ĐẦU TƯ TỪ ĐÂU: Thị trường Chứng khoán vận hành như thế nào?
Thị trường Chứng khoán từ lâu đã được coi là phong vũ biểu của nền kinh tế. Đây cũng là nơi các tay chơi lớn trong giới tài chính hoạt động, và là nơi sản sinh cơ hội làm giàu tốt nhất bên cạnh các kênh đầu tư khác như BĐS, Bitcoin,… Vậy thực sự Thị trường Chứng khoán vận hành như thế nào?
Dành cho các bạn lần đầu tìm hiểu về thị trường tài chính, về đầu tư nói chung, thì chuỗi series Đầu Tư – Từ Đâu này sẽ cung cấp cho các bạn một kiến thức cơ bản nhất, từ đó bạn có thể tham gia thị trường tài chính với một sự tự tin cao.
Để hiểu rõ hơn về cách Thị trường Chứng khoán hoạt động, ta hãy cùng xem qua ví dụ sau:
Chắc hẳn các bạn đều biết về câu chuyện thành công của những gã khổng lồ trong giới kinh doanh có xuất phát điểm là những doanh nghiệp tư nhân nhỏ, như Alibaba hay Facebook. Tỷ phú Jack Ma tạo dựng tập đoàn Alibaba từ căn hộ nhỏ ở Hàng Châu – Trung Quốc, hay Mark Zuckerberg cho ra đời phiên bản đầu tiên của Facebook tại căn phòng ký túc xá đại học Harvard.
Các gã khổng lồ công nghệ này nhanh chóng lớn mạnh, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống chúng ta ngày nay. Tuy nhiên, để làm được điều này, họ cần phải mở rộng sản xuất, thuê văn phòng, nhân viên, trang thiết bị,… Nhưng thật không may: họ không có đủ nguồn lực và tiền bạc để làm điều này.
Vậy họ làm như thế nào?
Các công ty trên có thể tăng vốn bằng một trong hai cách: Bán cổ phần (còn gọi là huy động vốn chủ sở hữu) hoặc vay tiền (huy động vốn vay).
Với phương pháp vay nợ, công ty của bạn phải trả vốn và lãi cho chủ nợ liên tục, dù cho bạn lời hay lỗ. Còn với phương pháp tìm vốn góp, thay vì trả tiền cho người góp, bạn cho họ sở hữu một phần của công ty. Và giả dụ như bạn bán ra 1000 cổ phần, thì mỗi cổ phần đều có giá trị bằng nhau. Những cổ phần của công ty mà bạn giữ không hơn gì những cổ phần khác – dù cho bạn có là nhà sáng lập của công ty đi nữa.
Công ty có thể được niêm yết trên sàn thông qua đợt phát hành cổ phiếu ra công chúng (hay còn gọi là IPO). Khi cổ phiếu được niêm yết trên sàn và bắt đầu giao dịch, giá của chúng sẽ dao động. Điều này xảy ra vì các NĐT bắt đầu đánh giá giá trị của các cổ phiếu. Và vì mỗi NĐT có một quan điểm khác nhau về giá trị cổ phiếu, nên mức giá họ sẵn sàng mua hoặc bán cũng khác nhau.
Cách thị trường vận hành
Giao dịch cổ phiếu giữa các NĐT sẽ diễn ra khi họ biến ý định thành hành động bằng cách tiến hành mua hoặc bán một cổ phiếu, điều này dẫn đến sự chuyển động liên tục của giá cổ phiếu trong một ngày giao dịch. Vào thời điểm hiện tại năm 2020, có hàng nghìn giao dịch cổ phiếu được diễn ra hàng ngày trong một phiên giao dịch.
Mỗi giao dịch chứng khoán bắt buộc phải có người bán và người mua, và quy luật Cung – Cầu trong giao dịch là bất biến. Nếu một cổ phiếu có nhiều người mua hơn người bán, giá cổ phiếu sẽ tăng lên. Ngược lại, nếu một cổ phiếu có nhiều người bán hơn người mua, giá cổ phiếu sẽ giảm.
Giao dịch diễn ra khi người mua chấp nhận mức giá mà người bán đưa ra, hoặc người bán chấp nhận mức giá mà người mua đề nghị. Trong trường hợp số lượng người mua đông hơn số người bán, họ có thể sẵn sàng tăng mức giá chào mua (với mong muốn mua được cổ phiếu); người bán do đó sẽ chào mua với mức giá cao hơn. Đây cũng là lý do khiến giá cổ phiếu gia tăng. Điều ngược lại cũng đúng, khiến giá cổ phiếu giảm xuống.
Các NĐT kiếm lợi nhuận từ thị trường như thế nào?
Có hai cách chính để một NĐT kiếm được lợi nhuận từ việc tham gia thị trường chứng khoán:
1. Họ nắm giữ cổ phiếu dài hạn, hưởng một phần lợi nhuận đến từ cổ tức khi công ty mà họ nắm giữ làm ăn khá khẩm.
VD: Công ty A năm vừa qua có một năm kinh doanh thuận lợi, họ quyết định chia cổ tức để thưởng cho NĐT nắm giữ cổ phiếu công ty với mức cổ tức là 2.000 VNĐ/cổ phiếu. Điều này có nghĩa là nếu một NĐT đang nắm 10.000 cổ phiếu, thì anh ta sẽ nhận được 20.000.000 VNĐ tiền cổ tức.
2. Họ hưởng phần lợi nhuận từ chênh lệch giá cổ phiếu giữa lúc họ mua vào và khi họ bán ra. Các NĐT có thể tiến hành mua và bán cổ phiếu của công ty ở thị trường tự do, và kiếm được lợi nhuận từ sự tăng giá của cổ phiếu.
VD: Bạn có thể kiếm lời bằng cách mua một cổ phiếu X có giá 20.000 VNĐ/cổ phiếu, và bán ra khi giá cổ phiếu X tăng thành 24.000 VNĐ/cổ phiếu. Mức lời 4.000 VNĐ/cổ phiếu tương ứng với khoản lợi nhuận 20%.
Giá cổ phiếu phần lớn sẽ thể hiện sự kỳ vọng của NĐT vào tình hình làm ăn của công ty. Nếu người ta nghĩ công ty bạn đang làm ăn phát đạt, và sẽ còn tiếp tục ăn nên làm ra trong tương lai, họ sẽ đồng ý trả nhiều tiền hơn để mua cổ phần. Bạn có thể lợi dụng yếu tố tâm lý này để tìm kiếm các công ty tuyệt vời, có các yếu tố tăng trưởng tốt trong quá khứ và sẽ tiếp tục tốt trong tương lai để tiến hành mua vào, sau đó bán lại với giá cao hơn.
⇒ Học cách tự đầu tư qua chuỗi bài viết ĐẦU TƯ TỪ ĐÂU tại đây.
Happy Live tổng hợp.
Có thể bạn quan tâm
Bộ sách Kiếm tiền bền vững từ thị trường chứng khoán
