Cách Warren Buffett tránh phải thất bại từ trong trứng nước
Hiểu về vòng tròn năng lực của bản thân giúp bạn tránh được các vấn đề, xác định cơ hội để cải thiện và học hỏi từ những người khác.
Khái niệm Vòng tròn năng lực đã được Warren Buffett sử dụng trong nhiều năm qua như một cách để tập trung vào hoạt động trong các lĩnh vực mình biết rõ nhất. Cốt lõi của khái niệm này xuất hiện trong lá thư gửi cổ đông vào năm 1996 của ông:
“Những gì một nhà đầu tư cần là khả năng đánh giá chính xác các doanh nghiệp được chọn lọc. Lưu ý rằng từ đ’ược chọn lọc’: Bạn không cần phải là chuyên gia về mọi công ty, hoặc thậm chí là nhiều công ty đi chăng nữa. Bạn chỉ cần có khả năng đánh giá các công ty nằm trong vòng tròn năng lực của bạn. Kích thước của vòng tròn đó không quá quan trọng; quan trọng là bạn biết được ranh giới của nó.”
Vòng tròn năng lực
Vòng tròn năng lực rất đơn giản: Mỗi chúng ta, qua kinh nghiệm hoặc nghiên cứu, đã xây dựng được một lượng kiến thức hữu ích về các lĩnh vực nhất định trên thế giới. Một số lĩnh vực hầu hết chúng ta đều hiểu được, trong khi một số lĩnh vực đòi hỏi chuyên môn hơn cao hơn để đánh giá.
Ví dụ, hầu hết chúng ta đều có hiểu biết cơ bản về kinh doanh nhà hàng: Bạn thuê hoặc mua địa điểm, chi tiền để xây dựng, trang trí địa điểm này và sau đó thuê nhân viên phục vụ, nấu ăn và dọn dẹp. (Và nếu bạn không muốn tự trông coi mỗi ngày, bạn có thể thuê quản lý.)
Tiếp theo, vấn đề quan trọng khác là tạo ra đủ lưu lượng khách và đặt mức giá phù hợp để tạo lợi nhuận từ thức ăn và đồ uống mà bạn phục vụ sau khi trừ đi tất cả các chi phí hoạt động. Mặc dù phong cách ẩm thực, không gian và giá cả sẽ khác nhau tùy theo mỗi nhà hàng, tất cả đều phải tuân theo cùng một công thức kinh tế.
Kiến thức cơ bản đó, cùng với một số hiểu biết về kế toán và một chút nghiên cứu, sẽ giúp một người đánh giá và đầu tư vào một số nhà hàng hoặc chuỗi nhà hàng, đại chúng hoặc tư nhân. Nó không quá phức tạp.
Tuy nhiên, phần lớn chúng ta có thể nói mình hiểu được hoạt động của một công ty vi mạch hoặc một công ty dược phẩm công nghệ sinh học với cấp độ như thế không? Có lẽ không.
“Tôi không phải thiên tài. Tôi thông minh ở những điểm nhất định, và tôi ở quanh những điểm đó.” – Tom Watson Sr., người sáng lập IBM
Nhưng như Buffett quả quyết, chúng ta không nhất thiết phải hiểu những lĩnh vực bí truyền hơn này để đầu tư vốn. Quan trọng hơn nhiều là xác định một cách trung thực những gì chúng ta biết và bám sát vào những lĩnh vực đó. Vòng tròn năng lực của chúng ta có thể được mở rộng, nhưng theo cách chậm rãi và cần thời gian. Những sai lầm thường xảy ra khi ta chệch khỏi vốn hiểu biết của mình.
Vòng tròn năng lực áp dụng bên ngoài đầu tư
Buffett mô tả vòng tròn năng lực của một trong những nhà quản lý doanh nghiệp của mình, một người nhập cư từ Nga có vốn tiếng Anh ít ỏi, người đã xây dựng cửa hàng đồ nội thất lớn nhất ở Nebraska:
“Tôi không thể đưa cho bà ấy cổ phiếu Berkshire Hathaway trị giá 200 triệu đô la khi tôi mua doanh nghiệp vì bà ấy không hiểu về chứng khoán. Bà hiểu tiền mặt. Bà hiểu đồ nội thất. Bà hiểu bất động sản. Bà ấy không hiểu về chứng khoán, vì vậy bà chẳng biết làm gì với chúng cả. Nếu bạn giao dịch với bà B theo cách mà tôi gọi là vòng tròn năng lực bà. Bà ấy sẽ mua 5.000 cái bàn chiều nay (nếu giá cả phù hợp). Bà ấy sẽ mua lẻ 20 tấm thảm khác nhau, và những thứ tương tự khác [dễ như búng tay] vì bà ấy hiểu về thảm. Bà sẽ không mua 100 cổ phiếu của General Motors dù nó có về mức 50 xu một cổ phiếu đi chăng nữa.”
Bà B không cảm thấy tổn thương về phạm vi vòng tròn năng lực hẹp của mình như vậy. Trong thực tế, người ta có thể tranh luận ngược lại. Sự tận tâm cứng nhắc của bà đối với khu vực đó cho phép bà tập trung. Chỉ với sự tập trung đó, bà mới có thể vượt qua khiếm khuyết của mình để đạt được thành công lớn như vậy.
Thực tế, Charlie Munger đã đưa khái niệm này ra ngoài kinh doanh và áp dụng vào cuộc sống nói chung. Câu hỏi thiết yếu mà ông tìm cách trả lời là: chúng ta nên dành thời gian giới hạn của mình vào việc gì để đạt được thành công mỹ mãn nhất? Đây là đơn thuốc đơn giản của Charlie Charlie:
“Bạn phải tìm ra năng khiếu của riêng bạn. Nếu bạn chơi trò chơi mà người khác có năng khiếu trong khi bạn thì không, bạn sẽ thua. Và điều đó gần như chắc chắn. Bạn phải tìm ra nơi mà bạn có lợi thế. Và bạn phải chơi trong vòng năng lực của mình.
Nếu bạn muốn trở thành người chơi quần vợt giỏi nhất thế giới, bạn có thể bắt đầu thử và sớm phát hiện ra rằng đó là trò chơi mà người khác dễ dàng thổi bay bạn. Tuy nhiên, nếu bạn muốn trở thành nhà thầu hệ thống ống nước tốt nhất ở thành phố Bemidji, điều đó có thể thực hiện được bởi hai phần ba khả năng của bạn. Điều này cần ở bạn ý chí, sự thông minh. Nhưng sau một thời gian, bạn đã dần biết tất cả về ngành kinh doanh hệ thống ống nước ở Bemidji và làm chủ được nghệ thuật này. Đó là một mục tiêu có thể đạt được với kỷ luật nhất định. Và những người không bao giờ có thể chiến thắng một giải đấu cờ vua hoặc đứng ở vị trí trung tâm sân đấu quần vợt có thể đạt đến vị trí khá cao trong cuộc sống bằng cách phát triển từ từ vòng tròn năng lực của họ, kết quả này một phần đến từ khả năng thiên bẩm và một phần đến từ những gì họ tích lũy và phát triển.”
Tóm lại, nếu bạn muốn cải thiện tỷ lệ thành công trong cuộc sống và kinh doanh, hãy xác định chu vi vòng tròn năng lực của bạn và hoạt động bên trong vòng tròn này. Theo thời gian, hãy làm việc để mở rộng vòng tròn đó nhưng đừng bao giờ tự lừa dối mình về vị trí của nó hiện tại và đừng bao giờ sợ phải thú nhận “tôi không biết”.
Nguồn: fs.blog, Happy Live dịch
Có thể bạn quan tâm: Payback Time – Ngày đòi nợ – Phil Town
(đầu tư theo phong cách Warren Buffett, Charlie Munger)
