Sàng lọc cổ phiếu quý 3/2023: Tránh và lờ đi cổ phiếu có lợi nhuận bất thường chỉ xuất hiên 1 lần
Mỗi mùa báo cáo tài chính, đây là thời điểm mà nhà đầu tư đi săn tìm kiếm những doanh nghiệp chất lượng ăn nên làm ra để đưa vào danh mục theo dõi, nhưng bên cạnh đó nhà đầu tư cần phải thận trọng đánh giá kỹ lưỡng nguồn lợi nhuận của doanh nghiệp đến từ đâu.
Loại bỏ các khoản lợi nhuận bất thường chỉ xuất hiện 1 lần
Một nhà đầu tư sắc sảo nên tránh được những cái bẫy do các khoản lợi nhuận bất thường không lặp lại.
Ví dụ: Nếu một công ty sản xuất máy tính, báo cáo lợi nhuận quý gần nhất bao gồm các khoản lợi nhuận bất thường không lặp lại từ các hoạt động như bán bất động sản, thì phần lợi nhuận này nên được trừ ra khỏi con số lợi nhuận sau thuế được báo cáo. Nếu bạn đưa đưa những khoản lợi nhuận bất thường vào định giá doanh nghiệp, sẽ làm cho giá trị doanh nghiệp bị bóp méo.
Bởi những lợi nhuận bất thường này chỉ là một sự kiện chỉ xảy ra một lần, không phản ánh cho khả năng sinh lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính. Chúng ta nên lờ đi những khoản lợi nhuận của các sự kiện chỉ xảy ra 1 lần này.
Có thể ngân hàng Citigroup ở New York trong những năm 1990 đã thổi phồng lợi nhuận bằng cách bán các bất động sản thương mại, trước khi ngân hàng này tăng đòn bẩy nợ từ các khoản chứng khoán
hóa nợ dưới chuẩn.
Thiết lập mức tối thiểu cho tăng trưởng EPS quý hiện tại
Bất kể bạn là nhà đầu tư mới hay có kinh nghiệm, tôi có lời khuyên chỉ nên mua cổ phiếu có mức tăng trưởng EPS quý gần nhất ít nhất là 18% hoặc 20% so với cùng kỳ năm trước. Theo nghiên cứu của chúng tôi ở các cổ phiếu tăng giá mạnh nhất, chúng tôi phát hiện thấy, đây là mức tăng trưởng tối thiểu cần phải có trước khi có đợt sóng tăng giá mạnh. Nhiều nhà đầu tư thành công đã thiết lập mức tăng trưởng EPS quý hiện tại tối thiểu là 25%-30%.
Thậm chí để an toàn hơn, cổ phiếu bạn chọn nên có tăng trưởng EPS hai quý gần nhất ở mức cao. Trong thị trường giá lên (tức thị trường tăng giá mạnh), tôi tập trung vào các cổ phiếu có mức tăng trưởng EPS từ 40% đến 500% hoặc cao hơn. Bạn có hàng ngàn cổ phiếu được niêm yết trên thị trường để lựa chọn. Tại sao bạn không mua cổ phiếu có chất lượng tốt nhất?
Thậm chí để an toàn hơn, cổ phiếu bạn chọn nên có tăng trưởng EPS hai quý gần nhất ở mức cao. Trong thị trường giá lên (tức thị trường tăng giá mạnh), tôi tập trung vào các cổ phiếu có mức tăng trưởng EPS từ 40% đến 500% hoặc cao hơn. Bạn có hàng ngàn cổ phiếu được niêm yết trên thị trường để lựa chọn. Tại sao bạn không mua cổ phiếu có chất lượng tốt nhất?
“Mark Minervini nói trong cuốn sách “Giao Dịch Như Một Phù Thủy Chứng Khoán (Trade like stock market wizards)” gọi đây “hiệu ứng con gián”, tức nếu bạn tìm thấy một con gián nhiều khả năng sẽ có nhiều con gián khác gần đó. Theo hiệu ứng này, một công ty công bố một hoặc hai quý có tốc độ tăng trưởng lợi nhuận cao, nhiều khả năng sẽ tiếp tục sẽ có kết quả tích cực trong các quý tới. Điều này là do hiệu ứng này sẽ tạo đà.
Ví dụ, các báo cáo lợi nhuận trong một hoặc hai quý gần nhất tốt sẽ kích thích các nhà phân tích điều chỉnh tăng dự báo lợi nhuận cho các quý tới. Đến lượt nó, sẽ kích thích các nhà đầu tư tổ chức nhảy vào mua cổ phiếu. Chưa kể, các công ty môi giới chứng khoán cũng khuyến nghị khách hàng mua cổ phiếu đó”.
Nhiều nhà giao dịch cá nhân và thậm chí là một số nhà đầu tư tổ chức mua cổ phiếu khi EPS quý gần nhất vừa được công bố sụt giảm vì họ yêu thích công ty đó và nghĩ rằng, giá cổ phiếu đang “rẻ đi”. Thông thường, họ nghĩ đến câu chuyện lợi nhuận sẽ tăng trở lại trong tương lai gần. Trong một số trường hợp điều này có thể đúng, nhưng phần lớn thì không. Một lần nữa, bạn có quyền lựa chọn đầu tư trong số hàng ngàn doanh nghiệp, và nhiều công ty trong số đó đang cho thấy kết quả hoạt động kinh doanh rất tốt. Vì thế, bạn không cần thiết phải tin vào lời hứa hoặc kỳ vọng lợi nhuận kinh doanh sẽ tốt trở lại, điều có thể không bao giờ xảy ra. Tốt nhất, cứ đầu tư vào công ty đang cho thấy kết quả hoạt động kinh doanh tích cực.
Yêu cầu tăng trưởng EPS quý hiện tại cao là một cách đầu tư thông minh nhằm làm giảm thiểu rủi ro trong việc lựa chọn cổ phiếu. Nhưng bạn cũng nên hiểu rằng, trong giai đoạn cuối cùng của thị trường tăng giá, một số hoặc nhiều cổ phiếu dẫn dắt thị trường sau một thời gian tăng giá mạnh mẽ, sẽ đạt đỉnh ngay khi tăng trưởng EPS quý hiện tại là trên 100%. Điều này biến nhiều nhà đầu tư và cả các nhà phân tích trở thành những kẻ ngốc khi mua cổ phiếu ở đỉnh, bất chấp kết quả kinh doanh vẫn rất tốt. Vì vậy, bạn phải hiểu bối cảnh thị trường chung, chứ không phải lúc nào cũng cho rằng kết quả kinh doanh tốt là cổ phiếu sẽ tăng giá.
Happy Live Team biên soạn/Bộ làm giàu từ chứng khoán
