ĐẰNG SAU KỶ LỤC LỊCH SỬ CỦA BITCOIN

Thứ Hai, 28-12-2020 | 09:30 GTM+7

ĐẰNG SAU KỶ LỤC LỊCH SỬ CỦA BITCOIN

Kỷ lục bất ngờ

Vào giai đoạn cuối năm 2020 Bitcoin bất ngờ vượt đỉnh cao nhất thời đại của mình trước đó từ năm 2017 (đạt $20.000) khi vượt mốc $28.000 giúp đồng tiền này tính từ lúc được giao dịch lần đầu tiên cách đây 11 năm đã tăng tới hơn 35 triệu lần, hiện chiếm hơn 70% vốn hóa thị trường tiền số và vượt xa tất cả mọi kỷ lục về tăng giá khác trong lịch sử tài chính thế giới. Còn tính riêng trong năm 2020 đồng tiền số này đã tăng tới 4 lần kể từ đầu năm và nếu tính từ mức thấp nhất thì Bitcoin đã tăng hơn 7 lần vượt cả CP Tesla (chỉ tính mức tăng của các sản phẩm phổ biến). CP này với mức tăng khủng khiếp đã giúp Elon Musk từ hạng 40 xếp hạng người giàu thế giới năm ngoái đã lên hạng 2 trong danh sách năm nay. Đồng thời ông cũng là tỷ phú đầu tiên trong lịch sử có lúc kiếm được số tiền gần $150 tỷ (nhờ giá CP tăng) chỉ trong 1 năm. Và giúp Tesla trở thành hãng xe có vốn hóa thị trường lớn nhất thế giới, lớn hơn cả vốn hóa của cả 6 hãng xe đứng sau là Toyota, Volkswagen, Daimler, General Motors, BMW và Honda cộng lại dù doanh số không bằng một phần nhỏ của các công ty này. Và điều ít người biết là mức tăng này có được thậm chí từ một phần sự liên hệ của công ty này với thị trường tiền số (trình bày chi tiết bên dưới).

Kỷ lục này được xem là bất ngờ khi mà NĐT toàn cầu đang quá quan tâm đến các kênh khác như CK, vàng (đều lập kỷ lục lịch sử), BĐS (như BĐS Mỹ và nhiều nước khác có số lượng giao dịch và giá cũng tăng ở mức kỷ lục) thậm chí là cả TPCP và TPDN cũng thu hút được dòng tiền từ các NĐT F0 đến các định chế tài chính lớn kể cả những tổ chức vốn có truyền thống đầu tư an toàn như Quỹ Đầu tư hưu trí tạo ra hội chứng FOMO (Fear Of Missing Out – sợ bỏ lỡ cơ hội) bùng nổ khắp mọi nơi đẩy các thị trường liên tục thiết lập các đỉnh cao mới. Do đó Bitcoin tăng khá “âm thầm” khi mà chỉ có “dân tiền số” mới chú ý. Bên cạnh đó bất ngờ tiếp theo là ngoại trừ Bitcoin thì hầu hết các Topcoin (những đồng tiền mã hóa hàng đầu giống như CP Bluechips trên TTCK) đều có mức tăng yếu hơn, thậm chí còn giảm giá. Do đó Bitcoin trở thành điểm sáng trên thị trường này đồng thời gây bất ngờ với TG trong 1 năm đầy biến động.

Điều gì đang xảy ra

Khác với kỷ lục hồi 2017 khi Bitcoin lập kỷ lục thì các Altcoin khác đều leo lên đỉnh và có lúc vốn hóa toàn bộ thị trường tiền mã hóa vượt 800 tỷ USD. Hiện Bitcoin đã vượt xa kỷ lục đó và thị trường cũng có thêm hàng ngàn coin, token…mới khác nhưng vốn hóa hiện nay theo thống kê từ CMC chỉ hơn 600 tỷ USD tính cho đến cuối năm 2020 do nhiều Altcoin tăng yếu hoặc giảm. Điều này cũng cho thấy đợt kỷ lục trước đó mang nặng yếu tố đầu cơ làm cho toàn bộ thị trường tăng điên loạn. Khi đó những vụ ICO, ITO… (phát hành tiền mã hóa) bùng nổ nhưng hầu hết là coin rác hoặc được lập ra với ý định lừa đảo do cứ phát hành ra là giá tăng hàng chục, hàng trăm lần.

Bitcoin hiện được xem như vàng phiên bản 2.0 trong bối cảnh các quốc gia nới lỏng tiền tệ, tiền khắp nơi nhưng kinh tế toàn cầu vẫn khó khăn và nợ nần thì chồng chất. Số liệu thống kê nhiều nguồn cho thấy nợ công toàn cầu vượt 80 ngàn tỷ USD. Tổng các loại nợ (nợ công, nợ DN, nợ hộ gia đình, nợ CN (cá nhân)…) cũng chạm 280 ngàn tỷ USD. Tiền nhiều, nợ cũng nhiều nhưng đa số các nguồn trên lại chạy vào tài sản tài chính như là CK, BĐS, vàng…để kiếm tiền nhanh và có thể online được thay vì phải bạc mặt ra đường kiếm tiền mà còn lo sợ bệnh dịch. Vì thế nên mới tạo ra mô hình chữ K năm nay (kinh tế đi xuống hoặc phục hồi chậm nhưng thị trường tài chính đi lên như vũ bão khiến bong bóng tài sản đã đến sát bên). Điều này làm cho Bitcoin trở thành một dạng tài sản an toàn, nơi trú ẩn cho dòng tiền nhờ số lượng chỉ có giới hạn là 21 triệu (không bao gồm các phiên bản con được hard fork) nghĩa là lạm phát được kiểm soát chưa kể 1/3 số này đang “rơi vào khoảng không im lặng” do người nắm giữ nó quên địa chỉ bí mật của ví điện tử hay do nhiều nguyên nhân khác.

Các tỷ phú và nhiều định chế tài chính lớn cũng lạc quan về thị trường tiền số. Như Elon Musk thường xuyên có bài đăng về Bitcoin và thị trường tiền số trên trang cá nhân thậm chí còn trao đổi với các NĐT chuyên về thị trường này. Tỷ phú truyền thông Mexico Ricardo Salinas Pliego cho biết trên trang cá nhân rằng ông đã đầu tư 10% tài sản thanh khoản cao của mình vào tiền số. Các huyền thoại đầu tư của phố Wall như Stanley Druckenmiller, Paul Tudor Jones và Bill Miller cũng ủng hộ việc đầu tư tiền số làm một phần tài sản. Số lượng và giá trị giao dịch trên thị trường tiền số tăng lên không ngừng đặc biệt Covid-19 khi cách ly xã hội khắp nơi đã hỗ trợ thị trường này có thanh khoản tăng vọt. Điều này hoàn toàn trái ngược với đợt tăng giá trước đây tới năm 2017 khi hầu như giới nhà giàu, tổ chức lớn đều đứng ngoài cuộc. Đến những người hiện nay vẫn phản đối tiền số như tỷ phú Mark Cuban nhưng cũng đồng tình với quan điểm cho rằng “Bitcoin cũng là một công cụ lưu trữ giá trị giống như vàng. Tuy nhiên, vì nguồn cung Bitcoin hạn chế trong khi nhu cầu lại biến động, giá đồng tiền này luôn có sự biến động lớn”.

Các NH đầu tư lớn như JP Morgan Chase, Citigroup, Goldman Sach, Bank of American… cũng đưa ra những dự báo tích cực về thị trường thậm chí JPMorgan Chase còn cho rằng tiền KTS sẽ gây thiệt hại cho vàng trong nhiều năm tới thậm chí họ còn vừa phát hành cả JPM Coin dù trước đây CEO của NH này luôn miệng phản đối nhưng bây giờ ông thừa nhận những nền tảng đằng sau nó (như Blockchain) có nhiều ứng dụng cho mọi lĩnh vực khác nhau đặc biệt là lĩnh vực tài chính. Nhiều Quỹ Đầu tư tiền số cũng đã và đang được thành lập nhờ hành lang pháp lý nhiều nước cởi mở hơn. Các Quỹ truyền thống cũng phân bổ bớt tài sản của họ sang thị trường này để giảm thiểu rủi ro từ các kênh khác.

Những công nghệ nền tảng đằng sau tiền kỹ thuật số

Hiện tại thị trường này phân hóa nhiều hơn cơn sốt các năm trước, ngoài Bitcoin thì những Altcoin tăng giá thường có “câu chuyện phía sau” như những công nghệ nền tảng hữu ích, ứng dụng vào thực tiễn. Những coin rác khó có sự tồn tại lâu. Như công nghệ nổi tiếng nhất đằng sau tiền mã hóa chính là Blockchain được nhắc rất nhiều những năm trước. Nhưng hiện nay nhiều công nghệ, nền tảng phía sau nhiều hơn, hữu ích hơn, tốc độ ứng dụng thực tiễn tăng nhanh như DeFi (tài chính phi tập trung), chứng khoán điện tử, tài chính số, Storage… Đơn cử DeFi chỉ trong 1 năm quy mô ứng dụng và nhận được đầu tư trên TG đã tăng hàng trăm lần. Vì thế những dự án có dính đến những nền tảng công nghệ này nhận được sự quan tâm cũng như thu hút dòng tiền tốt hơn.

Những rủi ro hiện tại của tiền kỹ thuật số

Dù thời đại 4.0 vẫn còn đang diễn ra nhưng lừa đảo 4.0 đến còn nhanh hơn nhiều như nấm mọc sau mưa, nhất là khi Covid-19 đẩy nhiều nền kinh tế, DN vào khó khăn khiến cho tâm lý làm giàu nhanh và kiếm tiền bù đắp nổi lên khắp nơi làm cho những kẻ lừa đảo lợi dụng điều này nở rộ. Ngay cả trong trường hợp không phải lừa nhau thì rủi ro của nó hiện nay cũng quá lớn. Nhiều người đầu tư tiền KTS không phải vì yêu thích công nghệ gì mà chỉ đơn giản là đầu cơ nên thị trường biến động rất mạnh (tăng giảm bằng % chỉ là muỗi trên thị trường tiền số). Mức độ biến động có thể lên tới vài lần, vài chục vài trăm lần trong thời gian cực ngắn. VD như dự án liên quan đến DeFi của Token Ampleforth hồi tháng 7/2020 đã giúp nó tăng tới 700.000% chỉ trong một phút (từ $1.9 lên gần $13.500) nhưng rớt lại 99.99% chỉ vài phút sau đó. Ngoài ra rủi ro khác là hiện nhiều NĐT hay nói đúng hơn là đầu cơ chỉ chăm chăm vào việc ăn non, làm giàu nhanh đến mức thậm chí họ còn không phân biệt được các khái niệm của tiền KTS như tiền ảo, tiền mã hóa, tiền điện tử…khác nhau như thế nào? Điều này làm cho họ (những NĐT F0, thậm chí là F0-1 – không biết xài cả máy tính) dễ là nạn nhân cho những kẻ lừa đảo hay may mắn hơn không bị lừa thì cũng không chịu nổi sự biến động của thị trường.

Các cơ quan giám sát tài chính cũng như các tổ chức bảo vệ luật pháp quốc tế cũng cảnh báo lừa đảo trên thị trường này cũng đứng đầu thế giới, đặc biệt nhiều dự án tiền số được sinh ra không có sự kiểm soát của bất cứ ai và còn ẩn danh (vốn là đặc trưng của thị trường này). Vì vậy hành lang pháp lý cho thị trường ngày càng chặt chẽ hơn dù nhiều đồng tiền phi tập trung hay phân tán hoàn toàn như Bitcoin vốn được sinh ra không phải để bị quản lý. Chính vì thế nên chúng vẫn chưa thể được sử dụng đại trà do bị luật pháp nhiều nước ngăn cản hoặc hạn chế hay chỉ cho phép nếu các cơ quan này có thể quản lý được. Mới đây SEC (Ủy ban CK và giao dịch Hoa Kỳ) đã cấm hay ngăn chặn một số loại tiền KTS nhất định hoặc yêu cầu phải giao dịch dưới sự quản lý như một loại CK đã gây ra sự xáo trộn và biến động dữ dội trên thị trường tiền số, đặc biệt với các dự án được tạo ra bởi các công ty (khác với Bitcoin không có đơn vị quản lý trung tâm).

Tương lai tài chính số đằng sau tiền kỹ thuật số

Quay lại với CP Tesla thì Elon Musk cũng là người ủng hộ nhiệt thành của tiền KTS thậm chí giá CP tăng khủng khiếp không phải do công ty làm ăn xuất sắc (lỗ 16 trong 17 năm tồn tại) mà còn đến từ tư duy mở cũng như các dự định ứng dụng của công ty này với các công nghệ đằng sau tiền KTS. Chẳng hạn mới đây trên trang cá nhân ông trao đổi với các NĐT và gây chú ý khi lắng nghe đề xuất của 1 NĐT chuyển “những giao dịch lớn” trong bảng cân đối kế toán của công ty thành tiền KTS. Điều ít người biết hơn là CP Tesla còn được ủng hộ bởi dòng tiền đầu tư khi giới đầu tư thậm chí tin rằng Tesla của Elon Musk sẽ sớm số hóa CP của mình thành CK KTS. Hay CEO của Aave, Stani Kulechov muốn Tesla gia nhập cơn sốt tài chính phi tập trung (DeFi) hay một dạng stablecoin được neo với CP thật. Những điều trên đã làm giới đầu tư hào hứng giúp hỗ trợ cho giá của CP Tesla trong năm qua bên cạnh các yếu tố về triển vọng của DN này tăng trưởng nhanh hơn nhờ tư duy mở với các công nghệ cũng như sáng tạo và đổi mới các sản phẩm dịch vụ giúp giá trị nội tại lẫn giá trị tương lai của công ty gia tăng.

Một số sàn giao dịch như DX.Exchange cũng đưa nhiều CP lên blockchain để thực hiện “token hóa” để biến TS (tài sản) của thế giới thực thành TS KTS như CP của các công ty công nghệ niêm yết trên sàn Nasdaq là Apple, Tesla, Facebook, Netflix thành CK mã hóa và DS này còn chưa dừng lại mà còn tiếp tục nối dài thêm với sự tham gia của nhiều công ty lớn. Tuy nhiên điều này chỉ đang dừng ở mức là một dạng TS PS (tài sản phái sinh) vì còn vấp phải sự đồng thuận của cổ đông cũng như luật pháp.

Thế giới đã sang trang mới cùng với sự phát triển của kinh tế số, tài chính số và tiền KTS. Tuy vậy phía trước vẫn còn con đường dài dù cái nhìn của nhiều quốc gia đã bớt khắt khe hơn. Theo số liệu từ BIS – Ngân hàng thanh toán quốc tế (còn được gọi là NHTW của các NHTW) thì năm 2020 lần đầu tiên sau 10 năm Bitcoin không còn là sự quan tâm số 1 của NĐT, giới phân tích, tổ chức tài chính mà là CBDC (Central Bank Digital Currency – tiền KTS do NHTW phát hành). Đồng tiền này đã được nhiều nước phát hành hoặc ở chế độ thử nghiệm như Trung Quốc với Nhân dân tệ KTS. Tương tự thử nghiệm ở Châu Âu, Hàn Quốc, Nhật thậm chí nhiều nền kinh tế nhỏ hơn như Thái Lan và cả Campuchia. Mỹ dù chưa có đô la điện tử nhưng FED đã cho biết rằng họ có thể in tiền vật lý thì việc phát hành CBDC là hoàn toàn có thể thực hiện. Điều này cũng giúp NHTW và các cơ quan quản lý có thể vũ khí để điều hành chính sách nhằm hỗ trợ kinh tế phát triển. Chỉ cần hình dung vũ khí truyền thống và vũ khí điện tử được số hóa hoặc tạo ra các công cụ số thì đã thấy lợi hại hơn khi các công cụ này có tốc độ xử lý nhanh hơn, giúp NHTW, Chính phủ kiểm soát tốt hơn nhiều các công cụ truyền thống, nhất là khi được đặt ở tầm cỡ quốc gia.

Như vậy nếu loại bỏ các yếu tố đầu cơ thì nền tảng cùng các công nghệ phía sau của tiền KTS có thể ứng dụng rộng khắp, giúp thúc đẩy kinh tế và việc kinh doanh của nhiều công ty. Điều này càng đặc biệt hơn trong bối cảnh hậu Covid-19 khi kinh tế trên đà phục hồi, các DN thay đổi cách thức kinh doanh, ứng dụng tài chính số nhiều hơn vào công việc làm ăn của mình để có thể tiếp cận nhiều đối tượng khách hàng hơn cũng như giúp tăng cường chất lượng sản phẩm dịch vụ, tối ưu việc đầu tư mở rộng thị phần.

Ứng dụng tại Việt Nam

Hiện nay việc giao dịch tiền KTS tại Việt Nam được xem là không hợp pháp và được cảnh báo nhiều lần từ các cơ quan quản lý sau khi ngày càng nhiều vụ lừa đảo nhân danh các đồng tiền KTS hoặc tạo ra các coin rác để chiêu dụ NĐT tham gia. Đặc biệt khi Covid-19 xuất hiện thì điều này còn bùng nổ dữ dội hơn. Tuy vậy các công nghệ đằng sau thị trường tiền số như Blockchain… vẫn được nhiều DN, tổ chức tài chính ở nhiều lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng trong việc kinh doanh của mình. VD như HSBC thử nghiệm thành công tín dụng thư đầu tiên trên blockchain, tập đoàn xây dựng Hòa Bình ký kết hợp tác và sử dụng dịch vụ công nghệ Blockchain của tập đoàn công nghệ Nhật Bản Infinity Blockchain (IBG)…

Bên cạnh đó các cơ quan quản lý cũng đang nghiên cứu hành lang pháp lý cũng như ưu tiên phát triển các công nghệ mới nhằm ứng dụng tốt nhất lợi ích của các công nghệ này để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tối ưu lợi ích của nó trong thời đại 4.0 ngày nay. Cụ thể mới đây tháng 12/2020 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Danh mục công nghệ ưu tiên nghiên cứu, phát triển và ứng dụng để chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Trong đó có công nghệ số bao gồm cả công nghệ chuỗi khối (Blockchain).

Nguồn: Phan Dũng Khánh

Có thể bạn quan tâm:

Các phương pháp giao dịch ngắn hạn hiệu quả

trên thị trường Forex – Kathy Lien

(Chiến lược để thu lợi từ sự dịch chuyển của thị trường tiền tệ)