Bách khoa toàn thư mẫu hình biểu đồ – Mẫu hình 2 đỉnh Eve & Eve là một mẫu hình biểu đồ đảo chiều phổ biến, thường xuất hiện sau một xu hướng tăng và báo hiệu khả năng đảo chiều sang xu hướng giảm. Đây là một mẫu hình có tính linh hoạt và độ tin cậy cao. Sử dụng thuần thục mẫu hình hai đỉnh sẽ giúp bạn phát hiện tín hiệu đảo chiều sắp xảy ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về cách giao dịch với mẫu hình 2 đỉnh.

Mẫu hình 2 đỉnh Eve & Eve là gì?

Mẫu hình hai đỉnh (double top) là một mẫu hình biểu đồ đảo chiều phổ biến, thường xuất hiện sau một xu hướng tăng và báo hiệu khả năng đảo chiều sang xu hướng giảm. Trong số các biến thể hai đỉnh, Eve & Eve (cả hai đỉnh đều dạng “Eve”) được nhiều chuyên gia đánh giá là dạng hai đỉnh đáng tin cậy nhất. Theo nghiên cứu của Thomas N. Bulkowski – tác giả cuốn Bách Khoa Toàn Thư Các Loại Mẫu Hình Biểu Đồ– mẫu hình hai đỉnh Eve & Eve có tỷ lệ thất bại thấp nhất trong bốn biến thể hai đỉnh (tức xác suất thành công cao nhất)​. Nói cách khác, đây là một mẫu hình đảo chiều uy tín giúp nhà giao dịch nhận biết sớm đỉnh của thị trường trước khi giá bước vào xu thế giảm mạnh.

Đặc điểm nhận dạng và cấu trúc mẫu hình Eve & Eve

Để nhận diện mẫu hình hai đỉnh Eve & Eve trên biểu đồ, nhà giao dịch cần nắm rõ các đặc trưng cấu trúc sau:

Xu hướng trước mẫu hình: Trước khi hình thành hai đỉnh, giá phải có xu hướng tăng rõ rệt. Mẫu hình hai đỉnh là mẫu đảo chiều, do đó cần có một xu hướng tăng đủ lớn để “có gì đó mà đảo chiều”​.

Hình dạng hai đỉnh (Eve & Eve): Cả hai đỉnh đều có dạng tròn trịa, rộng và tương đối bằng phẳng trên đỉnh, thay vì nhọn hoắt. Trong thuật ngữ của Bulkowski, đỉnh kiểu “Eve” thường rộng như hình chữ U, có thể xuất hiện vài gai nến nhỏ nhưng không tạo thành một mũi nhọn đơn lẻ​. Hai đỉnh Eve trong mẫu hình này thường trông khá tương đồng nhau về hình dáng (cùng rộng, không có đỉnh nào quá nhọn khác biệt)​. Nhiều nhà phân tích xem Eve & Eve là mẫu hình “hai đỉnh kinh điển” vì có dạng hai đỉnh tròn quen thuộc​.

Khoảng cách thời gian: Hai đỉnh được tách biệt bởi một khoảng thời gian nhất định. Thông thường, khoảng cách giữa hai đỉnh rơi vào khoảng 2–6 tuần trên khung ngày (có thể vài tuần đến vài tháng)​.

Khối lượng (volume): Khối lượng giao dịch thường cao hơn ở đỉnh đầu tiên và giảm ở đỉnh thứ hai​. Điều này phản ánh việc phe mua suy yếu dần: lần đầu đẩy giá lên đỉnh với khối lượng lớn, nhưng lần thứ hai lực mua đã cạn kiệt nên khối lượng thấp hơn, báo hiệu khả năng đảo chiều.

Xác nhận mẫu hình: Mẫu hình hai đỉnh chỉ được xác nhận khi giá phá vỡ xuống dưới đáy (thung lũng) giữa hai đỉnh với một phiên đóng cửa dưới mức đó​. Mức đáy này được gọi là đường viền cổ (neckline) hoặc đường xác nhận. Chỉ khi giá đóng cửa dưới đường cổ thì mẫu hình Eve & Eve mới hoàn tất và tín hiệu giảm mới thật sự được khẳng định. Nếu không, giá có thể vẫn tiếp tục xu hướng tăng ban đầu và mô hình hai đỉnh thất bại.

Hướng dẫn cách giao dịch với mẫu hình Eve & Eve

Mẫu hình hai đỉnh Eve & Eve cung cấp một khuôn mẫu rõ ràng để lên kế hoạch giao dịch bán/short (hoặc thoát lệnh mua). Dưới đây là hướng dẫn các bước cơ bản để giao dịch với mẫu hình này một cách hiệu quả và an toàn:

– Chờ xác nhận và điểm vào lệnh: Điều kiện tiên quyết là đợi giá đóng cửa phá vỡ xuống dưới đường xác nhận (đáy giữa hai đỉnh). Khi phiên đóng cửa xác nhận mẫu hình, nhà giao dịch có thể vào lệnh bán (đối với chứng khoán hoặc CFD có thể short sell, với crypto/forex thì vào lệnh bán) ngay sau tín hiệu phá vỡ. Một số trader táo bạo có thể bán sớm tại vùng đỉnh thứ hai với kỳ vọng mô hình sẽ hoàn thành, nhưng như đã đề cập, cách này rủi ro vì ~60% trường hợp mẫu hình sẽ thất bại nếu chưa được xác nhận​. Vì vậy, an toàn nhất là chờ xác nhận rồi mới vào lệnh để đảm bảo mô hình thực sự hình thành.

– Đặt dừng lỗ (stop loss): Xác định ngay mức cắt lỗ để quản trị rủi ro. Thông thường, đặt stop loss ngay trên mức đỉnh cao hơn của hai đỉnh. Cụ thể, có thể đặt lệnh dừng lỗ vài điểm (vài pip, hoặc vài % nhỏ) phía trên đỉnh cao nhất. Cách đặt này nhằm phòng trường hợp giá bất ngờ tăng trở lại vượt qua đỉnh cũ – khi đó mẫu hình bị vô hiệu. Nếu khoảng cách từ điểm vào lệnh đến đỉnh quá xa (khi hai đỉnh chênh lệch nhiều), nhà giao dịch có thể cân nhắc dừng lỗ theo độ biến động (volatility stop) hoặc điều chỉnh khối lượng vào lệnh để đảm bảo rủi ro ở mức chấp nhận được​

– Chốt lời và mục tiêu giá: Để xác định mục tiêu lợi nhuận, một phương pháp phổ biến là dùng quy tắc đo lường (measure rule).

Cách tính: đo khoảng cách từ đỉnh cao nhất xuống đáy thấp nhất của mẫu hình (tức chiều cao hai đỉnh tính từ điểm B đến điểm A trong hình minh họa)​ . Sau đó lấy khoảng cách này đặt xuống dưới điểm phá vỡ (đường cổ) để ước lượng mức giá mục tiêu cho đợt giảm (điểm C). Tuy nhiên, Bulkowski thống kê rằng chỉ 43% mẫu hình Eve & Eve là giá giảm đạt tới đầy đủ mục tiêu theo chiều cao mẫu hình​. Do đó, một cách thận trọng hơn là đặt mục tiêu thấp hơn một chút so với khoảng cách đo lường đầy đủ, hoặc kết hợp quan sát các mốc hỗ trợ để chốt lời dần. Ví dụ, Bulkowski gợi ý nhân “chiều cao” với hệ số 43% (0.43) rồi mới tính mục tiêu​– tức mục tiêu khiêm tốn hơn, giúp tăng xác suất đạt được. Dù chọn mục tiêu nào, nên chốt lời từng phần khi giá giảm đến các ngưỡng hỗ trợ quan trọng để bảo toàn lợi nhuận, bởi lẽ không có gì đảm bảo giá sẽ giảm thẳng một mạch.

Lưu ý quan trọng: Sau khi phá vỡ, giá thường có xu hướng hồi lại (pullback) về retest đường phá vỡ trước khi tiếp tục giảm. Thống kê cho thấy khoảng 65% mẫu hình Eve & Eve sẽ có pullback​. Do đó, đừng ngạc nhiên nếu sau khi vào lệnh bán, giá bật tăng trở lại gần vùng đường cổ – đây có thể là cơ hội tốt để vào thêm lệnh (nếu bỏ lỡ trước đó) hoặc đơn giản là diễn biến bình thường trước khi xu hướng giảm tiếp diễn. Tuy nhiên, cũng cần cảnh giác: pullback quá sâu hoặc kéo dài có thể làm giảm hiệu quả của mô hình (mẫu hình có pullback thường cho hiệu suất giảm thấp hơn)​. Bên cạnh đó, khối lượng nên được theo dõi: mô hình sẽ đáng tin hơn nếu thấy khối lượng tăng ở nhịp tăng trước mẫu hình và giảm dần khi tạo đỉnh thứ hai, sau đó tăng trở lại lúc giá giảm phá vỡ hỗ trợ. Xu hướng volume này xác nhận sự chuyển đổi từ lực mua sang lực bán​. Cuối cùng, luôn kết hợp bối cảnh thị trường và các yếu tố kỹ thuật khác (như mức kháng cự, chỉ báo động lượng) để tránh giao dịch hai đỉnh Eve & Eve trong môi trường không phù hợp (ví dụ: giao dịch ngược xu hướng chung mạnh mẽ mà không có tín hiệu yếu đi).

Hiệu suất của mẫu hình Eve & Eve theo nghiên cứu của Bulkowski

Thomas N. Bulkowski đã tiến hành nghiên cứu hàng trăm mẫu hình hai đỉnh Eve & Eve trong lịch sử và tổng kết các số liệu thống kê hiệu suất quan trọng. Dưới đây là bảng thống kê hiệu suất của mẫu hình Eve & Eve (trong thị trường giá lên) theo số liệu từ Bulkowski:

Trích sách Bách khoa toàn thư mẫu hình biểu đồ/Happy Live team tổng hợp

Bách khoa toàn thư các mẫu hình biểu đồ – Thomas N. Bulkowski

Tìm hiểu ngay