Đầu tư bao gồm 2 công việc quan trọng nhất: Kiếm lời mạnh mẽ khi thị trường thuận lợi, và bảo vệ lợi nhuận khi khó khăn. Và trong quá trình này sẽ không thể tránh khỏi những sai lầm. Theo một nghiên cứu được Natixis thực hiện gần đây đã chỉ ra 8 sai lầm lớn nhất và đắt giá nhất mà bạn có thể mắc phải.

1. Bán trong hoảng loạn

Hành động “bán trong hoảng loạn” là sai lầm hàng đầu trong đầu tư. Khi bạn nhìn thấy số dư tài khoản bắt đầu lao dốc hoặc nền kinh tế bắt đầu chao đảo, thật khó để tránh việc đưa ra những quyết định tồi tệ trong khi lo sợ mình sẽ mất tất cả.

Không may là bán ra trong lúc mọi thứ trở nên khó khăn hơn chính là công thức hoàn hảo dẫn đến thảm họa. Thường thì cuối cùng bạn sẽ bán ở đáy và bỏ lỡ cơ hội hưởng lợi từ đà hồi phục thường thấy sau khi thị trường điều chỉnh.

Tin tốt là bạn có thể dễ dàng tránh được sai lầm này nếu như có 1 chiến lược đầu tư vững chãi. Nếu bạn tự tin vào khoản đầu tư của mình, hãy tạm gác danh mục sang một bên khi thị trường chao đảo để tránh những suy nghĩ thôi thúc bạn bán ra. Một bộ óc tư duy sắc bén sẽ nhận biết được rủi ro đang lớn dần, cũng như đánh hơi được cơ hội khi sự phi lý đang diễn ra.

⇒ Tìm hiểu Bộ sách Trí tuệ tỷ đô của các bậc thầy đầu tư.

2. Cố gắng đoán đúng thời điểm

“Mua đáy – Bán đỉnh” thoạt nhìn có vẻ là một chiến lược hoàn hảo để tối đa lợi nhuận. Nhưng vấn đề ở đây là hầu hết mọi người không thể dự báo chính xác khi nào giá chạm đáy hay đạt đỉnh. Và kể cả bạn chỉ bỏ lỡ một vài cơ hội thì thiệt hại cũng không hề nhỏ.

Hầu hết các nhà giao dịch thành công đều không cố gắng xác định Đỉnh-Đáy của thị trường. Một giải pháp đưa ra là chúng ta có thể lựa chọn cách giao dịch theo xu hướng. Những nhà giao dịch theo xu hướng thường tập trung vào hiện tại, quan sát và hành động dựa trên những gì thị trường đang cố “thì thầm”. Khi xu hướng còn tiếp diễn, họ vẫn sẽ duy trì trạng thái giao dịch. 

3. Không hiểu rõ mức độ chịu đựng rủi ro của bản thân

Rủi ro càng lớn thì tiềm năng lợi nhuận sẽ càng cao. Tuy nhiên, đối với những nhà đầu tư khôn ngoan, họ sẽ luôn lựa chọn những cơ hội đầu tư với mức “Lợi nhuận vừa phải –  Rủi ro thấp”, hoặc “Lợi nhuận cao – Rủi ro vừa phải”.

Bạn sẽ phải tính toán cẩn thận mức độ rủi ro mà bản thân có thể chấp nhận được trước khi quyết định sẽ rót bao nhiêu tiền vào cổ phiếu (loại tài sản có mức độ rủi ro cao nhưng cũng mang đến cơ hội thu về mức lợi suất cao). Tỷ lệ Risk:Reward nên được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo sự thành công trong dài hạn.

Và trên hết, mức độ chấp nhận rủi ro là thứ nên thay đổi theo thời gian, đặc biệt là khi số vốn bạn trở nên nhiều hơn. Trước khi đầu tư hãy nghiên cứu vấn đề này thật kỹ và để nó dẫn dắt chiến lược đầu tư của bạn.

4. Đặt ra những kỳ vọng viển vông

Hãy đưa ra những kỳ vọng thực sự hợp lý về số tiền mà bạn sẽ kiếm được từ đầu tư. Nếu kỳ vọng mức lợi suất 100%/năm, bạn phải bỏ ra nhiều công sức hơn rất nhiều so với mức chỉ 20%/năm.

Dĩ nhiên, việc tìm kiếm lợi nhuận 20%/năm từ thị trường chứng khoán là điều hoàn toàn khả thi, nhưng đôi khi là không đủ đối với một số người. Để tránh sai lầm này, hãy nhìn lại nhật ký giao dịch của mình và nghiên cứu thật kỹ các bài học thành công lẫn thất bại, và lập kế hoạch giao dịch thật kỹ trong tương lai.

5. Chấp nhận quá nhiều rủi ro để theo đuổi lợi suất

Trong khi nhiều nhà đầu tư hiểu lầm về mức độ chịu đựng rủi ro của bản thân, cũng có rất nhiều người quá mạo hiểm và đánh bạc với tương lai. Nếu đầu tư vào những tài sản có độ rủi ro quá cao hoặc đổ quá nhiều tiền vào thị trường, bạn đứng trước nguy cơ lỗ lớn nếu có bất cứ điều gì xảy ra theo chiều ngược với dự đoán của bạn.

Trong đầu tư có câu: “Biết đủ, là đủ”. Rủi ro là thứ nên được tôn trọng, kiểm soát chặt chẽ trong bất kỳ thị trường đầu tư nào. Hãy lập ra các kịch bản hành động, và hơn hết, biết hài lòng với những mục tiêu đề ra.

6. Không nhận ra sự hưng phấn quá mức của thị trường

Đây là trạng thái ngược với bán ra trong hoảng loạn, và đây là sai lầm mà nhiều nhà đầu tư phải trả giá đắt nếu phạm phải.

Khi nhà đầu tư quá hào hứng vì dường như mọi thứ đều tăng giá, giá sẽ tăng liên tục mà không có giai đoạn điều chỉnh. Bạn có thể dễ dàng mắc vào bong bóng và có 1 danh mục toàn các cổ phiếu có giá quá cao so với giá trị thực.

Thông thường, những nhà đầu tư kỳ cựu sẽ nhận ra được sự vô lý của đám đông. Tuy nhiên đối với những người mới tìm hiểu, có ít trải nghiệm, việc đầu tư trong cẩn trọng có thể là một giải pháp an toàn hơn, trước khi bạn đủ kiến thức để tiến vào những trận đánh lớn. 

⇒ Tìm hiểu Bộ sách Trí tuệ tỷ đô của các bậc thầy đầu tư.

7. Tập trung vào giá thay vì giá trị

Có rất nhiều nhà đầu tư tập trung quá nhiều vào giá cổ phiếu mà không nghiên cứu cẩn thận xem thực chất thì cổ phiếu đó đáng giá bao nhiêu.

Điều này thường dẫn đến niềm tin sai trái rằng những cổ phiếu penny đều là món hời dù đó là 1 công ty kinh doanh lẹt đẹt hay không công bố các số liệu tài chính minh bạch. Đây cũng là nguyên nhân khiến các nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm đánh giá cao 1 cổ phiếu chỉ vì giá của nó đang ở mức cao.

Thực tế là cổ phiếu A có giá 100.000 VNĐ vẫn có thể rẻ hơn cổ phiếu B có giá 10.000 VNĐ nếu như trong tương lai giá của cổ phiếu A tăng gấp đôi còn cổ phiếu B giảm một nửa. Hãy nhìn vào lịch sử giá, đội ngũ lãnh đạo công ty, các lợi thế cạnh tranh và tiềm năng tăng trưởng khi đánh giá 1 công ty.

8. Không tính đến thuế, phí giao dịch khi lựa chọn cổ phiếu

Đây là điều mà phần lớn các nhà đầu tư bỏ qua. Việc liên tục mua đi bán lại có thể giúp tối đa quá lãi kép (tất nhiên điều này chỉ đúng nếu thắng liên tục :D), nhưng vì phần lớn thị trường là khắc nghiệt, việc mua bán quá thường xuyên sẽ khuếch đại các khoản phí giao dịch và thuế. Trong dài hạn đây sẽ là một khoản chi phí khá lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận tổng thể trong dài hạn.

Một bất lợi khác của việc giao dịch quá thường xuyên sẽ cuốn bạn vào những biến động ngắn hạn không đáng có, và vô tình trở thành nô lệ của cảm xúc.

Motley Fool, Happy Live tổng hợp

Có thể bạn quan tâm

Bộ sách

Trí tuệ tỷ đô của các bậc thầy đầu tư

Suy nghĩ vượt lên trên đám đông để trở thành

kẻ chiến thắng trong đầu tư

ĐẶT SÁCH NGAY