“Nếu bạn kiểm đếm số quyết định đưa ra từ trước đến nay của Daily Journal Corporation hay Berkshire Hathaway thì không quá nhiều quyết định cho mỗi năm đâu. Điều này có lý do cả đấy. Đây là trò chơi của chờ đợi và nắm bắt cơ hội hiếm có khi nó xuất hiện vì đời người vốn không có nhiều. Vậy mà luôn có những người vỗ ngực bán chứng khoán, họ hành động như thể mình được ban cho những cơ hội tuyệt vời đến vô tận. Bọn họ không khác nào chơi trò cá cược. Sống mà cứ ngỡ mình biết nhiều nhưng thật ra không biết gì, và sống như thể cơ hội vô tận thì không hay chút nào. Lời khuyên của tôi cho bạn là tránh những người đó ra, trừ phi bạn đang điều hành công ty môi giới chứng khoán. Bạn sẽ cần họ. Nhưng đó không phải là cách kiếm tiền đúng đắn.”
8. Chi tiêu dưới mức thu nhập của bạn
“Điều cốt lõi là kiểm soát chi phí và sống đơn giản. Đó là bí mật. Warren và tôi có rất ít tiền. Chúng tôi luôn chi tiêu dưới mức thu nhập của mình và đầu tư. Nếu bạn sống đủ lâu, bạn sẽ trở nên giàu có; nó không quá phức tạp.”
9. Thoát khỏi sai lầm và thay đổi cách chơi của bạn
“Một phần tất yếu của cuộc sống mà chúng ta phải đối mặt là làm thế nào để thoát khỏi những sai lầm trước khi trả giá quá đắt? Chúng tôi cũng phạm phải những sai lầm. Nếu bạn nhìn vào Berkshire Hathaway, hãy nghĩ đến các doanh nghiệp nền móng của nó: cửa hàng bách hóa ì ạch, công ty dệt may ở New England ì ạch và một công ty giao dịch tem ì ạch Trong số đó phải kể đến Berkshire Hathaway. Chúng tôi xử lý những người doanh nghiệp thua lỗ khá tốt và chúng tôi đã mua chúng với giá rất rẻ. Nhưng tất nhiên thành công đến từ việc thay đổi cách thức hoạt động của chúng tôi và đầu tư vào các doanh nghiệp tốt hơn.”
10. Tránh những điều khó khăn
“Chúng tôi không giỏi trong việc giải quyết những vấn đề khó khăn. Chúng tôi giỏi trong việc tránh những điều khó khăn và tìm kiếm những điều dễ dàng.”
11. Chỉ làm những việc nếu chúng có khả năng tốt hơn
“Nếu chúng ta có một thứ để có thể làm tốt hơn, chúng ta không nên quan tâm đến những gì không thể trở nên tốt hơn. Điều đó đơn giản hóa cuộc sống đi rất nhiều. Đôi khi thông minh là dành thời gian ngồi yên. Trong khi rất nhiều người chỉ tìm cách hoạt động liên tục.”
12. Giảm kỳ vọng đối với lợi nhuận của bạn
“Lời khuyên của tôi dành cho người tìm kiếm sự hoạt động hiệu quả lãi kép là giảm bớt sự kỳ vọng của bạn, bởi vì tôi nghĩ con đường sẽ khó khăn trong một thời gian và nó giúp bạn có những kỳ vọng thực tế – nó làm bạn bớt điên hơn.”
13. Cơ hội tại Trung Quốc
“Một số người thông minh đang tiến vào Trung Quốc và dĩ nhiên tôi nghĩ sẽ có nhiều người tiến vào nữa. Các công ty tuyệt vời ở Trung Quốc rẻ hơn các công ty tuyệt vời ở Hoa Kỳ.”
14. Có một chồng-khó-giải
“Một phần bí mật của chúng tôi là không cố gắng để hiểu biết nhiều thứ. Tôi có một chồng tài liệu trên bàn để giải quyết hầu hết các vấn đề của mình – nó gọi là chồng-khó-giải và tôi cứ chuyển mọi thứ sang cái chồng đó. Mỗi khi có quyết định nào dễ dàng mà họa hoằn lắm mới xuất hiện, tôi sẽ xử lý. Đó là hệ thống của tôi.”
15. Nhìn vào các khía cạnh định tính
“Chúng tôi chú ý đến các số liệu định tính cũng như các yếu tố khác nữa. Nói chung, chúng tôi muốn chú ý đến bất cứ điều gì quan trọng trong một tình huống cụ thể và điều đó thay đổi tùy theo tình huống. Chúng tôi chỉ cố gắng tư duy dựa trên logic nhiều hơn là cảm xúc.”
16. Các công ty có xu hướng mua lại cổ phiếu sai thời điểm
“Vào thời điểm có lợi khi mua lại cổ phiếu của công ty mình thì họ không làm. Trong khi giá cổ phiếu tăng cao – đó thường là ý tưởng tồi, họ lại năng nổ mua vào. Chào mừng đến với cuộc sống trưởng thành. Nó là như vậy đấy.
17. Vấn đề với nền kinh tế
“Một nhà hiền triết vĩ đại đã nói: ‘Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông, vì người đó đã thay đổi, và dòng sông khi anh ta đến lần thứ hai cũng vậy’. Đó là vấn đề với nền kinh tế. Nó không giống vật lý. Cùng một công thức chết tiệt xảy ra trong thời điểm khác sẽ cho một kết quả khác.”
18. Hài hước
“Hài hước là cách đối phó của tôi.”
19. Tại sao Buffett giàu hơn Munger?
“Ông ấy đầu tư sớm hơn. Có lẽ ông ấy thông minh hơn một chút, ông ấy làm việc chăm chỉ hơn. Không có nhiều lý do đâu. Tại sao Albert Einstein lại nghèo hơn tôi nhỉ?”
20. Các sản phẩm đầu tư
“Tôi có xu hướng nghi ngờ tất cả các sản phẩm đầu tư được các chuyên gia tạo ra và tôi có xu hướng đi đến nơi không bị thúc ép mua bán dồn dập.”
21. Lo lắng về ngân hàng
“Tất cả các nhà đầu tư thông minh đều lo lắng về các ngân hàng vì các ngân hàng tạo ra những cám dỗ cho những nhà quản lý của họ làm những việc ngu ngốc. Như Warren nói, rắc rối với ngân hàng là số lượng ngân hàng còn nhiều hơn số nhân viên ngân hàng giỏi.”
22. Làm thế nào để ngủ ngon hơn
Giờ đây, tôi chủ động thả lỏng tâm trí và đi ngủ khá dễ dàng, tôi muốn giới thiệu điều này cho tất cả các bạn. Nó thật sự hiệu quả. Tôi không biết tại sao mình lại không nhận ra điều đó trước tuổi 93.
23. Đầu tư theo quỹ chỉ số
“Tôi nghĩ rằng đầu tư theo quỹ chỉ số sẽ không hiệu quả nếu mọi người làm điều đó, nhưng trong dài hạn, so với mua bán cổ phiếu tích cực (bạn phải nỗ lực và hiểu biết nhiều), đầu tư theo quỹ chỉ số vẫn hiệu quả hơn.”
Tóm lại
Ngay ở tuổi 95, Munger ông vẫn làm việc hết mình và còn rất nhiều điều để truyền lại cho thế hệ sau. Bạn có thể thấy ông sống một cuộc đời đơn giản nhất hết mực, đó hẳn là một bài học vô giá cho tất cả chúng ta.
Nguồn: MastersInvest/ Happy Live dịch
Có thể bạn quan tâm: Payback Time – Ngày đòi nợ – Phil Town
(đầu tư theo phong cách Warren Buffett, Charlie Munger)