Một thành phần quan trọng của phản hồi sinh học hô hấp là sản xuất các sóng não khỏe mạnh. Bộ não tạo ra các tần số và biên độ sóng điện khác nhau tùy thuộc vào mức độ ý thức của chúng ta. Cảm giác, sự chú ý (nhận thức về bản thân), hoạt động trí óc và lập kế hoạch vận động thể chất có các mối tương quan về sóng điện riêng biệt trong não bộ có thể được đo lường bằng cách sử dụng điện não đồ. 

Có bốn sóng não thường được đo và có ít nhất hai sóng não khác đã được quan sát:

Sóng Beta (12–32 Hz) có liên quan đến nhận thức đầy đủ và hoạt động cao của vỏ não – điển hình của bộ não bận rộn, chẳng hạn như trong cuộc họp kinh doanh, lập kế hoạch chuyến đi hoặc khi trí óc làm nhiều việc cùng một lúc.

Sóng Alpha (8–12 Hz) có liên quan đến cảm giác “tỉnh táo thoải mái” và khả năng sáng tạo cao – điển hình trong khi thiền, nghe nhạc và khi nhắm mắt. Khả năng tạo ra sóng Alpha có liên quan đến việc tự điều chỉnh căng thẳng và có thể góp phần vào trạng thái ý thức mở rộng. 

Sóng Theta (4–8 Hz) là một trạng thái tỉnh táo nhưng mơ màng thường gặp ngay trước khi bắt đầu vào giấc ngủ; phổ biến nhất ở lứa tuổi thanh niên vì não bộ chưa phát triển hoàn thiện. Chúng cũng xảy ra trong quá trình sáng tạo và thiền định sâu sắc ở người lớn bất cứ lúc nào. 

Sóng Delta (0,5–4 Hz) là sóng rất chậm xảy ra trong hầu hết các giai đoạn của giấc ngủ. Đây sẽ là điều bất thường khi chúng xảy ra ở một người đang thức và có thể cho thấy sự thiếu hụt chất dinh dưỡng như glucose hoặc oxy, tác dụng của thuốc hoặc các tế bào thần kinh hoạt động kém.

Một loại sóng não khác là Gamma (30–80 Hz). Ta ít được biết về loại sóng này. Nó có thể liên quan đến chức năng vỏ não phức tạp hơn và mức độ ý thức cao hơn. Nhịp độ cảm nhận vận động (12–15 Hz) cao hơn mức Alpha giai đoạn cuối và bước vào giai đoạn Beta có liên quan đến trạng thái cảnh giác nhưng cơ bắp thả lỏng. 

Bộ não của chúng ta nên tạo ra các sóng cụ thể trong các vùng não nhất định vào những thời điểm thích hợp. Sự bất thường có thể bao gồm một sóng bình thường xảy ra vào thời điểm sai. Ví dụ, sóng Delta xảy ra khi lái xe đến hồ bơi để tập bơi là bất thường, dẫn đến mất tập trung và làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông. Và sự xuất hiện của sóng Theta trong một chuyến đạp xe đường dài là bất thường và có thể là nguyên nhân dẫn đến việc bị lạc hoặc bị cuốn vào bánh sau của người lái xe phía trước bạn.

Khả năng tạo ra sóng Alpha có liên quan đến một bộ não và cơ thể khỏe mạnh tổng thể, đặc biệt là liên quan đến việc kiểm soát căng thẳng. Đây là một lý do khiến con người, trong hàng ngàn năm, theo đuổi thiền định, sử dụng ma túy gây ảo giác, cầu nguyện và các hoạt động khác nhằm thúc đẩy trạng thái Alpha. Cụ thể, sóng Alpha có thể làm giảm mức độ cao của hormone căng thẳng cortisol và giúp cân bằng hệ thần kinh tự chủ. Những sóng Alpha này có thể có những tác động đáng kể đến toàn bộ cơ thể của chúng ta, chẳng hạn như cải thiện trí nhớ, học tập và hiểu biết, điều chỉnh lượng đường trong máu tốt hơn, cải thiện chức năng đường ruột và cân bằng hormone. Khi chúng ta thư giãn, sáng tạo, thiền định và hạnh phúc, não của chúng ta sẽ tạo ra một lượng lớn sóng Alpha. Vì với nhiều lý do, một trọng tâm chính của phản hồi sinh học hô hấp là tạo ra sóng Alpha.

Không có khả năng tạo ra sóng Alpha cho thấy các vấn đề cơ bản. Ngủ không đủ giấc, tập luyện quá sức, mất cân bằng dinh dưỡng và lượng hormone căng thẳng rất cao có thể làm giảm khả năng tạo ra sóng Alpha. Ngay cả những vấn đề về cấu trúc nhất định, chẳng hạn như những vấn đề ở khớp hàm hoặc cơ cổ, có thể làm giảm đáng kể khả năng tạo ra sóng Alpha lành mạnh của chúng ta.

Trích từ sách Siêu bí kíp về sức bền: Làm chủ mọi cuộc đua