Mỹ và Trung Quốc đã bắt đầu phác thảo ra những cam kết về nguyên tắc để giải quyết những vấn đề khó nhằn nhất trong cuộc xung đột thương mại hiện nay, đánh dấu một bước tiến mạnh mẽ hướng tới việc chấm dứt chiến tranh thương mại vốn đã kéo dài 7 tháng ròng rã, dựa trên nguồn tin thân cận từ Reuters.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp thuế “ăn miếng trả miếng” lên hàng tỷ USD hàng hóa lẫn nhau, qua đó làm chậm lại tăng trưởng kinh tế toàn cầu, lay chuyển chuỗi cung ứng và phá hoại hoạt động sản xuất chế tạo.

Cho tới nay, họ vẫn còn bất đồng về những yêu cầu thay đổi cấu trúc đối với nền kinh tế Trung Quốc của chính quyền Mỹ. Các quan chức Mỹ và Trung Quốc sắp bước vào vòng đàm phán cấp cao kế tiếp trong ngày thứ Năm và ngày thứ Sáu (22/02).

Thế nhưng, dựa trên nguồn tin thân cận, phác thảo chung về một thỏa thuận tiềm năng đang bắt đầu xuất hiện từ các cuộc đàm phán, khi cả hai bên đẩy mạnh một thỏa thuận trước hạn chót ngày 01/03/2019. Đây là ngày chấm dứt thỏa thuận đình chiến thương mại 90 ngày mà ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, đã nhất trí khi họ gặp nhau ở hội nghị thượng đỉnh G20 vào đầu tháng 12/2018.

Các nhà đàm phán đang “vẽ” ra 6 biên bản ghi nhớ (MoU) về các vấn đề cấu trúc: Chuyên giao công nghệ bắt buộc và đánh cắp thông qua mạng (cyber theft), quyền sở hữu trí tuệ, dịch vụ, tiền tệ, nông sản và các rào cản phi thuế quan, dựa trên hai nguồn tin thân cận.

Tại cuộc họp giữa các quan chức Mỹ-Trung ở Bắc Kinh trong tuần trước, cả hai bên đã trao đổi quan điểm về văn bản và việc phác thảo ra những nghĩa vụ trên giấy tờ.

Theo nguồn tin trên, quá trình trao đổi này dần trở thành một cuộc đàm phán thương mại thực sự và thậm chí, vào cuối tuần trước, các quan chức còn định ở lại Bắc Kinh để tiếp tục đàm phán. Thay vào đó, họ đã đồng ý tạm nghỉ vài ngày và tiếp tục họp ở Washington.

Chuyển các cam kết thành văn bản

Các biên bản ghi nhớ này bao gồm những vấn đề phức tạp nhất ảnh hưởng tới mối quan hệ giữa hai quốc gia và nhằm chấm dứt các hành vi mà Mỹ cho là không công bằng – một yếu tố đã khiến ông Trump quyết định khởi đầu cuộc chiến thuế quan.

Một người thạo tin lên tiếng cảnh báo các cuộc đàm phán vẫn có thể thất bại. Thế nhưng, việc đưa ra các biên bản ghi nhớ đã là một bước tiến quá đỗi lớn lao nhằm buộc Trung Quốc đồng ý về nguyên tắc và về những cam kết cụ thể đối với các vấn đề then chốt, người này cho hay.

Mỹ đã buộc tội Bắc Kinh trong việc bắt các công ty Mỹ muốn hoạt động tại Trung Quốc phải chuyển giao công nghệ cho các đối tác Trung Quốc và truyền lại những bí mật về sở hữu trí tuệ. Phía Trung Quốc đã phủ nhận cáo buộc này.

Ngoài ra, các quan chức thuộc chính quyền Trump còn nhắm tới các rào cản phi thuế quan ở Trung Quốc, bao gồm trợ cấp cho các ngành công nghiệp then chốt, quy định, quy trình cấp giấy phép kinh doanh, rà soát tiêu chuẩn sản phẩm và các thông lệ khác mà Washington cho là khiến hàng hóa Mỹ không thể tiếp cận tới thị trường Trung Quốc hoặc mang lại lợi thế cho các công ty Trung Quốc một cách không công bằng.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin thúc giục Trung Quốc mở cửa thị trường dịch vụ tài chính cho các công ty nước ngoài, bao gồm cả ông lớn thẻ tín dụng Visa và MasterCard – vốn đã phải chờ nhiều năm để Trung Quốc thực hiện lời hứa cho phép họ hoạt động ở nước này.

Về phần tiền tệ, các quan chức Mỹ, bao gồm cả ông Mnuchin, đã cảnh báo Trung Quốc không được phá giá đồng Nhân dân tệ để giành lợi thế cạnh tranh sau khi đồng Nhân dân tệ đã giảm mạnh so với đồng USD trong năm trước, một phần là để làm giảm bớt tác động của các hàng rào thuế quan từ Mỹ.

Cả hai bên cũng đang bàn luận về một cơ chế thực thi thỏa thuận. Tháng trước, Reuters ghi nhận Mỹ đang đẩy mạnh quá trình rà soát thường xuyên về những tiến triển trong việc cải cách thương mại mà Trung Quốc đã cam kết và có thể áp thuế trở lại nếu họ nhận thấy Bắc Kinh vi phạm thỏa thuận.

Ngoài ra, hai bên còn cân nhắc tới 10 mặt hàng mà Trung Quốc có thể mua vào để giảm bớt thặng dư thương mại với Mỹ, bao gồm nông sản, năng lượng và các hàng hóa như thiết bị bán dẫn, dựa trên nguồn tin thân cận.

Nguồn: Vietstock