Bước hình thành thương hiệu Nike: Từ những đôi giày hàng thùng đến hãng sneaker hàng đầu
Khác với Adidas, Nike luôn chú trọng vào hiệu năng của những đôi giày hơn là mẫu mã thiết kế. Một trong những lý do đó là Phil Knight, người sáng lập ra hãng giày Nike nay là chủ tịch Tập đoàn Nike, là một vận động viên điền kinh nên ông nắm bắt rất nhanh nhu cầu của giới thể thao về những đôi giày.
Quan điểm của Knight trong khi xây dựng thương hiệu Nike là sản phẩm có chất lượng cao sẽ giúp vận động viên đạt thành tích tốt hơn trong thi đấu.
Năm 1964, Phil Knight khởi nghiệp với vài chục đôi giày thể thao Nhật trong thùng xe. Gần 40 năm sau ông trở thành người giàu thứ 49 tại Mỹ theo bảng xếp hạng của tạp chí Forbes với số tài sản hơn 8,2 tỉ USD. Knight là người đã thành lập và xây dựng nên Nike – hiện đang là thương hiệu giày thể thao nổi tiếng nhất thế giới.
Sau khi Knight tốt nghiệp cử nhân báo chí, ông nhập ngũ một năm. Xuất ngũ, ông tiếp tục học thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Stanford. Một ngày kia, Giáo sư Frank Shallenberger, dạy về doanh nghiệp nhỏ, đã ra bài tập sau cho cả lớp: Hãy tạo ra một doanh nghiệp mới, mô tả mục đích và viết kế hoạch tiếp thị cho doanh nghiệp đó. Knight đã viết một kế hoạch kinh doanh tựa đề “Giày thể thao Nhật có thể vượt qua giày Đức như máy chụp hình Nhật đã thắng máy Đức không?”.
Đây là kế hoạch kinh doanh loại giày thể thao Nhật chất lượng cao với giá phải chăng. Sau này ông nhớ lại: “Lớp học ấy là giây phút “A! Tìm ra rồi” của cuộc đời tôi. Thầy Shallenberger giải thích về tính cách của doanh nhân và tôi nhận ra rằng thầy đang nói với tôi. Sau đó, tôi tự nhủ việc kinh doanh này chính là điều tôi muốn làm!”.
Knight vào làm cho một hãng kế toán ở Portland, ông vẫn bị ám ảnh bởi những đôi giày thể thao Nhật. Văn hóa Nhật và những đôi giày đã để lại dấu ấn sâu đậm trong triết lý sống và sự nghiệp kinh doanh của ông. Trong thời gian ở Nhật, Knight không chỉ hành hương lên núi Fuji và nghiên cứu văn hóa châu Á mà còn đến thăm nhà máy Onitsuka tại Kobe, nơi làm ra những đôi giày Tigers chất lượng cao mà sau này được đổi tên thành Asics. Knight luôn ngưỡng mộ chất lượng của giày Tigers và hợp tác với nhà máy Onitsuka làm đại lý phân phối độc quyền giày Tigers tại Mỹ.
Về nước, Knight thuyết phục huấn luyện viên Bill Bowerman-huấn luyện viên của ông ở đại học Oregon, trở thành đồng sáng lập viên Công ty Blue Ribbon Sport, phân phối giày Tigers tại Mỹ. Trong nhiều năm tiếp theo, ban ngày Knight làm kế toán viên, giờ rảnh ông chất giày Tigers đầy xe và chở đi bán dạo khắp miền Tây Bắc nước Mỹ. Và những nỗ lực của ông đã được đền đáp, năm 1969, Knight bán được 1 triệu đô-la giày do nhà máy Nhật Onitsuka sản xuất. Thành công này có đóng góp không nhỏ của Bowerman qua việc thiết kế mẫu nên giày mới Tiger Cortez.
Năm 1971, Knight quyết định bỏ việc kế toán để tập trung hoàn toàn cho việc kinh doanh giày. Đầu tiên ông thay đổi tên và logo của công ty, ông lấy tên mới là Nike theo đề nghị của một nhân viên tên là Jeff Johnson. Đây là tên vị nữ thần có cánh tượng trưng cho chiến thắng trong thần thoại Hy Lạp.
Năm 1972, Knight đã bán được một số giày mang nhãn hiệu Nike, thu được 2 triệu đô-la Mỹ. Từ đó, lợi nhuận của Nike liên tục tăng theo cấp số nhân, mỗi năm lại tăng gấp đôi so với năm trước, và trong suốt 10 năm như thế giá trị của Nike đã tăng một cách chóng mặt. Trong thập kỷ 70 và đầu thập kỷ 80 của thế kỷ trước là giai đoạn thành công rực rỡ nhất của Nike, từ một hãng nhỏ Nike đã vươn lên và điền tên mình vào danh sách các công ty sneaker lớn nhất.
Điều gì đến cũng phải đến, năm 1980, Nike vượt qua Adidas trở thành công ty dẫn đầu về giày thể thao ở Mỹ. Cùng năm này, công ty bắt đầu niêm yết trên thị trường chứng khoán. Năm 1984, Nike ký hợp đồng với Michael Jordan – lúc ấy là vận động viên trẻ đang lên của đội Chicago Bulls – để quảng cáo loại giày bóng rổ mang tên Air Jordan. Rồi Michael Jordan trở thành thần tượng của giới trẻ Mỹ; giày Air Jordan cũng trở thành một phần không thể thiếu trong trang phục của thanh thiếu niên Mỹ. Đây trở thành bản hợp đồng có giá trị nhất trong làng sneaker khi đã mang về cho Nike một lợi nhuận khổng lồ.
Nhưng trong khi Nike tập trung vào giày chạy bộ và giày chơi bóng rổ, Reebok, một hãng sản xuất giày thể thao khác, đã lặng lẽ tấn công một thị trường còn bỏ ngỏ: giày thể thao aerobics dành cho phụ nữ.
Đến năm 1987, doanh số của Reebok đã vượt qua doanh số của Nike. Đây là cú sốc mạnh đối với Knight, bởi ông luôn tin tưởng như đinh đóng cột rằng tính năng đáng tin cậy và chất lượng cao là điều quan trọng nhất để khách hàng bỏ tiền ra mua giày thể thao. Còn giày Reebok không cứng cáp bằng giày Nike, nhưng mẫu mã lại đẹp, hấp dẫn. Thế nhưng rồi Knight lại một lần nữa vươn lên.
Ông đã khéo léo gắn kết không khí sinh động của giới trẻ Mỹ với thể thao. Ông cũng biết sử dụng sự hâm mộ của quần chúng đối với các ngôi sao. Chiến dịch quảng cáo của Nike luôn tập trung sử dụng hình ảnh các vận động viên tài năng, quyến rũ. Nhờ đó, trong mắt người hâm mộ họ dường như tự động gắn liền với giày Nike.
Ở tuổi 67, ông lại từ chức, giao quyền Tổng giám đốc cho Bill Perez, nguyên Tổng giám đốc Công ty Hàng tiêu dùng S.C. Johnson & Son Inc. Knight chỉ giữ chức chủ tịch hội đồng quản trị. Ông nói: “Vào thời điểm này của cuộc đời, tôi quan tâm đến công việc sáng tạo nhiều hơn kinh doanh”. Biết đâu, trong thời gian tới, ông sẽ nổi danh nhờ những sáng tác nghệ thuật. Nhưng cho đến nay, sáng tác nghệ thuật độc đáo nhất của Knight vẫn là “dấu phẩy huyền thoại – Nike”.
Nguồn: Streetstyle
Có thể bạn quan tâm: Marketing giỏi phải kiếm được tiền – Cựu CEO Marketing Coca Cola Sergio Zyman
