Trend Following: Tại sao đây là phương pháp hot trong một thị trường tăng?
Giao dịch theo xu hướng (Trend Following) là “mua ở đỉnh, bán ra ở đáy và sau đó phải mua lại với giá cao hơn”.Để đầu tư theo xu hướng, bạn phải gạt bỏ bản năng của con người là thích “mua ở đáy và bán ở đỉnh” và thực hành kiểm soát tâm lý và kỷ luật giao dịch hết sức nghiêm ngặt.
Giao dịch theo xu hướng (Trend Following): Một chiến lược rất rõ theo nghĩa đen
Điều này có nghĩa là nhà giao dịch sẽ chờ cho đến khi thị trường xác nhận tồn tại có xu hướng và sau đó, họ chạy theo sau xu hướng đó. Không hề có cách hiểu khác hay nghĩa bóng đằng sau khái niệm “Giao dịch theo xu hướng”. Tuy nhiên, vấn đề là các nhà đầu tư không biết rõ đặc điểm của giao dịch theo xu hướng là như thế nào cho dù mọi người vẫn thường nói rằng: “Xu hướng là bạn và tôi là một giao dịch theo xu hướng”. Thực sự, rất ít người hiểu được đặc điểm cốt lõi của giao dịch theo sau xu hướng.
Trong giao dịch theo xu hướng, nhà giao dịch cố gắng để thu lãi trong một chuyển động giá lớn diễn ra trong vài tháng hoặc vài năm. Nhà giao dịch theo xu hướng tham gia giao dịch khi thị trường thiết lập các đỉnh cao nhất hoặc đáy thấp nhất trong lịch sử và thoát vị thế khi thị trường đảo ngược.
Các nhà giao dịch theo xu hướng xây dựng các phương pháp để định nghĩa một cách chính xác khi nào xu hướng bắt đầu và xu hướng kết thúc. Mặc dù các hệ thống giao dịch là khác nhau nhưng đều có chung một đặc điểm. Chiến lược giao dịch theo xu hướng thường tạo ra tỷ suất sinh lợi vượt trội cao và có được thông qua một khoảng thời gian dài.
Tuy nhiên, chiến lược giao dịch theo xu hướng lại là chiến lược mà hầu hết mọi người khó áp dụng được vì những lý do mang tính chất tâm lý của con người.
Đầu tiên, các xu hướng lớn hiếm khi xuất hiện. Điều này có nghĩa rằng giao dịch theo xu hướng thường có tỷ lệ số giao dịch lỗ cao hơn nhiều so với tỷ lệ giao dịch thắng. Do đó, thử thách về mặt tâm lý và kỷ luật là rất lớn. Thông thường, một hệ thống giao dịch theo xu hướng thường có tỷ lệ thua lỗ từ 65% đến 70%. Tâm lý các nhà đầu tư mới tham gia thị trường hoặc thậm chí lâu năm cũng khó chịu đựng nổi tỷ lệ thất bại cao như vậy. Các tâm lý hoài nghi về hệ thống, chán nản sẽ khiến cho nhà đầu tư “từ bỏ kho vàng khi chỉ còn cách một bước chân”.
Tôi thường gọi vui hệ thống giao dịch theo xu hướng là “mua ở đỉnh, bán ra ở đáy và phải mua lại với giá cao hơn”. Nó hoàn toàn trái với mong ước tự nhiên của con người là “mua ở đáy và bán ra ở đỉnh”. Để thực hiện theo sau xu hướng, thường chúng ta phải nghiêm chỉnh thực hiện cắt lỗ và sẵn sàng mở lại vị thế khi hệ thống giao dịch đề nghị, mặc dù nó có thể khiến bạn bị cảm thấy tổn thương bởi giao dịch trước đó.
Ví dụ: Bạn mua ACB với giá 15,000 nhưng sau đó ngay lập tức giá cổ phiếu rớt về mức cắt lỗ 13,500. Bạn phải sẵn sàng cắt lỗ theo đúng kỷ luật đề ra. Nhưng tiếc thay, ngay khi bạn cắt lỗ, giá cổ phiếu lại bật tăng và hệ thống lại cho tín hiệu mua.
Vấn đề lúc này chính là cảm xúc của bạn. Bạn cảm thấy bị tổn thương bởi lần mua trước và thậm chí là “nhục nhã” khi cắt lỗ đúng đáy. Nhưng một nhà đầu tư lý trí cần tách biệt từng giao dịch riêng lẻ (kinh tế học hành vi gọi đây là “hiệu ứng mỏ neo”, tức nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi các mốc neo tạo ra do các lần giao dịch trước) và kiên định thực hiện tín hiệu mua khi hệ thống lại cho tín hiệu mua. Thông thường, nhà đầu tư thường bỏ qua tín hiệu mua do hệ thống đề nghị sau một chuỗi thua lỗ và đó là lý do tại sao lại bỏ lỡ những đợt tăng trưởng mạnh ngay sau đó.
Thứ hai, ngoài việc bị mất tiền khi thị trường không có xu hướng, hệ thống giao dịch theo xu hướng còn mất tiền khi thị trường đảo ngược xu hướng.
Một trong nhưng câu nói của Ed Seykota, thành viên nhóm Con Rùa, một nhóm nhà giao dịch theo xu hướng huyền thoại, thường nói: “Xu hướng là bạn cho đến khi nó kết thúc và khi bị uốn cong”.
Các nhà giao dịch theo xu hướng sẽ phải chịu một khoảng thời gian khá dài bị mức sụt giảm tài khoản lớn nhất (drawdowns). Mức sụt giảm tài khoản lớn nhất là sự giảm từ đỉnh cao nhất đến đáy thấp nhất của tài khoản. Mức sụt giảm tài khoản lớn nhất thường xuất hiện khi thị trường không có xu hướng hoặc ở giai đoạn cuối của xu hướng, khi xu hướng đảo ngược hay bị uốn cong.
Mức sụt giảm tài khoản lớn nhất được đo lường theo cả hai khía cạnh: Thời gian và độ lớn. Một quy tắc chung, một người theo chiến lược đầu tư theo xu hướng nên kỳ vọng mức sụt giảm tài khoản lớn nhất của hệ thống giao dịch tiệm cận với tỷ suất sinh lợi của hệ thống. Ví dụ, một hệ thống có tỷ suất sinh lợi là 30% thì mức sụt giảm tài khoản lớn nhất nên là 30% từ đỉnh cao nhất.
Thứ ba, hệ thống theo sau xu hướng yêu cầu một mức vốn tương đối lớn để chịu đựng rủi ro.
Điều này là do khoảng cách giữa mức giá tham gia giao dịch (entry) và giá dừng lỗ (stoploss) thường có khoảng cách rộng. Các nhà giao dịch theo xu hướng thường có một khoảng cách rộng như vậy giữa mức giá tham gia dịch và điểm dừng lỗ vì họ phải chịu độ biến động của thị trường. Nếu có ít tiền, việc thực thi chiến lược giao dịch theo xu hướng sẽ làm tăng khả năng cháy tài khoản.
Thứ tư, đầu tư theo xu hướng đòi hỏi tính kiên nhẫn và kỷ luật rất lớn.
Không chỉ kiên nhẫn chờ cho đến khi có tín hiệu rõ ràng để mở một vị thế mà còn phải kiên nhẫn chờ đợi cho khoản lãi lớn dần qua một khoản thời gian dài. Trong quá trình đi theo xu hướng, các khoản lãi lớn lên một cách đột ngột, nhưng cũng thoái lùi rất đột ngột. Nhà đầu tư theo xu hướng cần phải kiên nhẫn cho đến khi khoản lãi còn tăng mạnh hơn so với trước.
Ví dụ, sau khi tham gia vào một vị thế mua, 3 ngày sau nhà đầu tư có khoản lãi 1,000 USD. Tuy nhiên, thị trường lại thoái lùi và khoản lãi chỉ còn 200 USD. Nếu bạn mất kiên nhẫn, bạn sẽ chốt ngay khi ở 1,000 USD hoặc thậm chí chốt ở 200 USD vì sợ mất đi khoản lãi. Nhưng nếu như hệ thống giao dịch vẫn chưa có tín hiệu chốt lãi thì bạn không nên đóng vị thế. Có thể sau đó, giá sẽ tăng trở lại và bạn sẽ có khoản lãi lên đến 2,000 USD hoặc 3,000 USD. Kiên nhẫn chờ cho lợi nhuận lớn lên trong vài tuần hoặc vài tháng, đó là một vấn đề không hề dễ dàng. Nó đòi hỏi quá trình rèn luyện về tính cách, sự nhẫn nại. Nhiều nhà giao dịch không hề có tính chất kiên nhẫn khi vừa mới tham gia giao dịch nhưng bằng sự luyện tập trong tâm lý thông qua niềm tin vào hệ thống giao dịch, họ đã có được sự kiên nhẫn. Tính cách có được là qua quá trình tập luyện.
Thật không may, đầu tư theo xu hướng có vẻ như không phải là một cá tính mang tính bẩm sinh của con người. Những nhà nghiên cứu về tâm lý học hành vi đã cho thấy, con người thường “nhanh chóng chốt lãi nhưng lại ôm khư khư các khoản lỗ”. Điều này là do nỗi sợ hãi thua lỗ. Tâm lý này đã khiến các nhà đầu tư không thoát vị thế một cách hợp lý. Phần lớn thì thường ăn non, nhưng lại rất chậm chạm trong việc đóng các vị thế lỗ.
Tại sao nhà đầu tư khó áp dụng Hệ thống Giao dịch theo xu hướng?
Thứ nhất, bản năng con người luôn tránh muốn tránh sai lầm.
Từ lúc sinh ra và lớn lên, đặc biệt là từ lúc ngồi trên ghế nhà trường, là thời gian định hình nên tính cách con người, chúng ta luôn được dạy rằng, sai lầm là xấu và nên tìm cách tránh né nó. Bản năng con người luôn e sợ thua lỗ . Chính vì vậy, họ thích các hệ thống giao dịch có tỷ lệ thành công cao. Thật không may, điều này là không phù hợp cho Hệ thống Giao dịch theo xu hướng. Các nhà nghiên cứu tài chính hành vi đã phát hiện ra hai đặc điểm con người mà nhà đầu tư thường mắc phải: “em sợ thua lỗ” và “chậm cắt lỗ, nhưng nhanh chóng chốt lãi (ăn non)”.
Trong khi đó, hệ thống Trend Following đòi hỏi sự kiên nhẫn để thắng những khoản lợi nhuận lớn nhằm bù đắp cho các khoản lỗ nhỏ liên tiếp.
Thứ hai, “Mua đỉnh, bán đáy và phải mua lai với giá cao hơn”.
Trend Following là hệ thống giao dịch thử thách tâm lý rất lớn. Đối với những nhà đầu tư mua cổ phiếu. Các sai lầm liên tiếp có thể làm cho họ nản chí. Tôi thường gọi vui Trend Following là trò chơi “mua đỉnh, bán đáy và phải mua lại với giá cao hơn”.
Thứ ba, nhà đầu tư thường thiếu kiên nhẫn sau một loạt thua lỗ liên tiếp.
“Chúng ta thường cách kho vàng trong một bước chân“. Trend Following giống hệt như trò đào vàng hoặc khai thác mỏ. Chúng ta liên tiếp bỏ ra những khoản chi phí để tìm kiếm trend. Rất nhiều lần, bạn phải gặp chuỗi thua lỗ kéo dài để tìm ra mỏ vàng hoặc mỏ dầu. Nhưng thường, chúng ta thường từ bỏ hệ thống giao dịch sau một chuỗi giao dịch liên tiếp bị thua lỗ.
Nguồn: Happy Live Sưu Tầm
