Giảm lãi suất và hỗ trợ tín dụng: Bước đi quan trọng trong phục hồi kinh tế
Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng đầu năm 2023 chậm lại, chỉ tăng 4,73% so với cuối năm 2022, các chuyên gia đánh giá rằng tốc độ giảm lãi suất vay trong 6 tháng cuối năm sẽ mạnh hơn và điều này sẽ đóng góp tích cực cho việc thúc đẩy tín dụng bật tăng.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đưa ra động thái đáng chú ý bằng việc giao thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng, nhằm thúc đẩy sự phát triển tín dụng. Theo chỉ tiêu mới, tổng hệ thống khoảng 14% tăng trưởng tín dụng trong năm 2023 sẽ được giao cho các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, do tác động không ổn định từ kinh tế thế giới, nhiều doanh nghiệp và người dân đang gặp khó khăn với hoạt động sản xuất và kinh doanh giảm sút nghiêm trọng, dẫn đến mức tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng đầu năm 2023 thấp nhất trong 10 năm gần đây.
Áp lực lãi vay vẫn còn cao, đặc biệt là với mức lãi suất cho vay doanh nghiệp hiện tại ở mức 9-12%, tùy từng phân khúc khách hàng. Các doanh nghiệp cho rằng mức lãi suất này vẫn quá cao và cần giảm thêm để có thể hỗ trợ hoạt động kinh doanh.
Công ty Chứng khoán Maybank IB (MSVN) đã ước tính theo chỉ tiêu mới, quy mô tín dụng có thể giải ngân trong nửa cuối năm 2023 bình quân khoảng 180.000 tỉ đồng mỗi tháng, cao hơn so với con số 122.000 tỉ đồng nếu tính theo chỉ tiêu tăng trưởng 11% công bố trước đó. Tuy nhiên, dư địa để tăng trưởng tín dụng lần này được thông báo từ giữa năm, nhưng dường như chỉ có tác động tâm lý trong thời điểm hiện tại. Dự báo của MSVN cho biết, tổng tín dụng dự kiến sẽ tăng cao nhất khoảng 12% trong bối cảnh các động lực cho vay chính chậm lại, đặc biệt là trong các lĩnh vực bất động sản, sản xuất và tiêu dùng.
Dữ liệu báo cáo từ NHNN cho thấy, chỉ trong vòng 10 ngày cuối tháng 6, tín dụng đã tăng thêm 1,07%, trong đó ba ngày cuối tháng đóng góp 0,17% tăng trưởng. Tính tuyệt đối, dư nợ tín dụng trong 10 ngày cuối tháng 6 đã tăng gần 127.600 tỉ đồng, tương đương 34% tổng mức tăng từ đầu năm đến ngày 20.6.2023.
Tuy tín dụng đã dần bắt đầu có xu hướng tăng tốc sau giai đoạn trì trệ trong những tháng đầu năm, nhưng rào cản lãi suất vay vẫn là một vấn đề cần giải quyết. Hiện tại, các nhà đầu tư và các tổ chức phân tích hy vọng rằng NHNN sẽ hạ thêm 0,5 điểm phần trăm, đưa lãi suất điều hành xuống mức 4% trong quý III/2023. Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính và ngân hàng nhận định rằng mặc dù không thể trở về thời kỳ lãi suất thấp như trước đây, hiện tại vẫn còn dư địa để giảm thêm lãi suất.
Tại Hội nghị sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm 2023 của Hiệp hội Ngân hàng, các tổ chức hội viên đã thống nhất cam kết giảm lãi suất và chia sẻ những kết quả đạt được trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Cụ thể, sau khi NHNN nới room tín dụng và cung cấp các giải pháp hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng, nhiều ngân hàng đã thông báo cam kết giảm lãi suất cho vay với mức giảm từ 0,5% đến 1,5% mỗi năm. Đây là nỗ lực của các tổ chức tín dụng nhằm chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp và nền kinh tế, từ đó kích thích tăng trưởng kinh tế vào cuối năm…
Trong giai đoạn cuối năm, các ngân hàng đồng thuận với lời kêu gọi của Hiệp hội Ngân hàng về việc giảm lãi suất tối thiểu từ 1,5% đến 2%; đồng thời, cân nhắc giảm phí, lệ phí và cung cấp các dịch vụ khác nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân phục hồi sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính và ngân hàng cũng lưu ý rằng, việc giảm lãi suất vay không thể được thực hiện một cách vô tư và cần được xem xét cẩn thận để tránh các rủi ro tiềm ẩn. Mức giảm lãi suất phải đảm bảo tính ổn định và bền vững cho hệ thống tín dụng và không gây ra những tác động tiêu cực đến tình hình kinh tế chung.
Ngoài việc giảm lãi suất, còn có những nỗ lực khác của các cơ quan chính phủ và ngân hàng nhằm thúc đẩy tín dụng. Định hướng chính sách tài khóa mở rộng song hành với chính sách tiền tệ nới lỏng, mặc dù một số ngân hàng trung ương ở nhiều quốc gia vẫn tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, sẽ tiếp tục có tác động tích cực trong giai đoạn tới.
Về mặt khách quan, việc tăng cường tín dụng trong giai đoạn cuối năm được đánh giá là một bước đi đúng đắn và quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế. Tuy nhiên, cần đảm bảo các biện pháp và chính sách được thực hiện cẩn thận và chặt chẽ để đảm bảo tính bền vững và an toàn của hệ thống tài chính và tín dụng.
Trong tương lai, việc giảm lãi suất vay và hỗ trợ tín dụng chắc chắn sẽ là một yếu tố quan trọng giúp giải quyết những khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và cũng đồng thời thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp này cần có sự cân nhắc cẩn thận để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn trong hệ thống tài chính và kinh tế.
Tiến Phát
“Cuốn sách giúp thay đổi rất nhiều luận điểm còn đang mơ hồ và những lầm tưởng khi nghĩ về kinh tế học”.
