5 LƯU Ý TRONG MÙA BÁO CÁO TÀI CHÍNH QUÝ I (CẬP NHẬT 2021)
“Thị trường chứng khoán có xu hướng sôi động vào đầu năm”, đây là lời tuyên bố mà hầu hết nhà đầu tư nào cũng từng nghe qua ít nhất một lần. Thực chất, tồn tại quan điểm này là bởi, đầu năm thường là mùa công bố báo cáo tài chính quý I.
Như thường lệ, cứ đến tầm giữa cuối tháng 4, hàng vạn con tim các nhà đầu tư lại hào hức chờ đợi những dòng tin tích cực từ Báo cáo tài chính (BCTC) quý I. Sau đây là một vài điểm lưu ý mà Happy Live gửi đến các nhà đầu tư, để các bạn có thể quản trị tốt tài khoản trong giai đoạn đặc biệt nhạy cảm này.
“Mùa công bố báo cáo tài chính:
Khi mà người nở hoa tím, kẻ khóc cả bầu trời”.
Truyền thông và 2 chữ “Đột biến”
Bất cứ thứ gì được xuất hiện với tính từ “đột biến” đều mang tới một tâm lý bất ngờ cho những người đang theo dõi, và thị trường tài chính cũng không ngoại lệ. Thế nhưng, con đường từ “đột biến” tới “đột tử” đôi khi chỉ diễn ra trong tích tắc.
Lấy ví dụ về cơn sốt lan đột biến xảy ra ngay trong thời gian vừa qua, khi cơn sốt đã thổi phòng giá trị của những cây lan được cho là “đột biến”, khiến giá lên tới hàng tỷ đồng. Thoạt đầu người dân có thể tỏ ra cẩn trọng, song đứng trước sự tăng giá chóng mặt đã khiến nhiều người không kiềm được lòng tham, tham gia vào vòng xoáy đầu cơ. Còn bây giờ, kết quả là gì thì ai cũng rõ.
Điều tương tự cũng xảy ra ở thị trường tài chính. Các báo cáo kết quả kinh doanh được giới truyền thông thổi phồng lên, gắn vào đó những mỹ từ như “đột biến”, “vượt trội”, “đạt kỷ lục”, “mọi thời đại”,… đã thôi thúc sự chú ý của phần đông nhà đầu tư, lèo lái suy nghĩ họ trở nên lạc quan quá mức về các doanh nghiệp.
“Một nhà đầu tư sắc sảo sẽ luôn nhận ra các phương tiện truyền thông đóng một vai trò quan trọng cả trong việc dọn đường cho các động thái thị trường, lẫn thúc đẩy các động thái này”.
Các sự kiện thị trường quan trọng thường chỉ xảy ra nếu có sự đồng nhất trong tâm lý đám đông, và truyền thông là phương tiện thiết yếu để truyền bá điều đó. Đối với thị trường tài chính, truyền thông chiếm một vai trò như công cụ trong việc điều tiết tâm lý đám đông. Điều này có thể được thực hiện nhờ vào các chức năng của truyền thông:
- Nuôi dưỡng tranh luận trên truyền thông: Trong nỗ lực thu hút khán giả, các phương tiện truyền thông cố gắng đưa ra cuộc tranh luận về các vấn đề trong tâm trí công chúng. Điều này có thể đồng nghĩa với việc tạo ra một cuộc tranh luận về các chủ đề mà các chuyên gia cho là không đáng để bàn luận.
- Báo cáo về triển vọng thị trường: Không thiếu các tin tức truyền thông cố gắng trả lời các câu hỏi của chúng ta về thị trường hôm nay, nhưng trong các tin tức này lại có sự thiếu hụt các số liệu thực có liên quan và những diễn dịch được xem xét chu đáo.
- Bội thực kỷ lục: Các phương tiện truyền thông dường như phát triển mạnh trên các yếu tố cực đoan, và chúng ta, khán giả của họ bối rối không biết liệu mức tăng giá mà chúng ta thấy gần đây trên thị trường chứng khoán có hoàn toàn khác thường đến mức như họ miêu tả không.
Những lúc này, nhà đầu tư cần duy trì sự tỉnh táo trước khi ra các quyết định đầu tư, bởi giá các cổ phiếu có thể đã đang ở vùng đỉnh ngắn hạn, “chực chờ” một lực cầu mua vào để tiến hành chốt lãi. Những lời đồn đại xuất hiện từ lâu trong giới đầu tư chứng khoán “Sell on news – Tin ra là bán” cũng có thể được hiểu trong trường hợp này.
Vậy điều cần làm là gì?
Giải pháp đầu tiên là giữ cái đầu lạnh, nhìn nhận vấn đề theo đúng bản chất của nó. Đầu tư chứng khoán là sự kết hợp giữa các yếu tố nội tại doanh nghiệp, bối cảnh thị trường chung và hành động của giá cổ phiếu. Luôn kiểm tra đồ thị kỹ thuật trước khi có quyết định mua vào (đặc biệt là tránh đua lệnh vô cớ – FOMO quá mức)
Dòng tiền phân hóa cao
Dòng tiền trên thị trường chứng khoán tưởng chừng như phi lý, nhưng rất thông minh. Trong bối cảnh rất nhiều công ty báo lãi kỷ lục, dòng tiền chọn cách tập trung vào một số cổ phiếu cụ thể. Xác định dòng tiền đang hướng tới đâu là chìa khóa để bạn thành công.
Một lý do cho sự phân hóa này là vì hiện tại chỉ mới là quý I, chặng đường 2021 vẫn còn ở phía trước. Các tổ chức đầu tư lớn, nhà tạo lập thị trường luôn đi trước chung ta, và vì dòng tiền không bao giờ ngủ yên (một câu nói cổ ở phố Wall – Money Never Sleep), các cổ phiếu có kết quả kinh doanh tốt, còn dư địa tăng trong tương lai sẽ là điểm đến thích hợp hơn các cổ phiếu tốt nhưng đã sắp sửa bước vào giai đoạn điều chỉnh mạnh.
Cân đối tỉ lệ Tiền và “Hàng”
Từng bối cảnh thị trường sẽ có những cách phân bổ danh mục khác nhau. Một gợi ý là bạn có thể sử dụng tỉ lệ 50:50 (50% tổng vốn là cổ phiếu, 50% là tiền mặt) trong giai đoạn khó khăn hiện tại. Không nên quá lạc quan vì thị trường vừa vượt đỉnh cao lịch sử, cũng không nhất thiết phải tiêu cực.
Theo William O’Neil – NĐT nổi tiếng với Hệ thống đầu tư CANSLIM, ông cho rằng chúng ta luôn phải “giữ một chân trong thị trường”. Bằng cách thở cùng nhịp thở với thị trường, ta luôn nhận thấy được những chuyển biến để kịp thời hành động.
Đầu tư theo xu hướng là cách tốt nhất để kiếm được một số tiền lớn từ thị trường chứng khoán mà
không phải chôn vốn quá lâu, tuy nhiên không phải lúc nào bạn cũng “xông xáo” tiến vào thị trường.
⇒ Tìm hiểu ngay Bộ sách Giao dịch theo xu hướng đánh bại thị trường
Việc cân bằng danh mục theo tỉ lệ Tiền – Cổ phiếu sẽ giúp bạn cực kỳ chủ động trong mọi tình huống: Cổ phiếu sẵn vẫn đang được nắm giữ, nguồn tiền vẫn có để có thể ứng xử kịp thời trong mọi tình huống. Đặc biệt, mùa báo cáo tài chính này rất dễ dẫn tới những biến động, khiến giá cổ phiếu dễ di chuyển nhanh và rộng.
Tuy nhiên, tùy vào khẩu vị và phương pháp đầu tư riêng, tỉ lệ giữa cổ phiếu và tiền mặt có thể thay đổi tùy vào mỗi nhà đầu tư. Hãy nhớ rằng: “Nếu những phân tích của bạn đưa đến kết luận tích cực, hãy Tăng hàng – Giảm tiền (ý nói gia tăng tỷ trọng cổ phiếu). Còn trường hợp ngược lại, hãy Tăng tiền – Giảm hàng (gia tăng nắm giữ tiền mặt)”.
“Sell in May and Go Away”
Đây là một câu nói xuất phát từ Mỹ, khi thị trường chứng khoán nước này có xu hướng sụt giảm vào giai đoạn tháng năm hàng năm. Điều này tồn tại là do sau 1 đợt ồ ạt các tin tức tích cực về các BCTC quý I, tháng 5 thường bước vào giai đoạn “thiếu tin”. Điều này tưởng chừng không quan trọng, nhưng thực chất có tác động khá lớn đến thị trường tài chính.
Truyền thông là chất xúc tác mạnh cho những điều phi lý trí, và khi thiếu những tin tức tích cực, thị trường thiếu đi động lực để thúc đẩy đám đông mua vào, đẩy giá cổ phiếu lên cao. Tuy nhiên đây chỉ là sự truyền miệng trong giới đầu tư, còn thực tế diễn ra thì hoàn toàn khác.
Chúng ta có thể thấy, câu nói “Sell in May and Go Away – Bán trong Tháng 5 rồi đi chơi” không hoàn toàn ứng nghiệm trong mọi trường hợp. Tính từ năm 2002 – 2020, số năm mà khi đó tháng 5 là tháng giảm điểm là 10/19, số năm mà tháng 5 là tháng tăng điểm là 9/19. Tỉ lệ là tương đối ngang nhau, do đó không thể kết luận rằng tháng 5 sẽ là một tháng giảm của thị trường được.
Một yếu tố có thể cân nhắc thêm, là nằm ở bối cảnh thị trường chung và mức giảm/tăng điểm trong tháng 5. Rõ ràng, những năm xuất hiện sự kiện tháng 5 giảm điểm thường xảy ra khi thị trường vừa có một đợt tăng nóng trước đó (điều này có thể lý giải cho câu nói tiêu đề trên), nhưng nếu trước đó thị trường là một xu hướng giảm hoặc đi ngang, thì việc diễn ra đợt bán trong tháng 5 là điều không có đầy đủ căn cứ.
Thế nên, việc nghe ngóng những tin đồn “Sell in May” chỉ mang tính chất tham khảo, yếu tố cần được ưu tiên hơn là bối cảnh vĩ mô và xu hướng thị trường ở thời điểm hiện tại.
Liên tục trau dồi kiến thức
Kết quý I, thì tức là mới chỉ đi được 1/4 chặng đường đầu tư của năm 2021. Dù cho danh mục hiện tại của bạn có không như ý muốn, kiến thức còn chắp vá nhiều, thì giai đoạn này là tuyệt vời để tĩnh tâm, tắt bảng điện mà “miệt mài kinh sử”, “nâng cấp kiến thức”.
Rủi ro duy nhất mà một nhà đầu tư phải đối mặt là TƯƠNG LAI. Và vì tương lai là bất định, nên rủi ro là thứ không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, một nhà đầu tư sắc sảo luôn biết mình phải nâng cấp tư duy, suy nghĩ mọi việc vượt lên trên đám đông để trở thành kẻ chiến thắng sau cùng.
Bối cảnh vĩ mô vẫn thế, tín dụng vẫn rất dồi dào. Cơ hội là có, song khi mọi thứ lên cao cũng là lúc rủi ro dần xuất hiện. Những lúc như thế này là thời điểm để học về rủi ro: Hiểu về rủi ro, nhận biết rủi ro và kiểm soát rủi ro. Việc VNINDEX tiến lên các mốc 1.300, 1.400 hay thậm chí 1.800 là hoàn toàn khả thi, vấn đề chỉ nằm ở thời gian.
Nhưng khi chỉ số tăng cao, thị trường chứng khoán gầm rú, thứ duy nhất quan trọng là danh mục của từng nhà đầu tư là như thế nào trong thời điểm ấy. Câu trả lời, chắc hẳn nằm ở tư duy đầu tư của mỗi người.
Happy Live tổng hợp.
Có thể bạn quan tâm:
Bộ sách
Trí tuệ tỷ đô của các Bậc thầy đầu tư
Suy nghĩ vượt lên trên đám đông để trở thành
kẻ chiến thắng trong đầu tư
