The Art And Science Of Technical Analysis – Quá trình phát triển nâng cao lợi thế của bạn trên thị trường tài, chính xác là một quá trình diễn ra liên tục. Đây không phải là điều mà bạn chỉ cần làm một lần mà là một quá trình lặp đi lặp lại, bắt đầu từ cá ý tưởng, tiến đến chắt lọc những ý tưởng đó thành các hệ thống giao dịch khả thi và sau đó theo dõi kết quả.

Lợi thế đến từ đâu

Những quyết định mua và bán trên thị trường được thực hiện bởi con người, với tư cách là cá nhân, theo nhóm (như những quyết định của một ủy ban đầu tư) hoặc bằng các công cụ hỗ trợ (như các thuật toán). Một trong những giả định của lý thuyết tài chính là mọi người đưa ra quyết định hợp lý để tối ưu lợi ích của mình, sau khi tính toán cẩn thận những lợi ích và tổn thất tiềm năng liên quan đến tất cả các kịch bản có thể xảy ra.

Điều này không phải lúc nào cũng đúng. Thị trường không đơn giản là phản ứng với thông tin mới, mà nó phản ứng với thông tin sau khi thông tin đó đã đi qua lăng kính cảm xúc của con người. Mọi người đưa ra quyết định cảm tính với các tình huống trên thị trường, và đôi khi họ mắc sai lầm. Thông tin có thể bị coi nhẹ hoặc bị quan trọng hóa khi phân tích, tất cả mọi người, ngay cả các tổ chức lớn, đều phải đối mặt với cảm xúc sợ hãi, tham lam, hy vọng và hối tiếc.

Trong thế giới lý tưởng hóa của lý thuyết bước đi ngẫy nhiên trong toán học, giá cả không bị ảnh hưởng bởi các mức giá trong quá khứ. Nhưng không thế giới thực, giá cả được xác định bởi việc các nhà giao dịch đưa ra quyết dịnh mua, bán tại các thời điểm và mức giá cụ thể. Khi lặp lại các mức giá này, thị trường thực sự có ký ức, và chúng ta thường thấy phản ứng không ngẫu nhiên về những lần kiểm tra lại của các ngưỡng giá quan trọng. Con người ghi nhớ cảm xúc gắn với những hy vọng, nỗi sợ hãi và nỗi đau khi giá cả biến động cực đoan. Ngoài ra, phần lớn các giao dịch mua vào với quy mô lớn đều tuân theo một mô hình có thể dự đoán được: Các nhà giao dịch và thuật toán khớp lệnh đều sẽ đợi thị trường hấp thụ hành động đó trước khi tiếp tục vào lệnh.

Người mua quyết liệt thì họ càng đẩy giá lên và khoảng thời gian chờ đợi giữa các lần mua của họ càng ít đi. Kiểu hành động này và ký ức của các nhà giao dịch khác về các biến động trước đó, tạo ra xu hướng biến động yếu ớt nhưng có thể dự đoán được.

Trên thị trường không có gì là thần bí và ma thuật cả. Áp lực mua và bán làm thay đổi giá cả – đây là chân lý duy nhất. Nếu ai đó thực sự muốn mua và mua nhanh chóng ,thị trường sẽ phản ứng với hành động đó và người bán sẽ nâng giá lên khi họ nhân ra rằng họ có thể nhận được mức giá tốt hơn (cao hơn). Tương tự như vậy, khi cá lệnh bán lớn được tung ra thị trường, những người đang đợi mua sẽ rút lui vì họ nhận ra rằng nguồn cung bổ sung đã tràn vào thị trường.

Áp lực xả hàng càng lớn có nghĩa là giá càng xuống thấp hơn. Áp lực mua càng nhiều có nghĩa là giá sẽ cao hơn. Một kết luận hợp lý và không thể tránh khỏi đó là: Áp lực mua và bán, tất yếu, sẽ để lại  các dấu vết (mô hình) trên thị trường. Thách thức của chúng ta là hiểu cách tâm lý có thể hình thành nên cấu trúc thị trường và biến động giá, cách tìm những điểm mà áp lực mua và bán này mang lại các cơ hội dưới dạng các biến động giá không ngẫu nhiên.

Chén thánh

Đây là điều quan trọng. Trên thực tế, đây chính là điểm quan trọng nhất – Chén thánh trong phân tích kỹ thuật: Mọi lợi thế mà các nhà giao dịch kỹ thuật có được đều đến từ sự mất cân bằng của áp lực mua và áp lực bán. Chính là nó, tinh khiết và đơn giản. Nếu bạn nhận ra điều này và giới hạn sự tham gia của mình vào thị trường chỉ ở những điểm có sự mất cân bằng cung cầu thực sự, thì bạn sẽ có khả năng tạo ra lợi nhuận.

Đôi khi chúng ta có thể xác định những sự mất cân bằng này bằng các mô hình giá mà chúng tạo ra, những mô hình này sẽ cho thấy những vùng giá tiềm năng mà chúng ta có thể cấu trúc và thực hiện giao dịch. Hãy ghi nhớ điểm này: Chúng ta không giao dịch theo các mô hình – chúng ta giao dịch dựa vào sự mất cân bằng ẩn chứa đằng sau những mô hình đó. Điều này gần như có thể coi là Chén Thánh trong giao dịch. Để  hiểu tại sao điều này lại quan trọng như vậy, trước tiên cần phải hiểu điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cố gắng giao dịch với các biến động giá hoàn toàn ngẫu nhiên.

Tại sao các nhà giao dịch nhỏ lẻ có thể kiếm tiền?

Đây là môt vấn đề hiển nhiên nhưng thường bị bỏ qua. Lập luận của nhiều học giả là bạn không thể kiếm tiền từ giao dịch, tốt nhất là bạn nên đặt tiền vào một quỹ đa dạng hóa và thu về lợi nhuận cơ bản cộng dồn trong nhiều năm (Đối với hầu hết các nhà đầu tư, đây không phải là một kế hoạch tồi cho ít nhất một phần danh mục đầu tư của họ). Ngay cả các quỹ lớn, được quản lý chuyên nghiệp cũng có lúc những lúc rất chật vật để đánh bại thị trường, vậy tại sao bạn có thể làm được điều đó, ngồi ở nhà hay cơ quan mà không có bất kỳ lợi thế cạnh tranh hay lợi thế về thông tin?

Bạn chắc chắn không phải là người sử dụng vốn giỏi nhất trong một lĩnh vực quy tụ những bộ óc thông tuệ và tài giỏi nhất trên thế giới, bạn cũng không phải là người thông minh nhất. Bạn cũng sẽ không thể chiến thắng chỉ bằng sức mạnh ý chí và quyết tâm.

Ngay cả khi bạn làm việc chăm chỉ nhất, một công ty lớn có thể thuê 20 người như bạn và đó là nhũng gì bạn đang phải cạnh tranh. Vậy còn chỗ nào để cho các nhà giao dịch cá nhân nhỏ lẻ kiếm lợi trên thị trường.

Theo tôi, câu trả lời rất đơn giản nhưng sâu sắc: Bạn có thể kiếm được tiền bởi vì bạn không chơi cùng một trò chơi với những người khác. Một lý do khiến các quỹ lớn gặp khó khăn khi đánh bại thị trường là vì họ quá lớn nên họ chính là thị trường. Nhiều công ty ăn mừng khi thắng được một vài điểm cơ bản theo thang điểm tương ứng, và họ làm như vậy bằng một số chiến lược chuyên biệt.

Đây có lẽ không phải là cách bạn nên đi theo. Bạn không thể cạnh tranh được các tổ chức lớn ở những khía cạnh cơ bản như vậy. Bạn không thể cạnh tranh với HFT (High -frequency trading – giao dịch cao tần) và các chương trình tự động về tốc độ cũng như không thể cạnh tranh với các tổ chức định lượng tài chính khi họ có thể thuê cả đội quân tiến sĩ để lùng sục mọi liên kết có thể tưởng tượng được giữa các thị trường.

Điều này hoàn toàn đúng, nhưng bạn cũng không có những hạn chế giống như những tổ chức tài chính đó: Bạn không nhất thiết lúc nào cũng phải chịu rủi ro. Với phần lớn các thị trường, bạn có thể sẽ ít gặp các vấn đề về thanh khoản hoặc quy mô, các lệnh của bạn sẽ có tác động tối thiểu (nhưng là tác động thực) đến giá cả. Hầu hết các nhà giao dịch nhỏ lẻ có thể có lợi thế.

Nếu bạn có kỹ năng, bạn có thể chuyển dịch tự do giữa các tiền tệ, cổ phiếu, hợp đồng tương lai và quyền chọn, sử dụng phù hợp các chiến lược giao dịch hoàn toàn hoặc dàn trải. Rất ít nhà đầu tư tổ chức được hưởng sự tự do này. Cuối cùng và có lẻ là quan trọng nhất, bạn có thể tự do nhắm vào một khung thời gian mà nhiều tổ chức không có hứng thú và không thể tiếp cận.

Một giải pháp là tập trung vào các giao dịch lướt sóng từ 3 ngày đến 2 tuần, như nhiều nhà giao dịch lướt sóng vẫn làm. Đầu tiên, điều này giúp bạn loại bỏ nhiễu động do HFT và các thuật toán gây ra. Nhiều công ty lớn, đặc biệt là những công ty quyết định dựa trên các tiêu chí cơ bản, hoàn toàn tránh các khung thời gian ngắn. Họ có thể vào và thoát ra khỏi các vị thế trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần. Kết quả lãi lỗ của bạn trong vài ngày không có ý nghĩa đối với họ. Thay vì canh tranh trực tiếp, hãy chơi một trò chơi khác và nhắm vào khung thời gian khác.

Như Binh pháp tôn tử đã viết: “Binh pháp giống như nước, vì nước chảy chỗ trũng… tránh đối đầu với điểm mạnh của quân địch mà hãy tấn công vào những điểm yếu của chúng”.

Trích sách The Art and Science of Technical Analysis

Có thể bạn quan tâm

The Art And Science Of Technical Analysis: Sự kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật trong ĐTCK

ĐẶT SÁCH NGAY